ഇന്ന് നാം ലോകമാന്യ തിലക് ജിയുടെ 103-ാം ചരമവാർഷികം ആചരിക്കുന്നു . നിരവധി മഹത് വ്യക്തിത്വങ്ങളെ രാജ്യത്തിന് സമ്മാനിച്ച മഹാരാഷ്ട്രയുടെ മണ്ണിനെ ഞാൻ നമിക്കുന്നു.
നിങ്ങൾക്കെല്ലാവർക്കും ഹൃദയം നിറഞ്ഞ ആശംസകൾ!
ബഹുമാനപ്പെട്ട ശ്രീ ശരദ് പവാർ ജി, ഗവർണർ ശ്രീ രമേഷ് ബൈസ് ജി, മഹാരാഷ്ട്ര മുഖ്യമന്ത്രി ശ്രീ ഏകനാഥ് ഷിൻഡേ ജി, ഉപമുഖ്യമന്ത്രി ശ്രീ ദേവേന്ദ്ര ഫഡ്നാവിസ് ജി, ഉപമുഖ്യമന്ത്രി ശ്രീ അജിത് പവാർ ജി, ട്രസ്റ്റ് പ്രസിഡന്റ് ശ്രീ ദീപക് തിലക്, മുൻ മുഖ്യമന്ത്രിയും എന്റെ സുഹൃത്തുമായ ശ്രീ. സുശീൽകുമാർ ഷിൻഡേ ജി, തിലകകുടുംബത്തിലെ ബഹുമാന്യരായ എല്ലാ അംഗങ്ങളും ഇവിടെ സന്നിഹിതരായ സഹോദരീ സഹോദരന്മാരേ !
ഈ ദിവസം എനിക്ക് വളരെ നിർണായകമാണ്. ഇവിടെ വന്നതിൽ എനിക്ക് ആവേശവും വികാരവും ഉണ്ട്. നമ്മുടെ മാതൃകയും ഇന്ത്യയുടെ അഭിമാനവുമായ ബാലഗംഗാധര തിലക് ജിയുടെ ചരമവാർഷികമാണ് ഇന്ന്. കൂടാതെ, ഇന്ന് അണ്ണാ ഭൗ സാഥേ ജിയുടെ ജന്മദിനം കൂടിയാണ്. ലോകമാന്യ തിലക് ജി നമ്മുടെ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര ചരിത്രത്തിലെ നെറ്റിയിലെ തിലകം പോലെയാണ്. അതേസമയം, സാമൂഹിക പരിഷ്കരണങ്ങൾക്ക് അന്ന ഭാവു നൽകിയ സംഭാവന സമാനതകളില്ലാത്തതും അസാധാരണവുമാണ്. ഈ രണ്ട് മഹത് വ്യക്തിത്വങ്ങളുടെയും പാദങ്ങളിൽ ഞാൻ ആദരവോടെ വണങ്ങുന്നു.
ഈ സുപ്രധാന ദിനത്തിൽ മഹാരാഷ്ട്രയുടെ നാടായ ഈ പുണ്യഭൂമി സന്ദർശിക്കാൻ എനിക്ക് അവസരം ലഭിച്ചതിൽ ഞാൻ അങ്ങേയറ്റം ഭാഗ്യവാനാണ്. ഈ പുണ്യഭൂമി ഛത്രപതി ശിവജി മഹാരാജിന്റെ നാടാണ്. ചാപേക്കർ സഹോദരന്മാരുടെ പുണ്യഭൂമിയാണിത്. ജ്യോതിബ ഫൂലെയുടെയും സാവിത്രി ബായി ഫൂലെയുടെയും പ്രചോദനങ്ങളും ആദർശങ്ങളും ഈ നാടുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. കുറച്ച് മുമ്പ്, ഞാൻ ദഗ്ദുഷേത് ക്ഷേത്രത്തിൽ ഗണപതി ജിയുടെ അനുഗ്രഹവും തേടി. പൂനെ ജില്ലയുടെ ചരിത്രത്തിലെ വളരെ രസകരമായ ഒരു വശം കൂടിയാണിത്. തിലക് ജിയുടെ ആഹ്വാനപ്രകാരം ഗണേശ പ്രതിമ പൊതുപ്രതിഷ്ഠയിൽ പങ്കെടുത്ത ആദ്യ വ്യക്തിയാണ് ദഗ്ദു സേത്ത്. ഈ ഭൂമിയെ വന്ദിക്കുമ്പോൾ, ഈ മഹത് വ്യക്തികളെയെല്ലാം ഞാൻ ആദരവോടെ നമിക്കുന്നു.
സുഹൃത്തുക്കളേ ,
ഇന്ന് പൂനെയിൽ നിങ്ങളുടെ എല്ലാവരുടെയും ഇടയിൽ എനിക്ക് ലഭിച്ച ആദരം എന്റെ ജീവിതത്തിലെ മറക്കാനാവാത്ത അനുഭവമാണ്. തിലക് ജിയുമായി നേരിട്ട് ബന്ധമുള്ള ഒരു സ്ഥലത്തുനിന്നും സ്ഥാപനത്തിൽനിന്നും ലോകമാന്യ തിലക് ദേശീയ അവാർഡ് സ്വീകരിക്കാൻ കഴിഞ്ഞത് ഭാഗ്യമായി ഞാൻ കരുതുന്നു. ഈ ബഹുമതിക്ക് ഹിന്ദ് സ്വരാജ് സംഘിനോടും എല്ലാവരോടും വിനയത്തോടെ ഞാൻ എന്റെ ഹൃദയംഗമമായ നന്ദി രേഖപ്പെടുത്തുന്നു. കൂടാതെ, കാശിക്കും പൂനെക്കും നമ്മുടെ രാജ്യത്ത് ഒരു പ്രത്യേക ഐഡന്റിറ്റി ഉണ്ടെന്നും ഞാൻ പറയാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. രണ്ട് സ്ഥലങ്ങളും ശാശ്വതമായ അറിവ് കൊണ്ട് തിരിച്ചറിയപ്പെടുന്നു. പണ്ഡിതന്മാരുടെ ഈ നാട്ടിൽ, അതായത് പൂനെയിൽ ആദരിക്കപ്പെടുന്നത്, അപാരമായ അഭിമാനവും സംതൃപ്തിയും നൽകുന്നു. പക്ഷേ സുഹൃത്തുക്കളേ, അവാർഡ് കിട്ടുമ്പോൾ നമ്മുടെ ഉത്തരവാദിത്തവും കൂടും. ഇന്ന്, തിലക് ജിയുടെ പേര് ആ അവാർഡുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നതിനാൽ, ഉത്തരവാദിത്തബോധം പലമടങ്ങ് വർദ്ധിക്കുന്നു. ലോകമാന്യ തിലക് ദേശീയ പുരസ്കാരം 140 കോടി ജനങ്ങൾക്ക് ഞാൻ സമർപ്പിക്കുന്നു. അവരെ സേവിക്കാനും അവരുടെ പ്രതീക്ഷകളും അഭിലാഷങ്ങളും നിറവേറ്റാനും ഞാൻ ഒരു കല്ലും ഉപേക്ഷിക്കില്ലെന്ന് ഞാൻ ജനങ്ങൾക്ക് ഉറപ്പ് നൽകുന്നു. ‘ഗംഗാധരൻ’ എന്ന മഹാവ്യക്തിത്വവുമായി ഈ അവാർഡ് ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നതിനാൽ, എനിക്ക് ലഭിച്ച അവാർഡ് തുക ഞാൻ ഗംഗാജിയുടെ ലക്ഷ്യത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. സമ്മാനത്തുക നമാമി ഗംഗേ പദ്ധതിക്ക് നൽകാൻ ഞാൻ തീരുമാനിച്ചു.
സുഹൃത്തുക്കളേ ,
ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിൽ ലോകമാന്യ തിലകിന്റെ പങ്ക്, അദ്ദേഹത്തിന്റെ സംഭാവനകൾ ഏതാനും സംഭവങ്ങളിലും വാക്കുകളിലും സംഗ്രഹിക്കാനാവില്ല. തിലക് ജിയുടെ കാലത്തും അതിനുശേഷവും സ്വാതന്ത്ര്യസമരവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട എല്ലാ സംഭവങ്ങളും പ്രസ്ഥാനങ്ങളും ആ കാലഘട്ടത്തിലെ എല്ലാ വിപ്ലവകാരികളും നേതാക്കളും തിലക് ജിയുടെ സ്വാധീനത്തിലായിരുന്നു. അതുകൊണ്ടാണ് ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് പോലും തിലക് ജിയെ ‘ഇന്ത്യൻ ആകുലതയുടെ പിതാവ്’ എന്ന് വിളിക്കേണ്ടി വന്നത്. തിലക് ജി ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിന്റെ മുഴുവൻ ദിശയും മാറ്റിമറിച്ചു. ഇന്ത്യക്കാർക്ക് രാജ്യം ഭരിക്കാൻ കഴിയില്ലെന്ന് ബ്രിട്ടീഷുകാർ അവകാശപ്പെട്ടപ്പോൾ ലോകമാന്യ തിലക് പറഞ്ഞു- ‘സ്വരാജ് നമ്മുടെ ജന്മാവകാശമാണ്’. ഇന്ത്യയുടെ വിശ്വാസവും സംസ്കാരവും വിശ്വാസങ്ങളും പിന്നോക്കാവസ്ഥയുടെ പ്രതീകങ്ങളാണെന്ന് ബ്രിട്ടീഷുകാർ അനുമാനിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ തിലക് ജി എല്ലാം തെറ്റാണെന്ന് തെളിയിച്ചു. അതുകൊണ്ടാണ്, ഇന്ത്യയിലെ ജനങ്ങൾ തിലക് ജിയെ പിന്തുണച്ച് മുന്നോട്ട് വരിക മാത്രമല്ല, അദ്ദേഹത്തിന് ‘ലോകമാന്യ’ എന്ന പദവി നൽകുകയും ചെയ്തത്. ദീപക് ജി പറഞ്ഞതുപോലെ, മഹാത്മാഗാന്ധി തന്നെ അദ്ദേഹത്തെ ‘ആധുനിക ഇന്ത്യയുടെ നിർമ്മാതാവ്’ എന്ന് വിളിച്ചിരുന്നു. തിലക് ജിയുടെ ചിന്താഗതി എത്ര വിശാലമായിരുന്നിരിക്കണം, എത്രമാത്രം ദീർഘവീക്ഷണമുള്ള ആളായിരുന്നുവെന്ന് നമുക്ക് ഊഹിക്കാം.
സുഹൃത്തുക്കളേ
മഹത്തായ ഒരു ലക്ഷ്യത്തിനായി സ്വയം സമർപ്പിക്കുക മാത്രമല്ല, ആ ലക്ഷ്യം കൈവരിക്കാൻ സ്ഥാപനങ്ങളും സംവിധാനങ്ങളും സൃഷ്ടിക്കുകയും ചെയ്യുന്നവനാണ് മികച്ച നേതാവ്. ഇതിനായി എല്ലാവരേയും ഒപ്പം കൂട്ടിക്കൊണ്ടുതന്നെ നമ്മൾ മുന്നോട്ട് പോകണം, എല്ലാവരുടെയും വിശ്വാസത്തെ മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകണം. ഈ ഗുണങ്ങളെല്ലാം ലോകമാന്യ തിലകന്റെ ജീവിതത്തിൽ നാം കാണുന്നു. ബ്രിട്ടീഷുകാർ അദ്ദേഹത്തെ ജയിലിലടച്ചപ്പോൾ പീഡിപ്പിക്കപ്പെട്ടു. സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനായി ത്യാഗം സഹിച്ചു. എന്നാൽ അതേ സമയം, ടീം സ്പിരിറ്റ്, പങ്കാളിത്തം, സഹകരണം എന്നിവയുടെ ഉദാഹരണങ്ങളും അദ്ദേഹം നിരത്തി. അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിശ്വാസവും ലാലാ ലജ്പത് റായിയുമായും ബിപിൻ ചന്ദ്ര പാലുമായും ഉള്ള അടുപ്പം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിന്റെ സുവർണ അധ്യായമാണ്. ഇന്നും ഈ മൂന്ന് പേരുകൾ ലാൽ-ബാൽ-പാൽ എന്ന ത്രിമൂർത്തികളായി ഓർമ്മിക്കപ്പെടുന്നു. അക്കാലത്ത് സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന് വേണ്ടി ശബ്ദമുയർത്താൻ പത്രപ്രവർത്തനത്തിന്റെയും പത്രങ്ങളുടെയും പ്രാധാന്യം തിലക് ജി മനസ്സിലാക്കിയിരുന്നു. ശരദ് റാവു പറഞ്ഞതുപോലെ ഇംഗ്ലീഷിൽ തിലക് ജി ‘ദി മറാത്ത’ വാരിക തുടങ്ങിയിരുന്നു. ഗോപാൽ ഗണേഷ് അഗാർക്കർ, വിഷ്ണുശാസ്ത്രി ചിപ്ലൂങ്കർ ജി എന്നിവരോടൊപ്പം മറാത്തിയിൽ ‘കേസരി’ എന്ന പത്രം തുടങ്ങിയിരുന്നു. 140 വർഷത്തിലേറെയായി, കേസരി മഹാരാഷ്ട്രയിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു, ഇപ്പോഴും ആളുകൾ വായിക്കുന്നു. ഇത്രയും ശക്തമായ അടിത്തറയിലാണ് തിലക് ജി സ്ഥാപനങ്ങൾ നിർമ്മിച്ചത് എന്നതിന്റെ തെളിവാണിത്.
സുഹൃത്തുക്കളേ ,
ലോകമാന്യ തിലക് പാരമ്പര്യങ്ങളെയും സ്ഥാപനങ്ങളെയും പരിപോഷിപ്പിച്ചിരുന്നു. സമൂഹത്തെ ഒന്നിപ്പിക്കാൻ അദ്ദേഹം സാർവ്വജനിക് ഗണപതി മഹോത്സവത്തിന് അടിത്തറയിട്ടു. ഛത്രപതി ശിവജി മഹാരാജിന്റെ ധീരതയുടെയും ആദർശങ്ങളുടെയും ഊർജം സമൂഹത്തിൽ നിറയ്ക്കാൻ അദ്ദേഹം ശിവജയന്തി സംഘടിപ്പിക്കാൻ തുടങ്ങി. ഈ പരിപാടികൾ ഇന്ത്യയെ ഒരു സാംസ്കാരിക ത്രെഡിലേക്ക് സമന്വയിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു പ്രചാരണമായിരുന്നു, കൂടാതെ പൂർണ്ണ സ്വരാജ് എന്ന ആശയവും ഉൾപ്പെടുന്നു. ഇത് ഇന്ത്യയുടെ സാമൂഹിക വ്യവസ്ഥയുടെ പ്രത്യേകതയാണ്. സ്വാതന്ത്ര്യം പോലുള്ള വലിയ ലക്ഷ്യങ്ങൾക്കായി പോരാടുക മാത്രമല്ല, സാമൂഹിക തിന്മകൾക്കെതിരെ പുതിയ ദിശ കാണിക്കുകയും ചെയ്ത അത്തരം നേതൃത്വത്തിന് ഇന്ത്യ എല്ലായ്പ്പോഴും ജന്മം നൽകിയിട്ടുണ്ട്. ഇന്നത്തെ യുവതലമുറയ്ക്ക് ഇതൊരു വലിയ പാഠമാണ്.
സഹോദരീ സഹോദരന്മാരേ,
സ്വാതന്ത്ര്യ സമരമായാലും രാഷ്ട്രനിർമ്മാണ ദൗത്യമായാലും ഭാവിയുടെ ഉത്തരവാദിത്തം യുവാക്കളുടെ ചുമലിലാണ് എന്ന വസ്തുത ലോകമാന്യ തിലകിനും അറിയാമായിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ ഭാവിക്കായി വിദ്യാസമ്പന്നരും കഴിവുള്ളവരുമായ യുവാക്കളെ സൃഷ്ടിക്കാൻ അദ്ദേഹം ആഗ്രഹിച്ചു. യുവാക്കളുടെ കഴിവുകൾ തിരിച്ചറിയാൻ ലോകമാന്യയ്ക്ക് ഉണ്ടായ ദൈവിക ദർശനത്തിന്റെ ഒരു ഉദാഹരണം വീർ സവർക്കറുമായി ബന്ധപ്പെട്ട സംഭവത്തിൽ കാണാം. സവർക്കർ ജി അന്ന് ചെറുപ്പമായിരുന്നു. തിലക് ജി അദ്ദേഹത്തിന്റെ കഴിവുകൾ തിരിച്ചറിഞ്ഞിരുന്നു. സവർക്കർ വിദേശത്ത് പോകണമെന്നും നന്നായി പഠിക്കണമെന്നും തിരികെ വന്ന് സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനായി പ്രവർത്തിക്കണമെന്നും അദ്ദേഹം ആഗ്രഹിച്ചു. ബ്രിട്ടനിൽ, ശ്യാംജി കൃഷ്ണ വർമ്മ ഇത്തരം യുവാക്കൾക്ക് അവസരം നൽകുന്നതിനായി രണ്ട് സ്കോളർഷിപ്പുകൾ നടത്തിയിരുന്നു – ഒരു സ്കോളർഷിപ്പിന് ഛത്രപതി ശിവാജി സ്കോളർഷിപ്പ് എന്നും മറ്റേ സ്കോളർഷിപ്പിന്റെ പേര് – മഹാറാണ പ്രതാപ് സ്കോളർഷിപ്പ്! തിലക് ജി വീർ സവർക്കറുടെ പേര് ശ്യാംജി കൃഷ്ണ വർമ്മയ്ക്ക് ശുപാർശ ചെയ്തിരുന്നു. ഇത് മുതലെടുത്ത് ലണ്ടനിൽ ബാരിസ്റ്ററാകാം. അത്തരത്തിലുള്ള നിരവധി യുവാക്കളെ തിലക് ജി ഒരുക്കിയിരുന്നു. പുണെയിൽ ന്യൂ ഇംഗ്ലീഷ് സ്കൂൾ, ഡെക്കാൻ എജ്യുക്കേഷൻ സൊസൈറ്റി, ഫെർഗൂസൺ കോളേജ് തുടങ്ങിയ സ്ഥാപനങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കുന്നത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാഴ്ചപ്പാടിന്റെ ഭാഗമാണ്. തിലക് ജിയുടെ ദൗത്യം മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകുകയും രാഷ്ട്രനിർമ്മാണത്തിൽ തങ്ങളുടെ പങ്ക് വഹിക്കുകയും ചെയ്ത അത്തരം നിരവധി ചെറുപ്പക്കാർ ഈ സ്ഥാപനങ്ങളിൽ നിന്ന് ഉയർന്നുവന്നു. വ്യവസ്ഥാപിത നിർമ്മാണത്തിൽ നിന്ന് സ്ഥാപന നിർമ്മാണത്തിലേക്ക്, സ്ഥാപന നിർമ്മാണത്തിൽ നിന്ന് വ്യക്തിത്വ നിർമ്മാണത്തിലേക്ക്, വ്യക്തിത്വ നിർമ്മാണത്തിൽ നിന്ന് രാഷ്ട്ര നിർമ്മാണത്തിലേക്ക്, ഈ ദർശനം രാജ്യത്തിന്റെ ഭാവിയിലേക്കുള്ള റോഡ് മാപ്പ് പോലെയാണ്. രാജ്യം ഇന്ന് ഈ മാർഗരേഖ ഫലപ്രദമായി പിന്തുടരുകയാണ്.
സുഹൃത്തുക്കളേ ,
തിലക് ജി ഇന്ത്യയുടെ മുഴുവൻ ജനകീയ നേതാവാണെങ്കിലും, പൂനെയിലെയും മഹാരാഷ്ട്രയിലെയും ജനങ്ങൾക്കും ഗുജറാത്തിലെ ജനങ്ങൾക്കും വ്യത്യസ്തമായ ഒരു സ്ഥാനം അദ്ദേഹം വഹിക്കുന്നു. ഇന്ന്, ഈ പ്രത്യേക അവസരത്തിൽ, ആ സംഭവങ്ങൾ ഞാൻ ഓർക്കുന്നു. സ്വാതന്ത്ര്യ സമരകാലത്ത് ഒന്നര മാസത്തോളം അഹമ്മദാബാദ് സബർമതി ജയിലിൽ കഴിയേണ്ടി വന്നു. അതിനുശേഷം, തിലക് ജി 1916-ൽ അഹമ്മദാബാദിലെത്തി, അക്കാലത്ത് ബ്രിട്ടീഷ് അടിച്ചമർത്തലിനെ ധിക്കരിച്ച് തിലക് ജിയെ സ്വാഗതം ചെയ്യാനും അദ്ദേഹത്തെ ശ്രദ്ധിക്കാനും 40,000-ത്തിലധികം ആളുകൾ അഹമ്മദാബാദിൽ എത്തിയിരുന്നു എന്നറിയുന്നതിൽ നിങ്ങൾക്ക് സന്തോഷമുണ്ടാകും. സർദാർ വല്ലഭായ് പട്ടേലും അദ്ദേഹത്തെ കേൾക്കാൻ സദസ്സിന്റെ ഇടയിൽ സന്നിഹിതരായിരുന്നു എന്നത് വലിയ സന്തോഷമുള്ള കാര്യമാണ്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രസംഗം സർദാർ സാഹിബിന്റെ മനസ്സിൽ വേറിട്ട ഒരു മതിപ്പ് സൃഷ്ടിച്ചിരുന്നു.
പിന്നീട് സർദാർ പട്ടേൽ അഹമ്മദാബാദ് മുനിസിപ്പാലിറ്റിയുടെ പ്രസിഡന്റായി. അക്കാലത്തെ വ്യക്തിത്വങ്ങളുടെ മാനസികാവസ്ഥ എങ്ങനെയെന്ന് നോക്കൂ; അഹമ്മദാബാദിൽ തിലക് ജിയുടെ പ്രതിമ സ്ഥാപിക്കാൻ അദ്ദേഹം തീരുമാനിച്ചു. പ്രതിമ സ്ഥാപിക്കാൻ അദ്ദേഹം തീരുമാനിച്ചില്ല! വിക്ടോറിയ ഗാർഡൻസിൽ പ്രതിമ സ്ഥാപിക്കാനുള്ള സർദാർ സാഹിബിന്റെ തീരുമാനത്തിലും ഉരുക്കുമനുഷ്യന്റെ വ്യക്തിത്വം പ്രതിഫലിക്കുന്നു! വിക്ടോറിയ രാജ്ഞിയുടെ വജ്രജൂബിലി ആഘോഷിക്കാൻ ബ്രിട്ടീഷുകാർ 1897-ൽ അഹമ്മദാബാദിൽ വിക്ടോറിയ ഗാർഡൻസ് നിർമ്മിച്ചു. ഇത്രയും വലിയ വിപ്ലവകാരിയായ ലോകമാന്യ തിലകന്റെ പ്രതിമ ബ്രിട്ടീഷ് രാജ്ഞിയുടെ പേരിലുള്ള പാർക്കിൽ സ്ഥാപിക്കാൻ സർദാർ പട്ടേൽ തീരുമാനിച്ചു. അക്കാലത്ത് അതിനെതിരെ സർദാർ സാഹിബിന്റെമേൽ എത്ര സമ്മർദ്ദം ചെലുത്തിയാലും തടയാൻ ശ്രമിച്ചിട്ടും സർദാർ സർദാർ തന്നെയായിരുന്നു! തന്റെ സ്ഥാനം ഉപേക്ഷിക്കാൻ തയ്യാറാണെന്നും എന്നാൽ പ്രതിമ അവിടെ സ്ഥാപിക്കുമെന്നും സർദാർ പറഞ്ഞു. 1929-ൽ മഹാത്മാഗാന്ധിയാണ് ആ പ്രതിമ നിർമ്മിച്ച് ഉദ്ഘാടനം ചെയ്തത്. അഹമ്മദാബാദിൽ താമസിക്കുമ്പോൾ പലതവണ ആ പുണ്യസ്ഥലം സന്ദർശിക്കാനും തിലക് ജിയുടെ പ്രതിമയ്ക്ക് മുന്നിൽ തല കുനിക്കാനും എനിക്ക് അവസരം ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. തിലക് ജി വിശ്രമിക്കുന്ന ഒരു മനോഹരമായ പ്രതിമയാണിത്. സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ ശോഭനമായ ഭാവിക്കായി അദ്ദേഹം ഉറ്റുനോക്കുന്നതുപോലെ തോന്നുന്നു. സങ്കൽപ്പിക്കുക, അടിമത്തത്തിന്റെ കാലഘട്ടത്തിൽ പോലും സർദാർ സാഹിബ് തന്റെ രാജ്യത്തിന്റെ മകന്റെ ബഹുമാനാർത്ഥം മുഴുവൻ ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണത്തെയും വെല്ലുവിളിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ ഇന്നത്തെ സാഹചര്യം നോക്കൂ. ഇന്ന്, ഒരു റോഡിന്റെ പേരുപോലും മാറ്റി, ഒരു വിദേശ ആക്രമണകാരിയുടെ പേരിനുപകരം, ഒരു ഇന്ത്യൻ വ്യക്തിത്വത്തിന്റെ പേരിട്ടാൽ, ചിലർ അതിനെച്ചൊല്ലി ചീത്തവിളിക്കുകയും ബഹളമുണ്ടാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു!
സുഹൃത്തുക്കളേ ,
ലോകമാന്യ തിലകന്റെ ജീവിതത്തിൽ നിന്ന് നമുക്ക് പഠിക്കാൻ ഏറെയുണ്ട്. ഗീതയിൽ വിശ്വാസമുണ്ടായിരുന്ന വ്യക്തിയായിരുന്നു ലോകമാന്യ തിലക്. ഗീതയുടെ കർമ്മയോഗത്തിൽ ജീവിച്ച വ്യക്തിയായിരുന്നു അദ്ദേഹം. അദ്ദേഹത്തെ തടയാൻ ബ്രിട്ടീഷുകാർ അദ്ദേഹത്തെ ഇന്ത്യയുടെ കിഴക്കൻ ഭാഗത്തുള്ള മണ്ടലേയിൽ ജയിലിലടച്ചു. പക്ഷേ, അവിടെയും തിലകൻ ഗീതാ പഠനം തുടർന്നു. ‘ഗീത രഹസ്യ’ത്തിലൂടെ രാജ്യത്തിന് എല്ലാ വെല്ലുവിളികളെയും അതിജീവിക്കാൻ കർമ്മയോഗത്തെ കുറിച്ച് എളുപ്പത്തിൽ മനസ്സിലാക്കാൻ അദ്ദേഹം അവസരമൊരുക്കുകയും കർമ്മത്തിന്റെ ശക്തി അവരെ പരിചയപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു.
സുഹൃത്തുക്കളേ ,
ബാലഗംഗാധര തിലക് ജിയുടെ വ്യക്തിത്വത്തിന്റെ മറ്റൊരു വശത്തേക്ക് ഇന്ന് രാജ്യത്തെ യുവതലമുറയുടെ ശ്രദ്ധ ആകർഷിക്കാൻ ഞാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. തിലക് ജിക്ക് ഒരു വലിയ പ്രത്യേകതയുണ്ടായിരുന്നു, ആളുകളെ സ്വയം വിശ്വസിക്കാൻ അദ്ദേഹം വളരെ നിർബന്ധിക്കുകയും അങ്ങനെ ചെയ്യാൻ അവരെ പഠിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. അവരിൽ ആത്മവിശ്വാസം വളർത്തിയെടുക്കുകയായിരുന്നു അദ്ദേഹം. കഴിഞ്ഞ നൂറ്റാണ്ടിൽ, കൊളോണിയൽ ഭരണത്തിന്റെ ചങ്ങലകൾ തകർക്കാൻ ഇന്ത്യയ്ക്ക് കഴിയില്ലെന്ന് ജനങ്ങൾക്ക് ബോധ്യപ്പെട്ടപ്പോൾ, സ്വാതന്ത്ര്യം നേടാനുള്ള ആത്മവിശ്വാസം തിലക് ജി ജനങ്ങൾക്ക് നൽകിയിരുന്നു. അവൻ നമ്മുടെ ചരിത്രത്തിൽ വിശ്വസിച്ചു. അവൻ നമ്മുടെ സംസ്കാരത്തിൽ വിശ്വസിച്ചു. അവൻ തന്റെ ജനത്തിൽ വിശ്വസിച്ചു. ഞങ്ങളുടെ തൊഴിലാളികളിലും സംരംഭകരിലും ഇന്ത്യയുടെ സാധ്യതകളിലും അദ്ദേഹത്തിന് വിശ്വാസമുണ്ടായിരുന്നു. ഇന്ത്യയെ കുറിച്ച് പറഞ്ഞാൽ ഇവിടുത്തെ ജനങ്ങളെ ഒന്നും മാറ്റാൻ കഴിയില്ലെന്ന്. പക്ഷേ, അപകർഷതാബോധത്തിന്റെ മിഥ്യയെ തകർക്കാൻ തിലക് ജി ശ്രമിച്ചു, രാജ്യത്തെ അതിന്റെ കഴിവുകളിൽ വിശ്വസിക്കാൻ പ്രേരിപ്പിച്ചു.
സുഹൃത്തുക്കളേ ,
അവിശ്വാസത്തിന്റെ അന്തരീക്ഷത്തിൽ രാജ്യത്തിന്റെ വികസനം സാധ്യമല്ല. ഇന്നലെ പൂനെയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു മാന്യൻ, ശ്രീ. മനോജ് പോച്ചാട്ട്, 10 വർഷം മുമ്പ് ഞാൻ പൂനെ സന്ദർശിച്ചതിനെക്കുറിച്ച് എന്നെ ഓർമ്മിപ്പിച്ചു. അന്ന്, തിലക് ജി സ്ഥാപിച്ച ഫെർഗൂസൻ കോളേജിൽ, അക്കാലത്തെ ഇന്ത്യയിലെ വിശ്വാസക്കുറവിനെക്കുറിച്ച് ഞാൻ സംസാരിച്ചു. ട്രസ്റ്റ് ഡെഫിസിറ്റിൽ നിന്ന് ട്രസ്റ്റ് മിച്ചത്തിലേക്കുള്ള രാജ്യത്തിന്റെ യാത്രയെക്കുറിച്ച് സംസാരിക്കാൻ മനോജ് ജി എന്നെ പ്രേരിപ്പിച്ചു! ഈ സുപ്രധാന വിഷയം ഉന്നയിച്ചതിൽ മനോജ് ജിയോട് എന്റെ നന്ദി അറിയിക്കാൻ ഞാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു.
സഹോദരീ സഹോദരന്മാരേ,
ഇന്ന്, ഇന്ത്യയിലെ വിശ്വാസ മിച്ചം നയത്തിലും ദൃശ്യമാണ്, അത് നാട്ടുകാരുടെ കഠിനാധ്വാനത്തിലും പ്രതിഫലിക്കുന്നു! കഴിഞ്ഞ 9 വർഷത്തിനുള്ളിൽ, ഇന്ത്യയിലെ ജനങ്ങൾ വലിയ മാറ്റങ്ങൾക്ക് അടിത്തറയിട്ടു, അവർ ഈ വലിയ മാറ്റങ്ങൾ കൊണ്ടുവന്നു. എല്ലാത്തിനുമുപരി, എങ്ങനെയാണ് ഇന്ത്യ ലോകത്തിലെ അഞ്ചാമത്തെ വലിയ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയായി മാറിയത്? അത് ചെയ്തത് ഇന്ത്യയിലെ ജനങ്ങളാണ്. ഇന്ന് രാജ്യം സ്വാശ്രയമാവുകയും എല്ലാ മേഖലകളിലും പൗരന്മാരെ ആശ്രയിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. കൊറോണ പ്രതിസന്ധിയുടെ സമയത്ത്, ഇന്ത്യ അതിന്റെ ശാസ്ത്രജ്ഞരെ വിശ്വസിച്ചു, അവർ ഒരു ‘മെയ്ഡ് ഇൻ ഇന്ത്യ’ വാക്സിൻ വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. പൂനെയും അതിൽ പ്രധാന പങ്കുവഹിച്ചു. നമ്മൾ സംസാരിക്കുന്നത് ഒരു സ്വാശ്രയ ഇന്ത്യയെക്കുറിച്ചാണ്, കാരണം ഇന്ത്യക്ക് ഇത് ചെയ്യാൻ കഴിയുമെന്ന് ഞങ്ങൾ വിശ്വസിക്കുന്നു.
രാജ്യത്തെ സാധാരണക്കാരന് യാതൊരു ബാങ്ക് ഗ്യാരണ്ടിയുമില്ലാതെ ഞങ്ങൾ മുദ്ര വായ്പകൾ നൽകുന്നു, കാരണം അവന്റെ സത്യസന്ധതയിലും കടമയിലും ഞങ്ങൾക്ക് വിശ്വാസമുണ്ട്. മുമ്പ്, സാധാരണക്കാർക്ക് ഓരോ ചെറിയ ജോലിക്കും വിഷമിക്കേണ്ടിവന്നു. ഇന്ന് മിക്ക ജോലികളും മൊബൈലിൽ ഒറ്റ ക്ലിക്കിൽ നടക്കുന്നു. പേപ്പറുകൾ സാക്ഷ്യപ്പെടുത്താൻ ഇന്ന് സർക്കാർ നിങ്ങളുടെ സ്വന്തം ഒപ്പിനെ വിശ്വസിക്കുന്നു. തൽഫലമായി, രാജ്യത്ത് വ്യത്യസ്തമായ അന്തരീക്ഷം സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുന്നു, കൂടാതെ ഒരു നല്ല അന്തരീക്ഷം സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുന്നു. ഒപ്പം ആത്മവിശ്വാസം തുളുമ്പുന്ന രാജ്യത്തെ ജനങ്ങൾ എങ്ങനെയാണ് നാടിന്റെ വികസനത്തിനായി പ്രവർത്തിക്കുന്നതെന്ന് നമുക്ക് കാണാൻ കഴിയും. ഈ പൊതുവിശ്വാസമാണ് സ്വച്ഛ് ഭാരത് പ്രസ്ഥാനത്തെ ഒരു ബഹുജന പ്രസ്ഥാനമാക്കി മാറ്റിയത്. ഈ പൊതുവിശ്വാസമാണ് ബേഠി ബച്ചാവോ-ബേട്ടി പഠാവോ പ്രചാരണത്തെ ഒരു ബഹുജന പ്രസ്ഥാനമാക്കി മാറ്റിയത്. കഴിവുള്ളവർ ഗ്യാസ് സബ്സിഡി ഉപേക്ഷിക്കണമെന്ന് ചെങ്കോട്ടയുടെ കൊത്തളത്തിൽ നിന്ന് എന്റെ ഒറ്റ അഭ്യർത്ഥനയിൽ ലക്ഷക്കണക്കിന് ആളുകൾ ഗ്യാസ് സബ്സിഡി ഉപേക്ഷിച്ചു. കുറച്ചുകാലം മുമ്പ് പല രാജ്യങ്ങളിലും ഒരു സർവേ നടത്തിയിരുന്നു. പൗരന്മാർ തങ്ങളുടെ സർക്കാരിനെ ഏറ്റവും കൂടുതൽ വിശ്വസിക്കുന്ന രാജ്യം ഇന്ത്യയാണെന്ന് ഈ സർവേയിൽ വെളിപ്പെട്ടു. ഈ മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന പൊതുമനസ്സും ഈ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന പൊതുവിശ്വാസവും ഇന്ത്യയിലെ ജനങ്ങളുടെ പുരോഗതിയുടെ മാധ്യമമായി മാറുകയാണ്.
സുഹൃത്തുക്കളേ ,
ഇന്ന്, സ്വാതന്ത്ര്യം ലഭിച്ച് 75 വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം, രാജ്യം അതിന്റെ ‘അമൃതകാല’ത്തെ ഒരാളുടെ കടമകൾ പിന്തുടരുന്ന കാലഘട്ടമായി കാണുന്നു. രാജ്യത്തിന്റെ സ്വപ്നങ്ങളും പ്രമേയങ്ങളും മനസ്സിൽ വച്ചുകൊണ്ടാണ് ഞങ്ങൾ നാട്ടുകാരായ ഞങ്ങൾ വ്യക്തിഗത തലത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നത്. അതുകൊണ്ടാണ് ഇന്ന് ലോകം അതിന്റെ ഭാവി ഇന്ത്യയിലും കാണുന്നത്. നമ്മുടെ ഇന്നത്തെ പ്രയത്നങ്ങൾ മുഴുവൻ മനുഷ്യരാശിക്കും ഒരു ഉറപ്പായി മാറുകയാണ്. ലോകമാന്യയുടെ ആത്മാവ് ഇന്ന് നമ്മെ നിരീക്ഷിക്കുകയും അവന്റെ അനുഗ്രഹങ്ങൾ നമ്മുടെമേൽ വർഷിക്കുകയും ചെയ്യുന്നുവെന്ന് ഞാൻ വിശ്വസിക്കുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ അനുഗ്രഹത്താൽ, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചിന്തകളുടെ ശക്തിയാൽ, ശക്തവും സമൃദ്ധവുമായ ഒരു ഇന്ത്യയെക്കുറിച്ചുള്ള നമ്മുടെ സ്വപ്നം ഞങ്ങൾ തീർച്ചയായും യാഥാർത്ഥ്യമാക്കും. ഹിന്ദ് സ്വരാജ് സംഘം മുന്നോട്ട് വരുമെന്നും തിലകന്റെ ആദർശങ്ങളുമായി ആളുകളെ ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതിൽ പ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കുമെന്നും എനിക്ക് ഉറപ്പുണ്ട്. ഈ ബഹുമതിക്ക് ഞാൻ ഒരിക്കൽ കൂടി നിങ്ങൾക്കെല്ലാവർക്കും എന്റെ നന്ദി അറിയിക്കുന്നു. ഈ ഭൂമിയെ അഭിവാദ്യം ചെയ്തുകൊണ്ട്, ഈ ആശയം മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകുന്നതിൽ പങ്കാളികളായ എല്ലാവരെയും അഭിവാദ്യം ചെയ്തുകൊണ്ട് ഞാൻ എന്റെ പ്രസംഗം ഉപസംഹരിക്കുന്നു . എല്ലാവർക്കും വളരെ നന്ദി!
ND
Speaking at the Lokmanya Tilak National Award Ceremony in Pune. https://t.co/DOk5yilFkg
— Narendra Modi (@narendramodi) August 1, 2023
आज हम सबके आदर्श और भारत के गौरव बाल गंगाधर तिलक जी की पुण्यतिथि है।
— PMO India (@PMOIndia) August 1, 2023
साथ ही, आज अण्णाभाऊ साठे की जन्मजयंती भी है: PM @narendramodi pic.twitter.com/FChs84O2h1
In Pune, PM @narendramodi remembers the greats. pic.twitter.com/uGBhUvWzf5
— PMO India (@PMOIndia) August 1, 2023
मैं लोकमान्य तिलक नेशनल अवार्ड को 140 करोड़ देशवासियों को समर्पित करता हूँ: PM @narendramodi pic.twitter.com/TxsntxtX2i
— PMO India (@PMOIndia) August 1, 2023
मैंने पुरस्कार राशि नमामि गंगे परियोजना के लिए दान देने का निर्णय लिया है: PM @narendramodi pic.twitter.com/1acxxfway3
— PMO India (@PMOIndia) August 1, 2023
भारत की आज़ादी में लोकमान्य तिलक की भूमिका को, उनके योगदान को कुछ घटनाओं और शब्दों में नहीं समेटा जा सकता है: PM @narendramodi pic.twitter.com/rFkfP1XOH4
— PMO India (@PMOIndia) August 1, 2023
अंग्रेजों ने धारणा बनाई थी कि भारत की आस्था, संस्कृति, मान्यताएं, ये सब पिछड़ेपन का प्रतीक हैं।
— PMO India (@PMOIndia) August 1, 2023
लेकिन तिलक जी ने इसे भी गलत साबित किया: PM @narendramodi pic.twitter.com/ybdwBoeY9L
लोकमान्य तिलक ने टीम स्पिरिट के, सहभाग और सहयोग के अनुकरणीय उदाहरण भी पेश किए। pic.twitter.com/lUZGmbiK5b
— PMO India (@PMOIndia) August 1, 2023
तिलक जी ने आज़ादी की आवाज़ को बुलंद करने के लिए पत्रकारिता और अखबार की अहमियत को भी समझा। pic.twitter.com/lS9Btzauj0
— PMO India (@PMOIndia) August 1, 2023
लोकमान्य तिलक ने परम्पराओं को भी पोषित किया था। pic.twitter.com/gkb8q8ynt8
— PMO India (@PMOIndia) August 1, 2023
लोकमान्य तिलक इस बात को भी जानते थे कि आज़ादी का आंदोलन हो या राष्ट्र निर्माण का मिशन, भविष्य की ज़िम्मेदारी हमेशा युवाओं के कंधों पर होती है: PM @narendramodi pic.twitter.com/O48snUAacB
— PMO India (@PMOIndia) August 1, 2023
व्यवस्था निर्माण से संस्था निर्माण,
— PMO India (@PMOIndia) August 1, 2023
संस्था निर्माण से व्यक्ति निर्माण,
और व्यक्ति निर्माण से राष्ट्र निर्माण। pic.twitter.com/eYshkS0svy
तिलक जी ने सरदार साहब के मन में एक अलग ही छाप छोड़ी। pic.twitter.com/MvUukvnyTH
— PMO India (@PMOIndia) August 1, 2023
Lokmanya Tilak’s contribution to India has been acknowledged by several people. pic.twitter.com/OttVu4SkE1
— Narendra Modi (@narendramodi) August 1, 2023
Lokmanya Tilak taught us how to work with different people and also how to ignite mass consciousness on various issues of public well-being. pic.twitter.com/JD7KC3ne4r
— Narendra Modi (@narendramodi) August 1, 2023
Recalled an interesting anecdote which led to the making of a Tilak Statue in Ahmedabad. pic.twitter.com/9rfUCxAFh5
— Narendra Modi (@narendramodi) August 1, 2023
आज मैं आप सभी का ध्यान एक और बात की ओर आकर्षित करना चाहता हूं… pic.twitter.com/OrFCp4kRgf
— Narendra Modi (@narendramodi) August 1, 2023
From trust deficit to trust surplus… pic.twitter.com/Qcd8WAfnKE
— Narendra Modi (@narendramodi) August 1, 2023