પીએમઇન્ડિયા

ભારતના પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના આમંત્રણ પર, સ્પેન સરકારના પ્રમુખ, શ્રી પેડ્રો સાંચેઝે 28-29 ઓક્ટોબર, 2024ના રોજ ભારતની સત્તાવાર મુલાકાત લીધી. આ રાષ્ટ્રપતિ સાંચેઝની ભારતની પ્રથમ મુલાકાત હતી અને સ્પેન સરકારના રાષ્ટ્રપતિ 18 વર્ષ પછી ભારતની મુલાકાતે છે. તેમની સાથે પરિવહન અને સસ્ટેનેબલ મોબિલિટી મંત્રી અને ઉદ્યોગ અને પર્યટન મંત્રી અને ઉચ્ચ સ્તરીય અધિકારી અને વેપારી પ્રતિનિધિમંડળ પણ હતું.

બંને નેતાઓએ નોંધ્યું હતું કે આ મુલાકાતે દ્વિપક્ષીય સંબંધોને નવીકરણ આપ્યું છે, તેને નવી ગતિ આપી છે અને વિવિધ ક્ષેત્રોમાં બંને દેશો વચ્ચે ઉન્નત સહકારના નવા યુગ માટે મંચ સુયોજિત કર્યો છે. તેઓએ 2017માં પ્રધાનમંત્રી મોદીની સ્પેનની મુલાકાત પછી દ્વિપક્ષીય સંબંધોની પ્રગતિ પર પણ સંતોષ વ્યક્ત કર્યો હતો. બંને નેતાઓએ તેમની ટીમોને દ્વિપક્ષીય કાર્યસૂચિને વધુ અપગ્રેડ કરવાનું ચાલુ રાખવા અને રાજકીય, આર્થિક, સુરક્ષા, સંરક્ષણ, લોકો અને સાંસ્કૃતિક સહકાર,લોકોના તમામ પરિમાણોમાં સહકાર સ્થાપિત કરવા સૂચના આપી હતી.

પ્રમુખ સાંચેઝનું સાંસ્કૃતિક સ્વાગત કરવામાં આવ્યું હતું, અને વડોદરા ખાતે પ્રધાનમંત્રી મોદી સાથે પ્રતિનિધિમંડળ સ્તરની વાટાઘાટો યોજાઈ હતી. તેમણે મુંબઈની મુલાકાત પણ લીધી હતી જ્યાં તેમણે અગ્રણી બિઝનેસ લીડર્સ, સાંસ્કૃતિક હસ્તીઓ અને ભારતીય ફિલ્મ ઉદ્યોગના પ્રતિનિધિઓ સાથે વાર્તાલાપ કર્યો હતો.

પ્રમુખ સાંચેઝ અને પ્રધાનમંત્રી મોદીએ વડોદરા ખાતે એરબસ સ્પેન અને ટાટા એડવાન્સ સિસ્ટમ લિમિટેડ દ્વારા સહ–ઉત્પાદિત C-295 એરક્રાફ્ટના ફાઇનલ એસેમ્બલી લાઇન પ્લાન્ટનું સંયુક્તપણે ઉદ્ઘાટન કર્યું હતું. આ પ્લાન્ટ ભારતમાં ઉત્પાદિત થનારા કુલ 40 એરક્રાફ્ટમાંથી 2026માં પ્રથમ ‘મેડ ઇન ઇન્ડિયા‘ C295 એરક્રાફ્ટ રજૂ કરશે. એરબસ સ્પેન ભારતને ‘ફ્લાય–અવે‘ કન્ડિશનમાં 16 એરક્રાફ્ટ્સ પણ ડિલિવરી કરી રહ્યું છે, જેમાંથી 6 પહેલાથી જ ભારતીય વાયુસેનાને આપવામાં આવ્યા છે.

રાજકીય, સંરક્ષણ અને સુરક્ષા સહકાર

1. બંને નેતાઓએ બંને દેશો વચ્ચેના ઉષ્માભર્યા અને સૌહાર્દપૂર્ણ દ્વિપક્ષીય સંબંધોની સમીક્ષા કરી અને હાઇલાઇટ કર્યું કે વધતી જતી ભાગીદારીનો પાયો લોકશાહી, સ્વતંત્રતા, કાયદાના શાસન, ન્યાયી અને સમાન વૈશ્વિક અર્થવ્યવસ્થા, વધુ સ્થાયી અને સ્થાયી માટે સહિયારી પ્રતિબદ્ધતામાં રહેલો છે. સ્થિતિ સ્થાપક ગ્રહ, નિયમો–આધારિત આંતરરાષ્ટ્રીય ઓર્ડર અને ઉન્નત અને સુધારેલ બહુપક્ષીયવાદ છે. તેઓએ બંને રાષ્ટ્રો વચ્ચે સ્થાયી ઐતિહાસિક સંબંધો અને લાંબા સમયથી ચાલતી મિત્રતાને પણ આ સહકારના કેન્દ્ર તરીકે પ્રકાશિત કરી.

2. બંને નેતાઓએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે નિયમિત ઉચ્ચ–સ્તરની ક્રિયાપ્રતિક્રિયા ભાગીદારીને વેગ આપે છે. તેઓએ નોંધ્યું હતું કે વિદેશી, અર્થતંત્ર અને વાણિજ્ય અને સંરક્ષણ મંત્રાલયો વચ્ચે ચાલી રહેલો દ્વિપક્ષીય સહકાર સારી રીતે કામ કરી રહ્યો છે, અને મુખ્ય બાબતોમાં દ્વિપક્ષીય સહકારને મજબૂત અને વૈવિધ્યસભર બનાવવાના હેતુથી બંને પક્ષોના સંબંધિત મંત્રાલયો/એજન્સી વચ્ચે નિયમિત સંવાદ યોજવાના મહત્વ પર ભાર મૂક્યો હતો. સંરક્ષણના ક્ષેત્રો, સાયબર સુરક્ષા સહિત સુરક્ષા, વેપાર અને આર્થિક મુદ્દાઓ, સંસ્કૃતિ, પર્યટન, શિક્ષણ અને લોકો વચ્ચેના સંબંધો છે.

3. બંને નેતાઓએ બંને દેશો વચ્ચે વધતા સંરક્ષણ ઔદ્યોગિક સહયોગના પ્રતીક તરીકે C-295 એરક્રાફ્ટ પ્રોજેક્ટમાં થયેલી પ્રગતિ પર સંતોષ વ્યક્ત કર્યો. આ વધતી ભાગીદારીને અનુરૂપ, અને સ્પેનિશ સંરક્ષણ ઉદ્યોગની અદ્યતન ક્ષમતાઓ અને સ્પર્ધાત્મકતા અને ‘મેક ઇન ઈન્ડિયા‘ પહેલના લક્ષ્યાંકોમાં તેના યોગદાનને માન્યતા આપવા માટે, તેઓએ અન્ય ક્ષેત્રોમાં તેમના સંબંધિત સંરક્ષણ ઉદ્યોગોને સમાન સંયુક્ત સ્થાપવા પ્રોત્સાહિત કર્યા.

આર્થિક અને વાણિજ્યિક સહકાર

4. રાષ્ટ્રપતિ સાંચેઝ અને પ્રધાનમંત્રી મોદીએ બંને દેશોમાં હકારાત્મક આર્થિક દૃષ્ટિકોણથી ઉત્સાહિત દ્વિપક્ષીય વેપાર અને રોકાણ ભાગીદારીમાં તાજેતરના હકારાત્મક વિકાસને આવકાર્યો અને બંને દેશોના વ્યવસાયો વચ્ચે મજબૂત સંબંધો માટે હાકલ કરી.

5. પ્રધાનમંત્રી મોદીએ સ્પેનિશ અર્થતંત્રની વૃદ્ધિ અને સ્થિતિસ્થાપકતા માટે રાષ્ટ્રપતિ સાંચેઝને અભિનંદન આપ્યા. રાષ્ટ્રપતિ સાંચેઝે ભારતના ઝડપી આર્થિક વિકાસ માટે પ્રધાનમંત્રી મોદીની પ્રશંસા કરી હતી અને બિઝનેસ–ફ્રેન્ડલી વાતાવરણને પ્રોત્સાહન આપવા માટે સરકારની વિવિધ પહેલોની પ્રશંસા કરી હતી. રાષ્ટ્રપતિ સાંચેઝે ભારતમાં હાજર લગભગ 230 સ્પેનિશ કંપનીઓની પ્રવૃત્તિઓ દ્વારા ‘મેક ઇન ઇન્ડિયા‘ પહેલ માટે સ્પેનની પ્રતિબદ્ધતાને પ્રકાશિત કરી હતી. બંને નેતાઓએ ખુલ્લા નિયમો આધારિત બહુપક્ષીય વેપાર પ્રણાલી અને બંને દેશોમાં વ્યાપાર–મૈત્રીપૂર્ણ રોકાણ પરિદ્રશ્ય માટે તેમના મજબૂત સમર્થનનો પુનરોચ્ચાર કર્યો હતો.

6. રિન્યુએબલ, ન્યુક્લિયર અને સ્માર્ટ ગ્રીડ, ફૂડ પ્રોસેસિંગ, હેલ્થકેર અને હેલ્થ સર્વિસ, ઓટોમોટિવ અને ટ્રાન્સપોર્ટ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સહિત ટ્રેન, રસ્તા, બંદરો અને ટ્રાન્સપોર્ટ નેટવર્ક મેનેજમેન્ટ સહિતના ક્ષેત્રોમાં સ્પેનિશ કંપનીઓની કુશળતાને ઓળખીને, બંને નેતાઓ આ ક્ષેત્રોમાં વધુ સહયોગનું સ્વાગત કર્યું. પ્રમુખ સાંચેઝે ઈન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી, ફાર્માસ્યુટિકલ્સ અને ઓટોમોબાઈલ અને ઓટો કમ્પોનન્ટ્સ જેવા ક્ષેત્રોમાં સ્પેનિશ અર્થતંત્રમાં ભારતીય કંપનીઓ દ્વારા આપવામાં આવતા સકારાત્મક યોગદાનને આવકાર્યું હતું. બંને નેતાઓએ ભારત અને સ્પેનમાં પરસ્પર રોકાણોની સુવિધા માટે ‘ફાસ્ટ ટ્રેક મિકેનિઝમ‘ની સ્થાપનાનું સ્વાગત કર્યું.

7. બંને નેતાઓએ 2023માં આયોજિત ભારત–સ્પેન ‘જોઈન્ટ કમિશન ફોર ઈકોનોમિક કોઓપરેશન‘ (JCEC)ના 12મા સત્ર દ્વારા થયેલી પ્રગતિની નોંધ લીધી અને 2025ની શરૂઆતમાં સ્પેનમાં JCECનું આગામી સત્ર બોલાવવા સંમત થયા. આ સંદર્ભમાં, તેઓ આર્થિક સંબંધોને વધુ ગાઢ બનાવવા અને પુનઃપ્રાપ્ય ઉર્જા, ટેક્નોલોજી અને ટકાઉ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર જેવા મુખ્ય ક્ષેત્રોમાં વ્યૂહાત્મક સહકારની શોધ કરવાના મહત્વ પર પણ સહમત થયા હતા. બંને નેતાઓ શહેરી સસ્ટેનેબલ ડેવલપમેન્ટ પર સમજૂતીના મેમોરેન્ડમના વહેલા નિષ્કર્ષની રાહ જોતા હતા.

8. બંને નેતાઓએ બંને દેશો વચ્ચે વેપાર અને રોકાણ સહકારને પ્રોત્સાહન આપવા માટે 29 ઓક્ટોબર, 2024ના રોજ મુંબઈમાં ભારત–સ્પેન સીઈઓ ફોરમની બીજી બેઠક તેમજ ભારત–સ્પેન બિઝનેસ સમિટનું સ્વાગત કર્યું.

9. બંને નેતાઓએ દ્વિપક્ષીય ભાગીદારીને આગળ વધારવા માટે નવીનતા અને સ્ટાર્ટઅપ ઇકોસિસ્ટમના મહત્વપૂર્ણ મહત્વને માન્યતા આપી હતી અને પરસ્પર હિતમાં આવી તમામ તકો શોધવાની હાકલ કરી હતી. તેઓએ બંને દેશોની સંબંધિત એજન્સીઓને ભવિષ્યમાં આવા કોઈપણ વિનિમયને વધુ ગાઢ બનાવવા માટે કામ કરવા પ્રોત્સાહિત કર્યા, જેમાં રાઈઝિંગ અપ ઈન સ્પેન અને સ્ટાર્ટઅપ ઈન્ડિયા પહેલ જેવા ફ્રેમવર્કનો સમાવેશ થાય છે.

10. બંને નેતાઓએ રેલ પરિવહન ક્ષેત્રે સહકાર અંગેના સમજૂતી પત્ર પર હસ્તાક્ષર કરવા અને કસ્ટમ્સ બાબતે સહકાર અને પરસ્પર સહાયતાના કરાર પર સંતોષ વ્યક્ત કર્યો.

11. નેતાઓએ આર્થિક અને વ્યાપારી તકોને ચલાવવા અને બંને દેશોના લોકો વચ્ચે સમજણ વધારવામાં પ્રવાસનની ભૂમિકાને સ્વીકારી અને તેને વધુ પ્રોત્સાહન આપવું જોઈએ તે અંગે સંમત થયા. બંને નેતાઓએ સ્પેન અને ભારત વચ્ચે સીધી ફ્લાઈટ્સ સ્થાપિત કરવા માટે એરલાઈન્સ દ્વારા દર્શાવવામાં આવેલી રસને આવકારી હતી.

વર્ષ 2026 ભારત–સ્પેન સંસ્કૃતિ, પ્રવાસન અને AI વર્ષ તરીકે

12. ભારત અને સ્પેન વચ્ચેના ગાઢ સંબંધો અને બંને લોકો વચ્ચે લાંબા સમય સુધી ચાલતી મિત્રતાને ધ્યાનમાં લઈને, પ્રધાનમંત્રી મોદી અને રાષ્ટ્રપતિ પેડ્રો સાંચેઝ, સંસ્કૃતિ, પ્રવાસન અને કૃત્રિમ બુદ્ધિમત્તા (AI)માં 2026ને ભારત અને સ્પેનના વર્ષ તરીકે બનાવવા માટે સંમત થયા છે.

13. વર્ષ દરમિયાન, બંને પક્ષો તેમના સંગ્રહાલયો, કલા, મેળાઓ, ફિલ્મ, ઉત્સવો, સાહિત્ય, આર્કિટેક્ટ્સની બેઠકો અને ચર્ચા અને વિચારના વર્તુળોમાં એકબીજાની સાંસ્કૃતિક હાજરીને વધારવા માટે મહત્તમ પ્રયાસ કરશે.

14. તેવી જ રીતે દેશો, શહેરી અને ગ્રામીણ પ્રવાસન બંનેમાં પર્યટકોના પ્રવાહમાં વધારો કરવા, પારસ્પરિક રોકાણોને પ્રોત્સાહન આપવા અને હોસ્પિટાલિટી, આર્કિટેક્ચર, ભોજન, માર્કેટિંગના ઘણા ક્ષેત્રોમાં અનુભવો શેર કરવાના માર્ગો પર વિશેષ ધ્યાન આપવામાં આવશે, જે બંને માટે સુમેળપૂર્ણ વિકાસ અને સુધારણાને લાભ આપે છે.

15. G20 નવી દિલ્હી લીડર્સ ઘોષણા અનુસાર, ભારત અને સ્પેન સારા માટે AIનો ઉપયોગ અને ઘણા ક્ષેત્રોમાં તેના હકારાત્મક અમલીકરણ માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી શકે છે. બંને દેશો વર્ષ દરમિયાન એઆઈના સકારાત્મક ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ઈવેન્ટ્સ યોજવા પ્રતિબદ્ધ છે અને ઉત્પાદક અર્થતંત્રમાં એઆઈના ક્ષેત્રમાં નવી પ્રગતિના વ્યવહારિક અમલીકરણ માટે કામ કરશે.

16. આ પહેલના મહત્વને ચિહ્નિત કરવા માટે, બંને નેતાઓએ સંબંધિત હિતધારકોને સંબંધિત દેશોમાં સૌથી યોગ્ય રીતે વર્ષ ઉજવવા નિર્દેશ આપ્યો.

સાંસ્કૃતિક અને લોકો–થી–લોકો સંબંધો

17. બંને નેતાઓએ રાષ્ટ્રોને નજીક લાવવામાં સાંસ્કૃતિક સંબંધોની ભૂમિકાને સ્વીકારી અને ભારત અને સ્પેનના સમૃદ્ધ અને વૈવિધ્યસભર સાંસ્કૃતિક વારસાની પ્રશંસા કરી. તેઓએ ભારત અને સ્પેન વચ્ચે લાંબા સમયથી ચાલતા સાંસ્કૃતિક વિનિમય અને સંવર્ધનની, ખાસ કરીને સ્પેનિશ ઈન્ડોલોજિસ્ટ્સ અને ભારતીય હિસ્પેનિસ્ટની ભૂમિકાની પ્રશંસા કરી. તેઓએ સંગીત, નૃત્ય, થિયેટર, સાહિત્ય, સંગ્રહાલયો અને તહેવારોમાં દ્વિપક્ષીય આદાનપ્રદાનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે સાંસ્કૃતિક વિનિમય કાર્યક્રમ પર હસ્તાક્ષરનું સ્વાગત કર્યું.

18. બંને નેતાઓએ બંને દેશોની સંસ્કૃતિ અને ભાષાઓના અભ્યાસમાં વધતી જતી રસને બિરદાવી. ભારતમાં લોકપ્રિય વિદેશી ભાષાઓમાં સ્પેનિશનો સમાવેશ થાય છે. તેઓએ ભારત–સ્પેન સાંસ્કૃતિક સહકારને વધુ મજબૂત કરવા અને બંને દેશોની સાંસ્કૃતિક સંસ્થાઓ જેમ કે નવી દિલ્હીમાં ઇન્સ્ટીટ્યુટો સર્વાંટેસ અને વાલાડોલીડમાં કાસા ડે લા ઇન્ડિયા વચ્ચેના સહકારને વધુ મજબૂત બનાવવા પરસ્પર હિત પર ભાર મૂક્યો હતો.

19. બંને નેતાઓએ વેલાડોલીડ યુનિવર્સિટીમાં હિન્દી અને ભારતીય અભ્યાસ પર ICCR ચેરની સ્થાપનાનું સ્વાગત કર્યું. ભારત રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ (NEP) 2020 હેઠળ ભારતમાં શિક્ષણ ક્ષેત્રમાં પરિવર્તનકારી ફેરફારો લાવી રહ્યું છે. આ સંદર્ભમાં, પ્રધાનમંત્રી મોદીએ અગ્રણી સ્પેનિશ યુનિવર્સિટીઓને ભારતીય સંસ્થાઓ સાથે શૈક્ષણિક અને સંશોધન ભાગીદારીને મજબૂત કરવા પ્રોત્સાહિત કર્યા; સંયુક્ત/દ્વિ ડિગ્રી અને જોડિયા ગોઠવણો દ્વારા સંસ્થાકીય જોડાણો બનાવો અને ભારતમાં શાખા કેમ્પસ સ્થાપવાની શક્યતાઓ શોધો.

20. પ્રેસિડેન્ટ સાંચેઝ મુંબઈમાં સ્પેન–ઈન્ડિયા કાઉન્સિલ ફાઉન્ડેશન અને ઓબ્ઝર્વર રિસર્ચ ફાઉન્ડેશન દ્વારા સહ–આયોજિત ચોથા સ્પેન–ઈન્ડિયા ફોરમમાં મુખ્ય ભાષણ પણ આપી રહ્યા છે. નેતાઓએ આ સંસ્થાના મૂલ્યવાન યોગદાનને માન્યતા આપી, જે ભારતીય અને સ્પેનિશ નાગરિક સમાજો, કંપનીઓ, થિંક ટેન્ક, વહીવટીતંત્રો અને યુનિવર્સિટીઓ વચ્ચેના સંબંધોને મજબૂત કરવામાં સરકારોની પૂરક ભૂમિકા ધરાવે છે, અને વચ્ચે મજબૂત ભાગીદારીને પ્રોત્સાહન આપીને દ્વિપક્ષીય સંબંધોને વધારવામાં મદદ કરે છે. તેમના સભ્યો અને તેની પ્રવૃત્તિઓ અને તેમના પરસ્પર જ્ઞાનમાં વધારો કરવા માટે બંને દેશોને એકસાથે લાવવાની યોજના છે.

21. બંને નેતાઓએ ICCR દ્વારા સ્પેનના લોકોને ભેટમાં આપેલી ગુરુદેવ રવીન્દ્રનાથ ટાગોરની પ્રતિમાના વેલાડોલિડ ખાતે સ્થાપનનું સ્વાગત કર્યું અને ટાગોરની અનુવાદિત કૃતિઓને મેડ્રિડમાં ઇન્સ્ટિટ્યુટો સર્વાંટેસની તિજોરીઓમાં મૂકવાનું જે બે દેશોના લોકો વચ્ચે સાંસ્કૃતિક જોડાણને વધારવાનો પુરાવો છે.

22. બંને પક્ષોએ ફિલ્મ અને ઑડિયો–વિઝ્યુઅલના ક્ષેત્રમાં વધતા સહકારની સંતોષ સાથે નોંધ લીધી, જેમાં ભારત 2023માં સેમિન્કી ઇન્ટરનેશનલ ફિલ્મ ફેસ્ટિવલમાં ગેસ્ટ કન્ટ્રી છે અને IFFI સત્યજીત રે લાઇફટાઇમ અચીવમેન્ટનો પુરસ્કાર સુપ્રસિદ્ધ સ્પેનિશ દિગ્દર્શક કાર્લોસ સૌરાને આપવામાં આવ્યો છે.. ભારત અને સ્પેનમાં મોટા ફિલ્મ અને ઓડિયો–વિઝ્યુઅલ ઈન્ડસ્ટ્રીઝને સ્વીકારતા બંને નેતાઓ એ વાત પર સહમત થયા કે ઓડિયો–વિઝ્યુઅલ કો–પ્રોડક્શન એગ્રીમેન્ટ હેઠળ બંને દેશો વચ્ચે સહયોગનો વ્યાપ વધારી શકાય છે અને બંને દેશો વચ્ચે સહકાર સુધારવા માટે સંયુક્ત કમિશનની રચનાનું સ્વાગત કર્યું. બંને દેશો ઑડિયોવિઝ્યુઅલ ક્ષેત્રે અને ફિલ્મોના સહ–નિર્માણને પ્રોત્સાહન અને સુવિધા આપે છે.

23. બે દેશોમાં લોકો–થી–લોકો સંબંધો અને કોન્સ્યુલર સેવાઓને વધારવા માટે, બંને નેતાઓએ બાર્સેલોનામાં સ્પેનમાં ભારતના પ્રથમ કોન્સ્યુલેટ જનરલની કામગીરી અને બેંગલુરુમાં સ્પેનના કોન્સ્યુલેટ જનરલ ખોલવાના નિર્ણયને આવકાર્યો.

EU અને ભારતના સંબંધો

24. પ્રધાનમંત્રી મોદી અને પ્રમુખ સાંચેઝે ભારત-EU વ્યૂહાત્મક ભાગીદારીને મજબૂત કરવા અને EU-ભારત વ્યાપક મુક્ત વેપાર કરાર, રોકાણ સંરક્ષણ કરાર અને ભૌગોલિક સંકેતો કરારની ત્રિવિધ વાટાઘાટોને આગળ વધારવા માટે તેમની પ્રતિબદ્ધતાને પુનઃપુષ્ટિ કરી.

25. તેઓ EU-ભારત કનેક્ટિવિટી પાર્ટનરશિપના ઉદ્દેશ્યોને પૂર્ણપણે સાકાર કરવા માટે તેમના સહયોગને વધારવા માટે સંમત થયા, અને ભારત અને યુરોપ વચ્ચે કનેક્ટિવિટી વધારવા માટે ભારત–મધ્ય પૂર્વ–યુરોપ આર્થિક કોરિડોર પ્રોજેક્ટ (IMEEC) ની સંભવિતતાને ઓળખી. તેઓએ વેપાર, રોકાણ, ટેક્નોલોજી, ઉર્જા, લોજિસ્ટિક્સ, બંદરો અને ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ડેવલપમેન્ટ જેવા ક્ષેત્રોમાં પ્રાદેશિક દેશો વચ્ચે સહકાર માટેના રસ્તાઓની શોધ કરી.

વૈશ્વિક મુદ્દાઓ

26. નેતાઓએ યુક્રેનમાં યુદ્ધ પર તેમની સૌથી ઊંડી ચિંતા વ્યક્ત કરી અને આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાને અનુરૂપ વ્યાપક, ન્યાયી અને સ્થાયી શાંતિની જરૂરિયાતનો પુનરોચ્ચાર કર્યો અને યુએન ચાર્ટરના ઉદ્દેશ્યો અને સિદ્ધાંતો સાથે સુસંગત, જેમાં સાર્વભૌમત્વ અને પ્રાદેશિક અખંડિતતાના આદરનો સમાવેશ થાય છે. . તેઓએ સંઘર્ષના ટકાઉ અને શાંતિપૂર્ણ નિરાકરણને હાંસલ કરવા માટે સંવાદ અને મુત્સદ્દીગીરી તેમજ તમામ હિતધારકો વચ્ચે ઉમદા જોડાણના મહત્વ પર ભાર મૂક્યો હતો. બંને પક્ષો સંઘર્ષના વાટાઘાટો દ્વારા સમાધાન કરવાના હેતુથી પ્રયત્નોને સમર્થન આપવા માટે સંપર્કમાં રહેવા સંમત થયા હતા.

27. તેઓએ મધ્ય પૂર્વમાં શાંતિ અને સ્થિરતા હાંસલ કરવા માટે તેમની મક્કમ પ્રતિબદ્ધતા શેર કરી, અને પશ્ચિમ એશિયામાં સુરક્ષાની પરિસ્થિતિમાં વધારો થવા પર તેમની ઊંડી ચિંતા વ્યક્ત કરી અને તમામ સંબંધિતો દ્વારા સંયમ રાખવા હાકલ કરી. તેઓએ વિનંતી કરી કે તમામ મુદ્દાઓ સંવાદ અને મુત્સદ્દીગીરી દ્વારા ઉકેલવામાં આવે. બંને નેતાઓએ 7 ઓક્ટોબર, 2023ના રોજ ઇઝરાયેલ પરના આતંકવાદી હુમલાની નિઃશંકપણે નિંદા કરી અને સંમત થયા કે ગાઝામાં મોટા પાયે નાગરિકોની જાનહાનિ અને માનવતાવાદી કટોકટી અસ્વીકાર્ય છે અને તે શક્ય તેટલી વહેલી તકે સમાપ્ત થવી જોઈએ. તેઓએ તમામ બંધકોની તાત્કાલિક મુક્તિ, તાત્કાલિક યુદ્ધવિરામ અને ગાઝામાં માનવતાવાદી સહાયની સલામત, સતત પ્રવેશ માટે હાકલ કરી. તેઓએ નાગરિકોના જીવનનું રક્ષણ કરવાની તાત્કાલિક જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો અને તમામ પક્ષોને આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાનું પાલન કરવા વિનંતી કરી. તેઓએ બે રાજ્ય ઉકેલના અમલીકરણ માટે તેમની પ્રતિબદ્ધતાને પુનરાવર્તિત કરી, જે પેલેસ્ટાઈનના સાર્વભૌમ, વ્યવહારુ અને સ્વતંત્ર રાજ્યની સ્થાપના તરફ દોરી જાય છે, જે સુરક્ષિત અને પરસ્પર માન્ય સરહદોની અંદર રહે છે, ઇઝરાયેલ સાથે શાંતિ અને સલામતી સાથે સાથે સાથે તેમના સમર્થનમાં પણ છે.

28. બંને પક્ષોએ લેબનોનમાં વધતી હિંસા અને બ્લુ લાઇન પરની સુરક્ષાની સ્થિતિ પર તેમની ચિંતાનો પુનરોચ્ચાર કર્યો અને UNSC ઠરાવ 1701ના સંપૂર્ણ અમલીકરણ માટે તેમની પ્રતિબદ્ધતાને પુનઃપુષ્ટિ કરી. મુખ્ય સૈન્યનું યોગદાન આપનારા દેશો તરીકે, તેઓએ UNIFIL પરના હુમલાઓની નિંદા કરી અને હાઇલાઇટ કર્યું કે શાંતિ રક્ષકોની સલામતી અને સલામતી સર્વોચ્ચ મહત્વ ધરાવે છે અને બધા દ્વારા તેની ખાતરી કરવી જોઈએ. યુએન પરિસરની અદમ્યતા અને તેમના આદેશની પવિત્રતાનો બધાએ આદર કરવો જોઈએ.

29. બંને પક્ષોએ એક મુક્ત, ખુલ્લું, સર્વસમાવેશક, શાંતિપૂર્ણ અને સમૃદ્ધ ઈન્ડો–પેસિફિકના પ્રમોશન પર ભાર મૂક્યો, જે નિયમો આધારિત આંતરરાષ્ટ્રીય વ્યવસ્થામાં લંગર, સાર્વભૌમત્વ માટે પરસ્પર આદર અને અસરકારક પ્રાદેશિક સંસ્થાઓ દ્વારા સમર્થિત વિવાદોના શાંતિપૂર્ણ નિરાકરણ પર ભાર મૂક્યો. તેઓએ આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદા, ખાસ કરીને યુનાઈટેડ નેશન્સ કન્વેન્શન ઓન ધ લો ઓફ ધ સી (UNCLOS) 1982ના અનુપાલનમાં અવિરોધિત વાણિજ્ય અને નેવિગેશનની સ્વતંત્રતાના મહત્વ પર પ્રકાશ પાડ્યો. બંને પક્ષોએ ઈન્ડો–પેસિફિક મહાસાગર પહેલમાં ભાગ લેવા માટે સ્પેનમાં ભારતના આમંત્રણને સ્વીકાર્યું. (IPOI) ઈન્ડો–પેસિફિકમાં મેરીટાઇમ ડોમેનના સંચાલન, સંરક્ષણ, ટકાઉપણું, સુરક્ષા અને વિકાસને લક્ષ્યમાં રાખીને સહયોગી પ્રયાસો માટે. તેઓએ ભારતના ઈન્ડો–પેસિફિક વિઝન અને ઈન્ડો–પેસિફિકમાં સહકાર માટેની EU વ્યૂહરચના વચ્ચેની પૂરકતાને પણ માન્યતા આપી હતી.

30. ભારત અને લેટિન અમેરિકન ક્ષેત્ર વચ્ચેના વધતા રાજકીય અને વ્યાપારી સંબંધો અને તે સ્પેન સાથે જે ઐતિહાસિક, આર્થિક અને સાંસ્કૃતિક જોડાણો વહેંચે છે તેની નોંધ લેતા, બંને નેતાઓએ આ ક્ષેત્રમાં રોકાણ અને વિકાસ માટે ત્રિકોણીય સહકારની અપાર સંભાવનાઓને માન્યતા આપી હતી. સ્પેને એસોસિયેટ ઓબ્ઝર્વર તરીકે ઇબેરો–અમેરિકન કોન્ફરન્સમાં જોડાવાની ભારતની અરજીને આવકારી છે, જે લેટિન અમેરિકન દેશો સાથેના સંબંધોને મજબૂત કરવા માટે એક પ્લેટફોર્મ પ્રદાન કરશે. બંને પક્ષો 2026માં સ્પેનમાં આયોજિત થનારી ઇબેરો–અમેરિકન સમિટ દ્વારા પ્રક્રિયાને અંતિમ સ્વરૂપ આપવા પ્રતિબદ્ધ છે, જેથી ભારત સ્પેનના પ્રો ટેમ્પોર સચિવાલયની પ્રવૃત્તિઓમાં સક્રિયપણે ભાગ લઈ શકે.

આંતરરાષ્ટ્રીય અને બહુપક્ષીય સહકાર

31. બંને નેતાઓ યુએન સિક્યુરિટી કાઉન્સિલ (UNSC) અને અન્ય બહુપક્ષીય મંચો સહિત સંયુક્ત રાષ્ટ્રમાં સહયોગ અને સંકલન વધારવા સંમત થયા હતા. તેઓએ વૈશ્વિક શાંતિ અને વિકાસ સુનિશ્ચિત કરવા માટે નિયમો આધારિત આંતરરાષ્ટ્રીય વ્યવસ્થાના મહત્વ પર ભાર મૂક્યો હતો. બંને પક્ષો બહુપક્ષીયવાદને આગળ વધારવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે જે વર્તમાન સમયની વાસ્તવિકતાઓને પ્રતિબિંબિત કરે છે, UNSC સહિત આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓને વધુ પ્રતિનિધિ, અસરકારક, લોકશાહી, જવાબદાર અને પારદર્શક બનાવે છે. ભારતે 2031-32 ટર્મ માટે સ્પેનની UNSC ઉમેદવારી માટે પોતાનું સમર્થન વ્યક્ત કર્યું, જ્યારે સ્પેને 2028-29 સમયગાળા માટે ભારતની ઉમેદવારી માટે સમર્થન વ્યક્ત કર્યું.

32. બંને નેતાઓ 2025માં સેવિલા (સ્પેન)માં યોજાનારી વિકાસ માટે ફાઇનાન્સિંગ પરની ચોથી આંતરરાષ્ટ્રીય પરિષદની આતુરતાથી રાહ જુએ છે, જે ટકાઉ વિકાસ લક્ષ્યોને અમલમાં મૂકવા માટે જરૂરી સંસાધનોના અંતરને સમાપ્ત કરવામાં મદદ કરવા માટે અગ્રતા ક્રિયાઓને ઓળખવા માટે મહત્વપૂર્ણ તક તરીકે છે.

33. પ્રમુખ સાંચેઝે G20ના અનુકરણીય અધ્યક્ષપદ માટે પ્રધાનમંત્રી મોદીને અભિનંદન આપ્યા, જેમણે મહત્વપૂર્ણ અને જટિલ વૈશ્વિક દક્ષિણ મુદ્દાઓને સફળતાપૂર્વક અને સર્વસમાવેશક રીતે સંબોધિત કર્યા. પ્રધાનમંત્રી મોદીએ G20માં કાયમી આમંત્રિત તરીકે ચર્ચામાં સ્પેન દ્વારા આપેલા મૂલ્યવાન યોગદાનની પ્રશંસા કરી હતી.

34. બંને નેતાઓ ટકાઉ ઉર્જાને પ્રોત્સાહન આપવા અને આબોહવા પરિવર્તનને અનુકૂલન કરવા માટે સહકારને મજબૂત કરવા સંમત થયા હતા. તેઓ આબોહવા પરિવર્તન સામે લડવા માટે વૈશ્વિક પગલાંને વેગ આપવાની તાકીદને ઓળખે છે અને બાકુમાં આગામી ક્લાઈમેટ સમિટ (COP29)ના સંદર્ભમાં સહયોગ કરવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે જેથી ક્લાઈમેટ ફાઇનાન્સ પર નવા સામૂહિક ક્વોન્ટિફાઈડ ગોલ સહિત મહત્વાકાંક્ષી પરિણામ હાંસલ કરવા જે તાપમાનના લક્ષ્યને હાંસલ કરવામાં મદદ કરે છે. પેરિસ કરાર. તેઓએ વિશ્વભરમાં આબોહવા પરિવર્તનની વધતી જતી અસરોને ધ્યાનમાં રાખીને દેશોની સ્થિતિસ્થાપકતા અને અનુકૂલન ક્ષમતાઓને મજબૂત કરવા માટે પ્રમોટ ક્રિયાઓની જરૂરિયાત પર પણ પ્રકાશ પાડ્યો. બંને નેતાઓ રિન્યુએબલ એનર્જીના ક્ષેત્રમાં સમજૂતી કરારના વહેલા નિષ્કર્ષની રાહ જોતા હતા. પ્રધાનમંત્રી મોદીએ ગ્રીન ટ્રાન્ઝિશન પ્રત્યે સ્પેનની પ્રતિબદ્ધતાની પ્રશંસા કરી અને આંતરરાષ્ટ્રીય સૌર જોડાણમાં સ્પેનનું સ્વાગત કર્યું. રાષ્ટ્રપતિ સાંચેઝે લક્ષ્ય વર્ષ કરતાં ઘણી આગળ પુનઃપ્રાપ્ય ઉર્જા લક્ષ્યોને હાંસલ કરવા માટે ભારત દ્વારા કરવામાં આવેલી પ્રગતિની પ્રશંસા કરી હતી. બંને નેતાઓ એ વાત પર પણ સહમત થયા હતા કે જળવાયુ પરિવર્તનની ચિંતાઓને દૂર કરવા માટે એક સંકલિત વૈશ્વિક પ્રયાસની જરૂર પડશે. બંને પક્ષો રાષ્ટ્રીય સંજોગોના પ્રકાશમાં પ્રથમ વૈશ્વિક સ્ટોકટેક સહિત COP28ના પરિણામોને હકારાત્મક પ્રતિસાદ આપશે.