પીએમઇન્ડિયા

જય હિંદ શ્રીમાન! હું અતુલ કરવાલ, નિદેશક સરદાર વલ્લભાઇ પટેલ રાષ્ટ્રીય પોલીસ એકેડમી, એકેડમીના સમસ્ત પરિવાર અને અત્રે ઉપસ્થિત તમામ અધિકારીઓ તરફથી આપનું હાર્દિક સ્વાગત અને અભિવાદન કરું છું. અમે સૌ આપના હાર્દિક આભારી છીએ કે આપે આપની વ્યસ્ત દિનચર્યામાંથી આ સમારોહ માટે સમય ઉપલબ્ધ કર્યો. આ સમારોહમાં ઉપસ્થિત અન્ય મહાનુભાવો કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રી શ્રી અમિત શાહ, કેન્દ્રીય ગૃહ રાજ્ય મંત્રી શ્રી નિત્યાનંદ રાય, કેન્દ્રીય ગૃહ સચિવ શ્રી અજય ભલ્લા અને બોર્ડર મેનેજમેન્ટ ઑફ પોલીસના સચિવ શ્રી સંજીવ કુમારનું પણ હું હાર્દિક સ્વાગત કરું છું. શ્રીમાન આ સમારોહમાં આપની સમક્ષ કૂલ 144 ભારતીય પોલીસ સેવાના અધિકારી અને મિત્ર દેશો નેપાળ, ભૂટાન, માલદીવ અને મોરિશિયસના 34 પોલીસ અધિકારી પણ ઉપસ્થિત છે. આપને જાણીને ખુશી થશે કે છ માસના જિલ્લા પ્રશિક્ષણના આ ગાળામાં આ તમામ અધિકારીઓએ પોતપોતાના રાજ્યો, જિલ્લામાં અને દેશોમાં પ્રશંસનીય અને મહત્વની ભૂમિકા નિભાવી છે, એમાંના કેટલાક અધિકારી કોરોનાગ્રસ્ત પણ થયા હતા. પરંતુ સંપૂર્ણ સ્વસ્થ થઈને ટ્રેનિંગમાં સામેલ રહ્યા. આપને એ જાણીને પણ આનંદ થશે કે દિલ્હીથી આઠ અધિકારીઓની એક ટુકડી, જેમાં ત્રણ વિદેશી અધિકારી પણ રહ્યા હતા, ભારત દર્શન દરમ્યાન લક્ષદ્વીપની મુલાકાત દરમ્યાન એક સૈન્ય અધિકારી કર્નલ સાહેબના ચાર સભ્યોના કુટુંબને તેમણે ડૂબતા બચાવ્યા હતા. આ તમામ અધિકારીઓની પાસિંગ આઉટ પરેડ દિક્ષાંત સમારોહ 6 ઑગસ્ટના રોજ આયોજિત કરવામાં આવ્યો છે. ત્યારબાદ તેઓ નેશનલ ફોરેન્સિક સાયન્સ યુનિવર્સિટી અને સીઆરપીએફનું સંલગ્ન પૂર્ણ કર્યા બાદ પોતપોતાના રાજ્યોમાં અને દેશોમાં સક્રિય ફરજ પર ઉપસ્થિત થશે. આ તમામ અધિકારીઓ માટે એ સૌભાગ્યની વાત છે કે દેશ સેવામાં પ્રથમ પગલું માંડવાના અવસરે તેમને આપની પાસેથી આશીર્વચન અને માર્ગદર્શન પ્રાપ્ત થશે. શ્રીમાન, પોલીસ એકેડમીની બે વર્ષની કઠિન તાલીમના અંતિમ પરિણામો મુજબ પહેલા બેઉ સ્થાન મહિલા અધિકારીઓએ પ્રાપ્ત કર્યાં છે. એમાં પહેલાં સ્થાને રંજિતા શર્મા રહ્યાં જેમણે શ્રેષ્ઠ પ્રોબેશનરનો ખિતાબ તો જીત્યો જ પણ સાથે આઇપીએસના ઇતિહાસમાં એવાં પહેલાં ભારતીય મહિલા અધિકારી બન્યાં જેમણે આઇપીએસ ઍસોસિયેશન સ્વૉર્ડ ઑફ ઓનર પણ જીત્યું હોય. આ સન્માન આઉટડોર તાલીમ પર આધારિત હોય છે. બીજા ક્રમાંકે એક પ્રતિભાશાળી મહિલા અધિકારી શ્રેયા ગુપ્તા રહ્યાં અને આપની અનુમતિ હોય તો આ સમારોહનું સંચાલન કરવા માટે હું શ્રેયાને આમંત્રિત કરવા માગું છું.

શ્રેયા ગુપ્તા: જય હિન્દ શ્રીમાન! હું શ્રેયા ગુપ્તા ભારતીય પોલીસ સેવાના 2019 બૅચની પ્રોબેશનર અધિકારી છું. હું મૂળ દિલ્હીની છું અને મને તમિલનાડુ કૅડર ફાળવવામાં આવી છે. મહોદય, સર્વ પ્રથમ પ્રશિક્ષિત અધિકારીઓની સાથે સંવાદના આ કાર્યક્રમમાં હું આપની ગરિમામય ઉપસ્થિતિ માટે આપને અભિનંદન પાઠવું છું અને આપનો આભાર વ્યક્ત કરું છું. આ સંવાદ કાર્યક્રમને આગળ વધારતા હું મારા સાથી શ્રી અનુજ પાલીવાલને આમંત્રિત કરું છું કે તેઓ પોતાનો પરિચય આપીને આપ સાથે સંવાદ શરૂ કરે.

અનુજ પાલીવાલ: જય હિન્દ શ્રીમાન! સર, મારું નામ અનુજ પાલીવાલ છે. હું સર હરિયાણાના પાણીપત જિલ્લાનો રહેવાસી છું અને સર, મને કેરળ કૅડર ફાળવવામાં આવી છે. સર, મેં મારું ગ્રેજ્યુએશન આઇઆઇટી રૂરકીથી કર્યું છે. ત્યારબાદ મેં સર, બે વર્ષ એક ખાનગી કંપનીમાં કામ કર્યું છે, સર.

પ્રધાનમંત્રી: સૌ પ્રથમ તો શ્રેયાને વણક્કમ!

શ્રેયા ગુપ્તા: વણક્કમ સર!

પ્રશ્ન 1:

પ્રધાનમંત્રી: વારું અનુજજી, આપ આઇઆઇટીમાં ભણ્યા છો અને પછી આપ બે વર્ષ બીજે ક્યાંક કામ કરવા ચાલ્યા ગયા અને આપ પોલીસ સેવામાં આવી ગયા.

એવું આપના મનમાં શું હતું કે આપે પોલીસ સેવાને પોતાની કારકિર્દી બનાવી? ક્યાંક એવું તો નથી ને કે આઇએએસ બનવા માગતા હતા પણ ક્યાંક અટકી ગયા અને અહીં પહોંચી ગયા, એવું તો નથી થયું ને?

અનુજ પાલીવાલ: સર, હું જ્યારે મારી કૉલેજમાં ભણી રહ્યો હતો ત્યારે હું સર, થર્ડ યરમાં હતો, સર, અમારી કૉલેજમાં સર, વર્તમાનમાં પુડુચેરીનાં ગવર્નર માનનીય કિરણ બેદીજી આવ્યાં હતાં. તો સર, તેમણે જ્યારે પોતાનું ત્યાં જે ભાષણ આપ્યું હતું સર, તેનાથી અમે ઘણા લોકો સર બહુ પ્રભાવિત થયા હતા અને સર, અમે સિવિલ સેવાની તૈયારી કરવાનો નિશ્ચય કર્યો હતો. સર, પરીક્ષા આપતી વખતે મારી પહેલી પસંદ સર આઇએએસ હતી, બીજી આઇપીએસ હતી અને સર, મેં ત્યારબાદ ફરીથી પ્રયાસ કર્યો ન હતો, હું આઇપીએસમાં ઘણો ખુશ છું અને સર, દેશની સેવા આઇપીએસ પોલીસ તરીકે જ હું કરવા માગું છું.

પ્રધાનમંત્રી: અત્યારે તો કિરણજી ત્યાં એલજી નથી, ત્યાં તો હવે નવા એલજી છે.

પ્રશ્ન 2:

પ્રધાનમંત્રી: સારું અનુજ, તમારી પૃષ્ઠભૂમિ બાયોટેકનોલોજીની છે. પોલિસિંગમાં ગુના તપાસ જેવા મામલાને લઈને પણ હું સમજું છું કે તમારું ભણતર કામ આવી શકે છે, તમને શું લાગે છે?

અનુજ પાલીવાલ: જી સર! ચોક્કસ આવી શકે છે સર! આજકાલ સર, વૈજ્ઞાનિક તપાસ બહુ જરૂરી છે સર, કોઇ પણ કેસમાં ગુનેગાર ઠેરવવા માટે અને સર નવી ટેકનિક જેવી કે ડીએનએ અને ડીએનએ ટેકનોલોજી પર સર આજકાલ બહુ ફોકસ કરવામાં આવે છે. કોઇ પણ કેસમાં, સર રેપ કેસ હોય, મર્ડર કેસ હોય તો સર એમાં ડીએનએનું ઘણું મહત્વ છે અને ડીએનએ ફિંગર પ્રિન્ટિંગ આજકાલ ઘણું મહત્વપૂર્ણ છે, સર.

પ્રધાનમંત્રી: આ કોરોના કાળમાં રસીની એટલી ચર્ચા થઈ રહી છે. તો આપનું બ્રેકગ્રાઉન્ડ હોવાને લીધે એમાં પણ રુચિ લઈને ભણો–બણો ખરા કે છોડી દીધું?

અનુજ પાલીવાલ: સર, અત્યારે તો ધ્યાન ટ્રેનિંગ પર છે સર.

પ્રશ્ન 3:

પ્રધાનમંત્રી: સારું, એ સિવાય પણ આપના કયાં શોખ છે?

અનુજ પાલીવાલ: સર, એ સિવાય મને રમવાનું બહુ ગમે છે. સર, સંગીતમાં પણ રસ છે, સર.

પ્રધાનમંત્રી: તો ક્યાં બાયોટેકનોલોજી, ક્યાં સંગીત અને ક્યાં પોલિસિંગ….. કેમ કે આપણા શોખ ઘણી વાર પોલિસિંગ જેવા અઘરા અને કામ માગી લેતા કામમાં એક રીતે બહુ મદદ પણ કરી શકે છે અને સંગીત હોય તો વધારે મદદ કરી શકે છે.

અનુજ પાલીવાલ: જી સર.

પ્રધાનમંત્રી: જુઓ અનુજ, હું આપને આપનાં આવનારાં જીવન અને કૅરિયર માટે શુભકામના આપું છું. આપ હરિયાણાના રહીશ છો અને આપ કેરળ કૅડરમાં કામ કરશો. આપે આઇઆઇટીમાંથી શિક્ષણ લીધું છે અને સિવિલ સર્વિસીઝમાં હુમેનિટીઝ પસંદ કર્યું છે. આપ એવી સેવામાં છો જે કઠોર માનવામાં આવે છે અને આપને સંગીત પ્રત્યે પણ પ્રેમ છે. પહેલી નજરે આ વિરોધાભાસ લાગી શકે છે પણ તે આપની બહુ મોટી તાકાત પણ બની શકે છે. આપની આ તાકાતને તમે પોલીસ સેવામાં વધારે સારું નેતૃત્વ આપવા માટે કામમાં લાવશો એવી મારી શુભકામના છે.

અનુજ પાલીવાલ: ધન્યવાદ સર! જય હિંદ સર!

શ્રેયા ગુપ્તા: ધન્યવાદ શ્રીમાન! હવે હું અનુરોધ કરીશ મારા સાથી પ્રોબેશન અધિકારી શ્રી રોહન જગદીશને કે તેઓ પોતાનો પરિચય આપે અને આપની સાથે પોતાનો વાર્તાલાપ શરૂ કરે.

રોહન જગદીશ: જય હિંદ શ્રીમાન! મારું નામ રોહન જગદીશ છે. હું ભારતીય પોલીસ સેવા 2019 બૅચનો પ્રોબેશનર અધિકારી છું. મને કર્ણાટક કૅડર ફાળવવામાં આવી છે. હું મૂળ બેંગલુરુનો રહેવાસી છું અને બેંગ્લોર વિશ્વ વિદ્યાલયની યુનિવર્સિટી લૉ કૉલેજમાંથી કાયદાની ડિગ્રીનો સ્નાતક છું. મારી પહેલી પસંદ ભારતીય પોલીસ સેવા હતી એનું મુખ્ય કારણ મારા પિતાજી હતા. તેમણે કર્ણાટક રાજ્યની પોલીસમાં 37 વર્ષો સેવા આપી છે અને એ મારા માટે બહુ ગર્વની વાત છે. એટલે મેં પણ એમની જેમ ભારતીય પોલીસ સેવામાં મારી સેવા આપવા માટે આ સેવાને પસંદ કરી છે. જય હિંદ શ્રીમાન!

પ્રશ્ન 1:

પ્રધાનમંત્રી: રોહનજી, આપ બેંગલુરુના છો, હિન્દી પણ ઘણી શીખી લીધી છે અને એક કાયદા સ્નાતક છો. આપે પૉલિટિક્સ અને આંતરરાષ્ટ્રીય સંબંધોનો પણ અભ્યાસ કર્યો છે. આ જ્ઞાનની આપ આજની પોલીસ વ્યવસ્થામાં શું ભૂમિકા જુઓ છો?

રોહન જગદીશ: શ્રીમાન, હું જ્યારે તાલીમમાં જોડાયો હતો એ વખતે જ મેં હિન્દી શીખી છે તો હું એ માટે તાલીમનો બહુ આભારી છું. અને મેં પોલિટિકલ સાયન્સ અને ઇન્ટરનેશનલ રિલેશન્સ શીખતી વખતે મને દુનિયા વૈશ્વિકરણ દ્વારા હવે બહુ નાની લાગવા લાગી છે. તો એટલે અમને દરેક રીતે પોલીસ એજન્સીઓ અને બીજા રાજ્યોની સાથે પણ ઇન્ટરપોલ દ્વારા કામ કરવાની તક મળશે તો આપણું ગુના શોધન અને તપાસ અત્યારે આ સાયબર ક્રાઇમ્સના દ્વારા ક્રાઇમ માત્ર ભારતનું જ લોકલાઇઝ નથી પણ આંતરરાષ્ટ્રીય પણ છે. એટલે આ જ્ઞાન સાથે સંબંધ રાખવા અને ગુનાઓને ઉકેલવા, આંતરરાષ્ટ્રીય સીમા પારનો ત્રાસવાદ, નક્સલવાદ અને ડ્રગ્સના કેસો ઉકેલવા પણ ઉપયોગ થાય છે શ્રીમાન.

પ્રશ્ન 2:

પ્રધાનમંત્રી: આપણે ઘણી વાર પોલીસ એકેડમીમાં મુશ્કેલ શારીરિક તાલીમ વિશે સાંભળીએ છીએ. આપને જે તાલીમ મળી, આપને લાગે છે, કેમ કે આપે આપના પિતાજીને જોયા છે, આખી જિંદગી આપની આ પોલીસ બેડાની વચ્ચે વીતી છે. પણ આપ સ્વયં જાતે આ તાલીમમાં આવ્યા, તો આપને શું લાગણી થઈ રહી છે? મનમાં એક સંતોષ થાય છે? આપના પિતાજીને આપ પાસેથી જે અપેક્ષાઓ હશે તે પૂરી કરવા માટે ક્ષમતાઓ આપને દેખાતી હશે અને આપના પિતાજી સરખામણી કરતા હશે, કે એમના જમાનામાં તાલીમ કેવી હતી, આપના જમાનામાં કેવી હોય છે? તો આપ બેઉ વચ્ચે થોડો ટકરાવ પણ થતો હશે?

રોહન જગદીશ: સર, મારા પિતાજી મારા આદર્શ પણ છે અને તેમણે કર્ણાટક પોલીસમાં સબ ઇન્સ્પેક્ટર તરીકે જોડાયા હતા અને 37 વર્ષો બાદ તેઓ એસપીની રેન્કમાં નિવૃત્ત પણ થઈ ચૂક્યા છે સર, જ્યારે હું એકેડમી આવ્યો હતો ત્યારે તેઓએ કહ્યું હતું કે પોલીસની તાલીમ બહુ અઘરી હોય છે અને બહુ મહેનત કરવી પડશે. એટલે આવતા વેંત મેં એક માઇકલ એન્જેલોનું એક વાક્ય લખ્યું છે સર, એમાં કહેવાયું છે કે આપણા સૌની અંદર એક સ્ટેચ્યુ– એક શિલ્પ પહેલેથી છે. આપણે એકેડમી દ્વારા એ શિલ્પને પથ્થરમાંથી કાઢવું પડે છે. એવી જ રીતે અમારા નિર્દેશક સર અને અમારા સૌ ફેકલ્ટીએ અમને તાલીમ આપીને અમારું બહુ સરસ શિલ્પ બનાવ્યું છે. તો અમે આ શિલ્પ લઇને દેશની સેવા કરીશું સર.

પ્રધાનમંત્રી: સારું, આ તાલીમને વધારે સારી બનાવવા માટે શું કરવું જોઇએ, કોઇ સૂચન છે આપનાં મનમાં?

રોહન જગદીશ: સર, અત્યારે પહેલેથી બહુ સારી છે. હું પહેલા વિચારતો હતો કે બહુ કઠિન છે અને હવે અમારા નિર્દેશકના આવ્યા બાદ અને બધું બદલાઇ ગયું છે અને અમારો વિચાર કરીને જ તાલીમ આપી રહ્યા છે અને અમને આંતરરાષ્ટ્રીય ધારાધોરણો પર તાલીમ આપી રહ્યા છે એટલે હું આ ટ્રેનિંગથી બહુ ખુશ છું.

પ્રશ્ન 3:

પ્રધાનમંત્રી: રોહનજી, મને જણાવાયું કે આપ સારા તરવૈયા છો અને આપે એકેદમીના જૂનાં તમામ રેકોર્ડ પણ તોડી નાંખ્યાં છે. સ્વાભાવિક છે કે આપ આજકાલ ઑલિમ્પિક્સમાં ભારતના ખેલાડીનાં સારાં પ્રદર્શનને પણ બરાબર ફોલો કરી રહ્યા હશો. આવનારા સમયમાં પોલીસ સેવામાંથી વધારે સારા ઍથ્લીટ્સ બહાર આવે કે પોલીસના ફિટનેસ લેવલને સુધારવા માટે આપના મનમાં વિચાર આવતા હોય કે આજે આપ જોતા હશો કે અમુક ઉમર પછી પોલીસને જરા બેસવાનું, ઊભા થવાનું કે ચાલવાનું બધું જ જરા અલગ જ દેખાય છે, તમને શું લાગે છે?

રોહન જગદીશ: સર, એકેડમીમાં અમને ફિટનેસ પર બહુ ધ્યાન આપવામાં આવે છે. એટલે મારું માનવું છે કે અહીં સમય વીતાવ્યા બાદ ફિટનેસ માત્ર તાલીમમાં જ નહીં પણ આપણી જિંદગીનો એક હિસ્સો બની જાય છે સર. અત્યારે પણ મારા કદાચ ક્લાસ ન હોય તો, મોર્નિંગ  પીટી ન હોય તો પણ હું સવારે પાંચ વાગે ઊઠી જાઉં છું સર, કેમ કે એ હવે રૂટિન થઈ ગયું છે. એટલે આ અમે આખી જિંદગીમાં લઈને જઈશું અને જ્યારે અમે જિલ્લામાં જઈશું ત્યારે અમારા સાથી અધિકારી અને અમારી સાથે કામ કરતા પોલીસ અધિકારીને પણ આ વિશે બોલીને તેમને પણ સ્ટ્રેસ મેનેજમેન્ટ અને આરોગ્યના વ્યવસ્થાપન અને તેમની તબિયતને કેવી રીતે ઠીક રાખવી એની જાણકારી પણ આપીને અમે માત્ર પોતાની ફિટનેસ જ નહી6 પણ સૌને ફિટનેસ કરીને સમગ્ર ઇન્ડિયાને ફિટ રાખવાની કોશીશ કરવા માગીશ.

પ્રધાનમંત્રી: ચાલો રોહનજી, આપની સાથે વાત કરીને મને સારું લાગ્યું. ફિટનેસ અને પ્રોફેશનાલિઝમ આપણી પોલીસની એક બહુ મોટી જરૂરિયાત છે. મને લાગે છે કે આપ જેવા ઉત્સાહી યુવાન આ સુધારાઓને વધારે સરળતાથી પોલીસ સિસ્ટમમાં લાગુ કરી શકો છો. પોલીસ પોતાના દળમાં ફિટનેસને ઉત્તેજન આપશે તો સમાજમાં પણ યુવા ફિટ રહેવા માટે પ્રેરિત થશે. મારી આપને ઘણી શુભકામના છે.

રોહન જગદીશ: જય હિંદ શ્રીમાન!

શ્રેયા ગુપ્તા: ધન્યવાદ શ્રીમાન! આ શ્રેણીને આગળ વધારતા હવે હું આમંત્રિત કરું છું શ્રી ગૌરવ રામપ્રવેશ રાયને જેઓ આપની સમક્ષ પોતાનો પરિચય આપશે અને સંવાદ કરશે.

ગૌરવ રામપ્રવેશ રાય: જય હિંદ સર! મારું નામ ગૌરવ રાય છે. હું મહારાષ્ટ્રના અમરાવતી જિલ્લાનો રહેવાસી છું અને મને છત્તીસગઢ કૅડર ફાળવવામાં આવી છે. મેં કૉલેજ ઑફ એન્જિનિયરિંગ, પૂણેથી એન્જિનિયરિંગ કર્યું છે અને ભારતીય પોલીસ સેવા અગાઉ ભારતીય રેલવેઝમાં કાર્યરત હતો.

પ્રશ્ન 1:

પ્રધાનમંત્રી: ગૌરવજી, મને જણાવાયું કે આપ તો શતરંજના ખેલાડી છો, બહુ સારું રમો છો શતરંજ. શેહ અને માતની આ રમતમાં એ પણ નક્કી છે કે આપે જીતવાનું જ છે. જો કે આપે કદી વિચાર્યું કે ક્યારેક અપરાધીઓને કાબૂ કરવામાં આપના શતરંજનું જ્ઞાન શું કામ આવી શકે છે?

ગૌરવ રામપ્રવેશ રાય: હું શતરંજ રમું છું એટલે હંમેશા એવી રીતે જ વિચારું છું. મને છત્તીસગઢ કૅડર ફાળવાઇ છે અને ત્યાં ડાબેરી ઉદ્દામવાદ છે અને સર મને હંમેશા એવું લાગે છે કે શતરંજમાં બે વસ્તુઓ હોય છે એક સ્ટ્રેટેજી–વ્યૂહરચના અને બીજી ટેક્ટિક્સ– યુક્તિપ્રયુક્તિ. એટલે હંમેશા આપણા દળમાં નીતિઓમાં એવી વ્યૂહરચનાઓ હોય જેને હાથ ધરી શકીએ. અને ઓપરેશન મારફત આપણે એવી ટેક્ટિક્સનો ઉપયોગ કરીએ જે આપણને ટ્રેનિંગ એકેડમીમાં પણ શીખવાડાયું છે. આ પ્રકારે ઓપરેશન્સ કરીએ જેથી આપણને ઓછામાં ઓછું નુક્સાન થાય અને આપણે વધુમાં વધુ એ લોકો પર પ્રહાર કરીને એ લોકોને રોકી શકીએ.

પ્રશ્ન 2:

પ્રધાનમંત્રી: ગૌરવજી, આપે કહ્યું કે આપને છત્તીસગઢ કૅડર ફાળવવામાં આવી છે અને ત્યાંની સ્થિતિ વિશે આપે ઉલ્લેખ કર્યો કે ત્યાં ડાબેરી પાંખ ઉદ્દામવાદની સ્થિતિ પણ છે અને એનાથી પરિચિત પણ છો. એવામાં આપની ભૂમિકા વધારે મહત્વની છે. આપે કાયદો અને વ્યવસ્થાની સાથે જનજાતિય વિસ્તારોમાં વિકાસ અને સામાજિક જોડાણને પણ ટેકો આપવાનો છે. આપે એ માટે કોઇ વિશેષ તૈયારી કરી છે?