નમસ્તે!
મારા બધા મંત્રીમંડળના સાથીઓ, નાણાં અને અર્થતંત્રના નિષ્ણાતો, હિસ્સેદારો, મહિલાઓ અને સજ્જનો!
ઉત્પાદન અને નિકાસ પર આ બજેટ વેબિનાર દરેક પાસાંથી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. જેમ તમે જાણો છો, આ બજેટ અમારી સરકારના ત્રીજા કાર્યકાળનું પ્રથમ પૂર્ણ બજેટ હતું. આ બજેટની સૌથી ખાસ વાત એ હતી કે અપેક્ષાઓ કરતાં વધુ ડિલિવરી મળી. ઘણા ક્ષેત્રો એવા છે જ્યાં સરકારે નિષ્ણાતોની અપેક્ષા કરતાં મોટા પગલાં લીધાં છે અને તમે બજેટમાં તે જોયું છે. બજેટમાં ઉત્પાદન અને નિકાસ અંગે પણ મહત્વપૂર્ણ નિર્ણયો લેવામાં આવ્યા છે.
મિત્રો,
આજે, દેશ એક દાયકાથી વધુ સમયથી સરકારની નીતિઓમાં આવી સુસંગતતા જોઈ રહ્યો છે. છેલ્લા 10 વર્ષોમાં, ભારતે સુધારા, નાણાકીય શિસ્ત, પારદર્શિતા અને સમાવેશી વિકાસ પ્રત્યે સતત પ્રતિબદ્ધતા દર્શાવી છે. સુસંગતતા અને સુધારાઓની ખાતરી એ એક એવો પરિવર્તન છે જેણે આપણા ઉદ્યોગમાં નવો વિશ્વાસ લાવ્યો છે. હું ઉત્પાદન અને નિકાસ સાથે સંકળાયેલા દરેક હિસ્સેદારને ખાતરી આપું છું કે આવનારા વર્ષોમાં પણ આ સાતત્ય ચાલુ રહેશે. હું તમને મારા પૂરા વિશ્વાસ સાથે વિનંતી કરું છું, પૂરા આત્મવિશ્વાસ સાથે આગળ વધો, મોટા પગલાં ભરો. આપણે દેશ માટે ઉત્પાદન અને નિકાસ માટે આ નવા રસ્તાઓ ખોલવા જોઈએ. આજે વિશ્વનો દરેક દેશ ભારત સાથે પોતાની આર્થિક ભાગીદારીને મજબૂત બનાવવા માંગે છે. આપણા ઉત્પાદન ક્ષેત્રોએ આ ભાગીદારીનો મહત્તમ લાભ લેવા માટે આગળ આવવું જોઈએ.
મિત્રો,
કોઈપણ દેશમાં વિકાસ માટે સ્થિર નીતિ અને સારું વ્યાપારિક વાતાવરણ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. તેથી, થોડા વર્ષો પહેલા અમે જન વિશ્વાસ કાયદો રજૂ કર્યો, અમે અનુપાલન ઘટાડવાનો પ્રયાસ કર્યો, કેન્દ્ર અને રાજ્ય સ્તરે 40 હજારથી વધુ અનુપાલન નાબૂદ કરવામાં આવ્યા, આનાથી વ્યવસાય કરવાની સરળતાને પ્રોત્સાહન મળ્યું. અને આપણી સરકાર માને છે કે આ કવાયત ચાલુ રહેવી જોઈએ. તેથી, અમે સરળ આવકવેરાની સિસ્ટમ લાવી છે, અમે જન વિશ્વાસ 2.0 બિલ પર કામ કરી રહ્યા છીએ. બિન-નાણાકીય ક્ષેત્રના નિયમોની સમીક્ષા કરવા માટે એક સમિતિ બનાવવાનો પણ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. અમારો પ્રયાસ તેમને આધુનિક, લવચીક, લોકો-મૈત્રીપૂર્ણ અને વિશ્વાસ આધારિત બનાવવાનો છે. આ કવાયતમાં ઉદ્યોગની ખૂબ મોટી ભૂમિકા છે. તમારા અનુભવો પરથી, તમે એવી સમસ્યાઓ ઓળખી શકો છો જેને ઉકેલવામાં વધુ સમય લાગે છે. પ્રક્રિયાઓને વધુ સરળ બનાવવા માટે તમે સૂચનો આપી શકો છો. ઝડપી અને સારા પરિણામો મેળવવા માટે ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ ક્યાં કરી શકાય તે અંગે તમે અમને માર્ગદર્શન આપી શકો છો.
મિત્રો,
આજે, વિશ્વ રાજકીય અનિશ્ચિતતાના સમયગાળામાંથી પસાર થઈ રહ્યું છે. આખી દુનિયા ભારતને વિકાસ કેન્દ્ર તરીકે જોઈ રહી છે. કોવિડ કટોકટી દરમિયાન, જ્યારે વૈશ્વિક અર્થતંત્ર મંદીમાં હતું. ત્યારે ભારતે વૈશ્વિક વિકાસને વેગ આપ્યો. આ બસ આ રીતે બન્યું નહીં. અમે આત્મનિર્ભર ભારતના વિઝનને આગળ ધપાવ્યું અને સુધારાની ગતિને વધુ ઝડપી બનાવી. અમારા પ્રયાસોથી અર્થતંત્ર પર કોવિડની અસર ઓછી થઈ, જેનાથી ભારત ઝડપથી વિકસતું અર્થતંત્ર બન્યું. આજે પણ, ભારત વૈશ્વિક અર્થતંત્ર માટે વિકાસનું એન્જિન છે. એટલે કે, ભારતે સૌથી મુશ્કેલ પરિસ્થિતિઓમાં પણ પોતાની સ્થિતિસ્થાપકતા સાબિત કરી છે.
છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં આપણે જોયું છે કે જ્યારે સપ્લાય ચેઇન ખોરવાય છે, ત્યારે તેની અસર સમગ્ર વિશ્વની અર્થવ્યવસ્થા પર પડે છે. આજે દુનિયાને એવા વિશ્વસનીય ભાગીદારની જરૂર છે જ્યાંથી ઉચ્ચ ગુણવત્તાવાળા ઉત્પાદનો બહાર આવે અને પુરવઠો વિશ્વસનીય હોય. આપણો દેશ આ કરવા સક્ષમ છે. તમે બધા શક્તિશાળી છો. આ આપણા માટે એક મોટી તક છે, એક મોટી તક. હું ઈચ્છું છું કે આપણા ઉદ્યોગે દુનિયાની આ અપેક્ષાઓને દર્શક તરીકે ન જોવી જોઈએ, આપણે દર્શક તરીકે રહી શકીએ નહીં. તમારે આમાં તમારી ભૂમિકા શોધવી પડશે, આગળ વધવું પડશે અને તમારા માટે તકો શોધવી પડશે. જૂના જમાના કરતાં આજે તે ઘણું સરળ છે. આજે દેશમાં આ તકો માટે મૈત્રીપૂર્ણ નીતિઓ છે. આજે સરકાર ઉદ્યોગ સાથે ખભે ખભા મિલાવીને ઉભી છે. મજબૂત સંકલ્પ સાથે, વૈશ્વિક પુરવઠા શૃંખલામાં ઉદ્દેશ્ય સાથે તકો શોધતા રહીએ, પડકાર સ્વીકારીએ, આ રીતે, જો દરેક ઉદ્યોગ એક પછી એક ડગલું આગળ વધે, તો આપણે ઘણા માઇલ આગળ વધી શકીએ છીએ.
મિત્રો,
આજે 14 ક્ષેત્રોને અમારી PLI યોજનાનો લાભ મળી રહ્યો છે. આ યોજના હેઠળ 750 થી વધુ એકમોને મંજૂરી આપવામાં આવી છે. આના પરિણામે 1.5 લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધુનું રોકાણ, 13 લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધુનું ઉત્પાદન અને 5 લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધુની નિકાસ થઈ છે. આ દર્શાવે છે કે જો આપણા ઉદ્યોગસાહસિકોને તકો મળે, તો તેઓ દરેક નવા ક્ષેત્રમાં આગળ વધી શકે છે. ઉત્પાદન અને નિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે, અમે 2 મિશન શરૂ કરવાનું નક્કી કર્યું છે. અમે વધુ સારી ટેકનોલોજી અને ગુણવત્તાયુક્ત ઉત્પાદનો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી રહ્યા છીએ. અને ખર્ચ ઘટાડવા માટે, કૌશલ્ય પર ભાર મૂકવામાં આવી રહ્યો છે. હું ઈચ્છું છું કે અહીં હાજર તમામ હિસ્સેદારો એવા નવા ઉત્પાદનો ઓળખે જેની વિશ્વમાં માંગ છે અને જેનું ઉત્પાદન આપણે કરી શકીએ છીએ. પછી આપણે એવા દેશોમાં જઈએ છીએ જ્યાં નિકાસની શક્યતા હોય તેવી વ્યૂહરચના હોય છે.
મિત્રો,
ભારતની ઉત્પાદન યાત્રામાં સંશોધન અને વિકાસ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે અને તેને આગળ વધારવાની અને વેગ આપવાની જરૂર છે. સંશોધન અને વિકાસ દ્વારા આપણે નવીન ઉત્પાદનો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી શકીએ છીએ અને ઉત્પાદનોમાં મૂલ્ય પણ ઉમેરી શકીએ છીએ. દુનિયા આપણા રમકડા, ફૂટવેર અને ચામડાના ઉદ્યોગોની સંભાવના જાણે છે. આપણે આપણી પરંપરાગત કારીગરી સાથે આધુનિક ટેકનોલોજીનું સંયોજન કરીને મોટી સફળતા મેળવી શકીએ છીએ. આપણે આ ક્ષેત્રોમાં વૈશ્વિક ચેમ્પિયન બની શકીએ છીએ અને આપણી નિકાસ અનેકગણી વધી શકે છે. આનાથી શ્રમ-સઘન ક્ષેત્રોમાં લાખો રોજગારની તકો ઊભી થશે અને ઉદ્યોગસાહસિકતાને વેગ મળશે. પીએમ વિશ્વકર્મા યોજના દ્વારા પરંપરાગત હસ્તકલા કારીગરોને છેડો ફાડીને સહાય મળી રહી છે. આપણે આવા કારીગરોને નવી તકો સાથે જોડવા માટે પ્રયાસો કરવા પડશે. આ ક્ષેત્રોમાં ઘણી શક્યતાઓ છુપાયેલી છે, તમારે બધાએ તેનો વિસ્તાર કરવા માટે આગળ આવવું જોઈએ.
મિત્રો,
આપણું MSME ક્ષેત્ર ભારતના ઉત્પાદન અને ઔદ્યોગિક વિકાસની કરોડરજ્જુ છે. 2020માં, અમે MSMEની વ્યાખ્યામાં સુધારો કરવાનો મોટો નિર્ણય લીધો. આ 14 વર્ષ પછી કરવામાં આવ્યું. અમારા નિર્ણયથી MSMEsના ડરનો અંત આવ્યો છે કે જો તેઓ આગળ વધશે, તો તેમને સરકાર તરફથી મળતા લાભો બંધ થઈ જશે. આજે દેશમાં MSME ની સંખ્યા વધીને 6 કરોડથી વધુ થઈ ગઈ છે. આનાથી કરોડો લોકોને રોજગારની તકો મળી છે. આ બજેટમાં, અમે ફરીથી MSME ની વ્યાખ્યાનો વિસ્તાર કર્યો છે, જેથી આપણા MSME ને આગળ વધવાનો આત્મવિશ્વાસ મળે. આનાથી યુવાનો માટે રોજગારની વધુ તકો ઊભી થશે. આપણા MSMEs સામે સૌથી મોટી સમસ્યા એ હતી કે તેમને સરળતાથી લોન મળતી ન હતી. 10 વર્ષ પહેલાં, MSMEs ને લગભગ 12 લાખ કરોડ રૂપિયાની લોન મળતી હતી, જે અઢી ગણી વધીને લગભગ 30 લાખ કરોડ રૂપિયા થઈ ગઈ છે. આ બજેટમાં, MSMEs ને લોન માટે ગેરંટી કવર બમણું કરીને રૂ. 20 કરોડ કરવામાં આવ્યું છે. કાર્યકારી મૂડીની જરૂરિયાતો માટે, 5 લાખ રૂપિયાની મર્યાદાવાળા કસ્ટમાઇઝ્ડ ક્રેડિટ કાર્ડ પૂરા પાડવામાં આવશે.
મિત્રો,
અમે લોનની ઉપલબ્ધતાને સરળ બનાવી અને એક નવા પ્રકારની લોન સુવિધા પણ વિકસાવી. લોકોને ગેરંટી વિના લોન મળવા લાગી, જેના વિશે તેમણે ક્યારેય વિચાર્યું પણ નહોતું. છેલ્લા 10 વર્ષોમાં, મુદ્રા જેવી બિન-ગેરંટીકૃત લોન યોજનાઓએ પણ નાના ઉદ્યોગોને મદદ કરી છે. ટ્રેડ્સ પોર્ટલ દ્વારા લોન સંબંધિત ઘણી સમસ્યાઓનું નિરાકરણ પણ કરવામાં આવી રહ્યું છે.
મિત્રો,
હવે આપણે ક્રેડિટ ડિલિવરી માટે નવા મોડ્સ વિકસાવવા પડશે. આપણો પ્રયાસ એ સુનિશ્ચિત કરવાનો હોવો જોઈએ કે દરેક MSME ને ઓછા ખર્ચે અને સમયસર ધિરાણ મળે. મહિલાઓ, SC અને ST સમુદાયોના 5 લાખ પ્રથમ વખત ઉદ્યોગસાહસિકોને 2 કરોડ રૂપિયાની લોન આપવામાં આવશે. પહેલી વાર ઉદ્યોગસાહસિકો માટે માત્ર ધિરાણ સહાયની જ જરૂર નથી, પરંતુ તેમને માર્ગદર્શનની પણ જરૂર છે. મને લાગે છે કે ઉદ્યોગે આવા લોકોને મદદ કરવા માટે એક માર્ગદર્શન કાર્યક્રમ બનાવવો જોઈએ.
મિત્રો,
રોકાણ વધારવા માટે રાજ્યોની ભૂમિકા ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. આ વેબિનારમાં રાજ્ય સરકારોના અધિકારીઓ પણ હાજર છે. રાજ્યો જેટલા વધુ વ્યવસાય કરવાની સરળતાને પ્રોત્સાહન આપશે, તેટલા વધુ રોકાણકારો તેમની પાસે આવશે. આનો સૌથી વધુ ફાયદો તમારા રાજ્યને થશે. આ બજેટથી કોને સૌથી વધુ ફાયદો થઈ શકે છે તે અંગે રાજ્યો વચ્ચે સ્પર્ધા થવી જોઈએ. જે રાજ્યો પ્રગતિશીલ નીતિઓ સાથે આગળ આવશે, ત્યાં કંપનીઓ રોકાણ કરવા આવશે.
મિત્રો,
મને ખાતરી છે કે તમે બધા આ વિષયો વિશે ગંભીરતાથી વિચારતા હશો. આપણે આ વેબિનારમાંથી કાર્યક્ષમ ઉકેલો નક્કી કરવાના છે. નીતિઓ, યોજનાઓ અને માર્ગદર્શિકા તૈયાર કરવામાં તમારો સહયોગ મહત્વપૂર્ણ છે. આ બજેટ પછી અમલીકરણ વ્યૂહરચના બનાવવામાં મદદ કરશે. મને વિશ્વાસ છે કે તમારું યોગદાન ખૂબ ઉપયોગી થશે. આજની ચર્ચાઓના મંથનમાંથી નીકળતું અમૃત આપણને તે સપનાઓને પૂર્ણ કરવાની શક્તિ આપશે જે આપણે આપણી સાથે લઈ જઈ રહ્યા છીએ. આ અપેક્ષા સાથે, હું આપ સૌનો ખૂબ ખૂબ આભાર માનું છું.
AP/IJ/GP/JD
MSMEs play a transformative role in the economic growth of our country. We are committed to nurturing and strengthening this sector. Sharing my remarks during a webinar on the MSME sector. https://t.co/K93zTIcdVa
— Narendra Modi (@narendramodi) March 4, 2025
बीते 10 वर्षों में भारत ने लगातार Reforms, Financial Discipline, Transparency और Inclusive Growth को लेकर अपनी प्रतिबद्धता दिखाई है।
— PMO India (@PMOIndia) March 4, 2025
Consistency और reforms का assurance, ये एक ऐसा बदलाव है, जिसकी वजह से हमारी इंडस्ट्री के भीतर नया आत्मविश्वास आया है: PM @narendramodi
आज दुनिया का हर देश...भारत के साथ अपनी economic partnership को मजबूत करना चाहता है।
— PMO India (@PMOIndia) March 4, 2025
हमारे manufacturing sector को इस partnership का ज्यादा से ज्यादा लाभ उठाने के लिए आगे आना चाहिए: PM @narendramodi
हमने आत्मनिर्भर भारत के विजन को आगे बढ़ाया और reforms की अपनी गति को और तेज किया।
— PMO India (@PMOIndia) March 4, 2025
हमारे प्रयासों से economy पर COVID का प्रभाव कम हुआ, इससे भारत को तेज गति से बढ़ने वाली अर्थव्यवस्था बनाने में मदद मिली: PM @narendramodi
भारत की मैन्युफैक्चरिंग यात्रा में R&D का अहम योगदान है, इसे और आगे बढ़ाने और गति देने की आवश्यकता है।
— PMO India (@PMOIndia) March 4, 2025
R&D के द्वारा हम innovative products पर फोकस कर सकते हैं, साथ ही प्रॉडक्ट्स में वैल्यू एडिशन कर सकते हैं: PM @narendramodi
भारत के manufacturing की, हमारी industrial growth की backbone हमारा MSME सेक्टर है: PM @narendramodi
— PMO India (@PMOIndia) March 4, 2025