પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આજે ગ્રામીણ વિકાસ વિભાગની દરખાસ્તને નાણાકીય વર્ષ 2024-25થી 2028-29 દરમિયાન પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજના – ગ્રામીણ (પીએમએવાય–જી)નાં અમલીકરણ માટે ગ્રામીણ વિકાસ વિભાગની દરખાસ્તને મંજૂરી આપી હતી, જેમાં મેદાની વિસ્તારોમાં રૂ. 1.20 લાખની વર્તમાન એકમ સહાયથી વધુ બે કરોડ મકાનોનાં નિર્માણ માટે અને હિમાચલ પ્રદેશ, ઉત્તરાખંડ, જમ્મુ–કાશ્મીર અને લદ્દાખના કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોનાં ઉત્તર પૂર્વ વિસ્તારનાં રાજ્યો અને પર્વતીય રાજ્યોમાં રૂ. 1.30 લાખ નાણાકીય સહાયતા પ્રદાન કરવામાં આવશે.
વિગતો:
મંત્રીમંડળે આપેલી મંજૂરીની વિગતો નીચે મુજબ છેઃ
એપ્રિલ, 2024થી માર્ચ, 2029 સુધી મૂળભૂત સુવિધાઓ ધરાવતા 2 કરોડ પાકા મકાનોની સંપૂર્ણ મર્યાદામાં સહાય પ્રદાન કરીને સામાજિક આર્થિક જાતિ જનગણના (એસઈસીસી) 2011 કાયમી પ્રતીક્ષા યાદી (પીડબલ્યુએલ)માં આવાસ+ (2018) યાદી (અપડેટ કર્યા પછી) અને સંતુલિત પાત્ર કુટુંબોને સંતૃપ્ત કરવા માટે પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજના–ગ્રામીણ (પીએમએવાય–જી)ને ચાલુ રાખવી.
નાણાકીય વર્ષ 2024-25થી 2028-29 માટે કુલ રૂ. 3,06,137 કરોડનો ખર્ચ થશે, જેમાં રૂ. 2,05,856 કરોડનો કેન્દ્રીય હિસ્સો અને રૂ. 1,00,281 કરોડનો રાજ્યનો મેચિંગ હિસ્સો સામેલ છે.
નીતિ આયોગ દ્વારા પીએમએવાય–જીના મૂલ્યાંકન અને ઇએફસી દ્વારા યોજનાના પુનઃમૂલ્યાંકન પછી માર્ચ, 2026 પછી પણ આ યોજના ચાલુ રાખવી.
સુધારેલા બાકાત રાખવાના માપદંડનો ઉપયોગ કરીને લાયક ગ્રામીણ કુટુંબોને ઓળખવા માટે આવાસ + સૂચિને અપડેટ કરવી.
લાભાર્થીઓને સહાયનો એકમ ખર્ચ મેદાની વિસ્તારોમાં હાલનાં રૂ. 1.20 લાખ અને પૂર્વોત્તર ક્ષેત્ર/પર્વતીય રાજ્યોમાં રૂ. 1.30 લાખનાં વર્તમાન દરે ચાલુ રહેશે.
વહીવટી ભંડોળના વિભાજન સાથે કાર્યક્રમનાં ભંડોળનાં 2 ટકાનાં દરે વહીવટી ભંડોળ રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને 1.70 ટકા ફાળવવામાં આવશે તથા 0.30 ટકા ભંડોળ કેન્દ્રનાં સ્તરે જાળવી રાખવામાં આવશે.
વર્તમાન દરો અનુસાર નાણાકીય વર્ષ 2024-25 દરમિયાન 31.03.2024 ના રોજ પીએમએવાય–જીના અગાઉના તબક્કાના અધૂરા મકાનોને પૂર્ણ કરવા.
લાભો:
31.03.2024 સુધી પૂર્ણ ન થયેલા બાકીના 35 લાખ મકાનો અગાઉના તબક્કાના 2.95 કરોડ મકાનોના સંચિત લક્ષ્યાંકને હાંસલ કરવા માટે પૂર્ણ કરવામાં આવશે.
હવે, નાણાકીય વર્ષ 2024-2029 થી આગામી પાંચ વર્ષ દરમિયાન પીએમએવાય–જી હેઠળ વધુ બે કરોડ મકાનોનું નિર્માણ કરવામાં આવશે, જેનો ઉદ્દેશ વર્ષોથી ઊભી થયેલી આવાસોની જરૂરિયાતો પૂર્ણ કરવાનો છે. વધુ બે કરોડ ઘરો માટે મકાનોના નિર્માણથી આશરે 10 કરોડ વ્યક્તિઓને લાભ થવાની અપેક્ષા છે.
આ મંજૂરીથી તમામ ઘરવિહોણા અને જર્જરિત અને કાચા મકાનોમાં રહેતા લોકોને તમામ પ્રાથમિક સુવિધાઓ સાથે સારી ગુણવત્તાનું સલામત અને સુરક્ષિત મકાન બનાવવાની સુવિધા મળશે. તેનાથી લાભાર્થીઓની સુરક્ષા, સ્વચ્છતા અને સામાજિક સર્વસમાવેશકતા સુનિશ્ચિત થશે.
પાર્શ્વભાગ:
ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં “હાઉસિંગ ફોર ઓલ“ના ઉદ્દેશને હાંસલ કરવા માટે, ભારત સરકારે એપ્રિલ 2016 થી પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજના –ગ્રામીણ (પીએમએવાય–જી) શરૂ કરી હતી, જેમાં માર્ચ 2024 સુધીમાં તબક્કાવાર મૂળભૂત સુવિધાઓ સાથે 2.95 કરોડ મકાનોના નિર્માણનું લક્ષ્ય રાખવામાં આવ્યું હતું.
AP/GP/JD