પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે રાજસ્થાનનાં પોખરણમાં ટ્રાઇ–સર્વિસીસ લાઇવ ફાયર એન્ડ દાવપેચ કવાયતનાં સ્વરૂપે સ્વદેશી સંરક્ષણ ક્ષમતાઓનાં સંયુક્ત પ્રદર્શનનાં સાક્ષી બન્યાં હતાં. ‘ભારત શક્તિ‘માં સ્વદેશી શસ્ત્ર પ્રણાલીઓ અને પ્લેટફોર્મની ઝાંખી પ્રદર્શિત કરવામાં આવશે, જેનો આધાર દેશની આત્મનિર્ભર પહેલ પર આધારિત છે.
આ પ્રસંગે પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, અત્યારે પ્રદર્શિત થયેલી બહાદુરી અને કૌશલ્ય નવા ભારતનું આહવાન છે. તેમણે કહ્યું હતું કે, “આજે ફરી એક વાર પોખરણ ભારતની આત્મનિર્ભરતાની ત્રિવેણી, આત્મવિશ્વાસ અને તેના મહિમાનું સાક્ષી બન્યું છે.” તેમણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, “આ એ જ પોખરણ છે જેણે ભારતના પરમાણુ પરીક્ષણનું સાક્ષી બન્યું હતું અને આજે આપણે સ્વદેશીકરણથી તાકાતની તાકાત જોઈ રહ્યા છીએ.”
ગઈકાલે અદ્યતન એમઆઇઆરવી ટેકનોલોજીથી સજ્જ લાંબા અંતરની અગ્નિ મિસાઇલના પરીક્ષણ ફાયરિંગ અંગે બોલતા પ્રધાનમંત્રીએ પુષ્ટિ કરી હતી કે, દુનિયામાં બહુ ઓછા દેશો આ નવા યુગની ટેકનોલોજી અને કૌશલ્ય ધરાવે છે તથા તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, આ પરીક્ષણ સંરક્ષણ ક્ષેત્રમાં આત્મનિર્ભરતાની કલગીમાં વધુ એક પીછા સમાન છે.
કહ્યું હતું કે, “વિકસિત ભારતનો વિચાર આત્મનિર્ભર ભારત વિના અકલ્પનીય છે.” અન્ય દેશો પરની નિર્ભરતા ઘટાડવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો હતો. આજનો અવસર આ સંકલ્પ તરફનું એક પગલું છે તેની નોંધ લઈને કહ્યું હતું કે, ભારત ખાદ્યતેલોથી લઈને ફાઈટર જેટ સુધી ચીજવસ્તુઓ પર ભાર મૂકી રહ્યું છે. કહ્યું હતું કે, સંરક્ષણ ક્ષેત્રમાં અતિમહર્ટાની સફળતાને ભારતની ટેન્કો, તોપો, ફાઇટર જેટ્સ, હેલિકોપ્ટર અને મિસાઇલ સિસ્ટમથી જોઇ શકાય છે, જે ભારતની તાકાતને પ્રતિબિંબિત કરે છે. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, “અમે શસ્ત્રો અને દારૂગોળો, સંચાર ઉપકરણો, સાયબર અને અંતરિક્ષ સાથે મેડ ઇન ઇન્ડિયાની ઉડાનનો અનુભવ કરી રહ્યાં છીએ. આ ખરેખર ‘ભારત શક્તિ‘ છે.” આનંદ વ્યક્ત કર્યો હતો. તેમણે સ્વદેશી બનાવટનાં તાજસ ફાઇટર જેટ, એડવાન્સ લાઇટ કોમ્બેટ હેલિકોપ્ટર્સ, સબમરીન, ડિસ્ટ્રોયર, એરક્રાફ્ટ કેરિયર્સ, એડવાન્સ અર્જુન ટેન્ક્સ અને તોપોનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો.
સંરક્ષણ ક્ષેત્રમાં ભારતને આત્મનિર્ભર બનાવવા માટેના પગલાઓની યાદી આપતા પ્રધાનમંત્રીએ નીતિગત સુધારાઓ અને ખાનગી ક્ષેત્રમાં કામ કરવા તથા આ ક્ષેત્રમાં એમએસએમઇ સ્ટાર્ટઅપ્સને પ્રોત્સાહન આપવાનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો. તેમણે ઉત્તર પ્રદેશ અને તમિળનાડુમાં સંરક્ષણ કોરિડોર વિશે વાત કરી અને તેમાં 7000 કરોડ રૂપિયાના રોકાણની માહિતી આપી. વળી, એશિયાની સૌથી મોટી હેલિકોપ્ટર ફેક્ટરીએ ભારતમાં કામ કરવાનું શરૂ કરી દીધું છે. તેમણે ત્રણેય દળોનાં વડાઓને આયાત ન થનારી ચીજવસ્તુઓની યાદી તૈયાર કરવા અને આ ચીજવસ્તુઓની ભારતીય ઇકોસિસ્ટમને ટેકો આપવા બદલ અભિનંદન પાઠવ્યાં હતાં. પ્રધાનમંત્રીએ એ બાબતે ખુશી વ્યક્ત કરી હતી કે, છેલ્લાં 10 વર્ષમાં ભારતીય કંપનીઓ પાસેથી રૂ. 6 લાખ કરોડનાં મૂલ્યનાં ઉપકરણોની ખરીદી થઈ છે. આ સમયગાળા દરમિયાન દેશનું સંરક્ષણ ઉત્પાદન બમણું થઈને 1 લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધુ થઈ ગયું છે. છેલ્લા 10 વર્ષમાં 150થી વધુ ડિફેન્સ સ્ટાર્ટઅપ શરૂ થયા છે અને ડિફેન્સ ફોર્સે તેમને 1800 કરોડ રૂપિયાના ઓર્ડર આપ્યા છે.
પીએમ મોદીએ કહ્યું, “ભારતની સંરક્ષણ જરૂરિયાતો માટે આત્મનિર્ભરતા સશસ્ત્ર દળોમાં આત્મવિશ્વાસની ગેરંટી છે.” તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે જ્યારે યુદ્ધ દરમિયાન ઉપયોગમાં લેવાતા શસ્ત્રો અને ઉપકરણો સ્વદેશી રીતે બનાવવામાં આવે છે ત્યારે સશસ્ત્ર દળોની ઊર્જામાં અનેકગણો વધારો થાય છે. પ્રધાનમંત્રીએ છેલ્લાં 10 વર્ષમાં જાણકારી આપી હતી કે, ભારતે પોતાનાં ફાઇટર જેટ, એરક્રાફ્ટ કેરિયર્સ, સી295 ટ્રાન્સપોર્ટ એરક્રાફ્ટ અને એડવાન્સ ફ્લાઇટ એન્જિનનું ઉત્પાદન કર્યું છે. ભારતમાં પાંચમી પેઢીના ફાઇટર જેટ વિમાનોની ડિઝાઇન, વિકાસ અને ઉત્પાદન કરવાના મંત્રીમંડળના તાજેતરના નિર્ણયનો ઉલ્લેખ કરીને પ્રધાનમંત્રીએ સંરક્ષણ ક્ષેત્રના વિકાસ અને ભવિષ્યમાં રોજગારી અને સ્વરોજગારની અસંખ્ય તકો ઊભી કરવાની કલ્પના કરી હતી. જ્યારે ભારત દુનિયામાં સૌથી મોટો સંરક્ષણ આયાતકાર દેશ હતો, એ સમયને યાદ કરીને પ્રધાનમંત્રીએ સંરક્ષણ નિકાસકાર તરીકે ભારતના ઉદય પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો અને વર્ષ 2014ની સરખામણીમાં દેશની સંરક્ષણ નિકાસમાં આઠ ગણો વધારો થયો હોવાનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો.
વર્ષ 2014 અગાઉ સંરક્ષણ કૌભાંડો, દારૂગોળાની અછત અને ઓર્ડિનન્સ ફેક્ટરીઓ બગડી જવાનાં વાતાવરણને યાદ કરીને પ્રધાનમંત્રીએ ઉલ્લેખ કર્યો હતો કે, ઓર્ડનન્સ ફેક્ટરીઓનાં 7 મોટી કંપનીઓમાં કોર્પોરેટાઇઝેશન થયું છે. તેવી જ રીતે, એચએએલને અણી પરથી પાછી લાવવામાં આવી હતી અને રેકોર્ડ નફો ધરાવતી કંપનીમાં ફેરવવામાં આવી હતી. પીએમ મોદીએ સીડીએસની રચના, વૉર મેમોરિયલની સ્થાપના અને બોર્ડર ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરની સ્થાપનાનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો.
પ્રધાનમંત્રીએ વન રેન્ક વન પેન્શનના અમલીકરણનો ઉલ્લેખ કરતાં ગર્વભેર જણાવ્યું હતું કે, “સશસ્ત્ર દળોના સેવા કર્મચારીઓના પરિવારોએ મોદીની ગેરન્ટીનો અર્થ અનુભવ્યો છે.” તેમણે માહિતી આપી હતી કે રાજસ્થાનના 1.75 લાખ સંરક્ષણ કર્મચારીઓને ઓઆરઓપી હેઠળ 5,000 કરોડ રૂપિયાનો લાભ મળ્યો છે.
પીએમ મોદીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે સશસ્ત્ર દળોની તાકાત રાષ્ટ્રના આર્થિક સ્નાયુઓના પ્રમાણમાં વધે છે. તેમણે કહ્યું હતું કે, જ્યારે આપણે દુનિયામાં ત્રીજું સૌથી મોટું અર્થતંત્ર બનીશું, ત્યારે સંરક્ષણ ક્ષમતા પણ નવી ઊંચાઈઓને સ્પર્શશે. તેમણે આ પ્રક્રિયામાં રાજસ્થાનની ભૂમિકાને સ્વીકારી હતી અને કહ્યું હતું કે “વિકસિત રાજસ્થાન વિકસિત સેનાને તાકાત આપશે“.
આ પ્રસંગે રાજસ્થાનના મુખ્યમંત્રી શ્રી ભજનલાલ શર્મા, કેન્દ્રીય સંરક્ષણ મંત્રી શ્રી રાજનાથ સિંહ, ચીફ ઓફ ડિફેન્સ સ્ટાફ, જનરલ અનિલ ચૌહાણ, ચીફ ઓફ આર્મી સ્ટાફ જનરલ મનોજ પાંડે, એરફોર્સ સ્ટાફના વડા જનરલ મનોજ પાંડે, એર ચીફ માર્શલ વિવકે રામ ચૌધરી અને નૌકાદળના વડા એડમિરલ આર હરિ કુમાર ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.
પૃષ્ઠભૂમિ
ભારત શક્તિ વાસ્તવિક, સમન્વયયુક્ત, બહુ–ક્ષેત્રીય કામગીરીઓનું અનુકરણ કરશે, જે જમીન, હવા, સમુદ્ર, સાયબર અને અંતરિક્ષનાં ક્ષેત્રોમાં જોખમોનો સામનો કરવા માટે ભારતીય સશસ્ત્ર દળોની સંકલિત કાર્યકારી ક્ષમતાઓ પ્રદર્શિત કરશે.
આ કવાયતમાં ભાગ લેનારી મુખ્ય ઉપકરણ અને શસ્ત્ર પ્રણાલીઓમાં ટી-90 (આઇએમ) ટેન્ક્સ, ધનુષ અને સારંગ ગન સિસ્ટમ્સ, આકાશ વેપન્સ સિસ્ટમ, લોજિસ્ટિક્સ ડ્રોન્સ, રોબોટિક મ્યુલ્સ, એડવાન્સ લાઇટ હેલિકોપ્ટર (એએલએચ) અને અન્ય અનેક માનવરહિત હવાઈ વાહનોનો સમાવેશ થાય છે, જે અદ્યતન ગ્રાઉન્ડ વોરફેર અને હવાઈ દેખરેખ ક્ષમતાઓનું પ્રદર્શન કરે છે. ભારતીય નૌકાદળે નૌકાદળે નૌકાદળની એન્ટિ–શિપ મિસાઇલ્સ, ઓટોનોમસ કાર્ગો કેરીઇંગ એરિયલ વ્હિકલ્સ અને એક્સપેન્ડેબલ એરિયલ ટાર્ગેટ્સ પ્રદર્શિત કર્યા હતા, જેમાં દરિયાઇ તાકાત અને ટેકનોલોજીકલ કુશળતા પર પ્રકાશ પાડવામાં આવ્યો હતો. ભારતીય વાયુસેનાએ સ્વદેશી રીતે વિકસિત લાઇટ કોમ્બેટ એરક્રાફ્ટ તેજસ, લાઇટ યુટિલિટી હેલિકોપ્ટર્સ અને એડવાન્સ લાઇટ હેલિકોપ્ટર્સ તૈનાત કર્યા હતા, જે હવાઈ કામગીરીમાં શ્રેષ્ઠતા અને વૈવિધ્યતા દર્શાવે છે.
સ્વદેશી ઉકેલો દ્વારા સમકાલીન અને ભવિષ્યના પડકારોનો સામનો કરવા અને તેનો સામનો કરવા ભારતની તૈયારીના સ્પષ્ટ સંકેતમાં ભારત શક્તિએ વૈશ્વિક મંચ પર ભારતની સ્થાનિક સંરક્ષણ ક્ષમતાઓની સ્થિતિસ્થાપકતા, નવીનતા અને તાકાત પર પ્રકાશ પાડ્યો છે. આ કાર્યક્રમ ભારતીય સશસ્ત્ર દળોની ક્ષમતા અને કાર્યકારી કૌશલ્ય તથા સ્વદેશી સંરક્ષણ ઉદ્યોગની ચાતુર્ય અને પ્રતિબદ્ધતાનું પ્રદર્શન કરીને સંરક્ષણ ક્ષેત્રમાં રાષ્ટ્રની મજબૂત હરણફાળનું ઉદાહરણ પૂરું પાડે છે.
Addressing ‘Bharat Shakti’ programme in Pokhran.https://t.co/weloaoXShb
— Narendra Modi (@narendramodi) March 12, 2024
यही पोखरण है, जो भारत की परमाणु शक्ति का साक्षी रहा है, और यहीं पर हम आज स्वदेशीकरण से सशक्तिकरण का दम देख रहे हैं: PM @narendramodi pic.twitter.com/b7bWC6e6bC
— PMO India (@PMOIndia) March 12, 2024
विकसित भारत की कल्पना, आत्मनिर्भर भारत के बिना संभव नहीं है।
भारत को विकसित होना है, तो हमें दूसरों पर अपनी निर्भरता को कम करना ही होगा: PM @narendramodi pic.twitter.com/pf3z58lvRO
— PMO India (@PMOIndia) March 12, 2024
भारत शक्ति। pic.twitter.com/lbSPXsaCP1
— PMO India (@PMOIndia) March 12, 2024
AP/GP/JD
સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો : @PIBAhmedabad /pibahmedabad1964 /pibahmedabad pibahmedabad1964@gmail.com
Addressing 'Bharat Shakti' programme in Pokhran.https://t.co/weloaoXShb
— Narendra Modi (@narendramodi) March 12, 2024
यही पोखरण है, जो भारत की परमाणु शक्ति का साक्षी रहा है, और यहीं पर हम आज स्वदेशीकरण से सशक्तिकरण का दम देख रहे हैं: PM @narendramodi pic.twitter.com/b7bWC6e6bC
— PMO India (@PMOIndia) March 12, 2024
विकसित भारत की कल्पना, आत्मनिर्भर भारत के बिना संभव नहीं है।
— PMO India (@PMOIndia) March 12, 2024
भारत को विकसित होना है, तो हमें दूसरों पर अपनी निर्भरता को कम करना ही होगा: PM @narendramodi pic.twitter.com/pf3z58lvRO
भारत शक्ति। pic.twitter.com/lbSPXsaCP1
— PMO India (@PMOIndia) March 12, 2024
भारत की परमाणु शक्ति के साक्षी रहे राजस्थान के पोखरण में आज देश ने ‘स्वदेशीकरण से सशक्तिकरण’ का दम देखा। हमारे जांबाजों के शौर्य और पराक्रम की गूंज को पूरी दुनिया ने महसूस किया है। pic.twitter.com/SGnQvMA4C1
— Narendra Modi (@narendramodi) March 12, 2024
यही तो ‘भारत शक्ति’ है… pic.twitter.com/MIKCgzaJcC
— Narendra Modi (@narendramodi) March 12, 2024
रक्षा के क्षेत्र में आत्मनिर्भर होता भारत हमारी सेनाओं में आत्मविश्वास की भी गारंटी है। pic.twitter.com/DN58t0Aaoi
— Narendra Modi (@narendramodi) March 12, 2024
जिन्होंने दशकों तक शासन किया, वो देश की सुरक्षा को लेकर गंभीर नहीं रहे, लेकिन आज देखिए… pic.twitter.com/H2ga1DiRNQ
— Narendra Modi (@narendramodi) March 12, 2024