પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ 30 નવેમ્બર અને 1 ડિસેમ્બર, 2024નાં રોજ ભુવનેશ્વરમાં પોલીસ મહાનિદેશક/પોલીસ મહાનિરીક્ષકની 59મી અખિલ ભારતીય પરિષદમાં ભાગ લીધો હતો.
સમાપન સત્રમાં પ્રધાનમંત્રીએ ઇન્ટેલિજન્સ બ્યુરોનાં અધિકારીઓને વિશિષ્ટ સેવા માટે રાષ્ટ્રપતિનાં પોલીસ મેડલ્સ વહેંચ્યાં હતાં. પોતાનાં સમાપન સંબોધનમાં પ્રધાનમંત્રીએ નોંધ્યું હતું કે, પરિષદ દરમિયાન સુરક્ષાને લગતા પડકારોના રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય પાસા પર વિસ્તૃત ચર્ચાવિચારણા થઈ હતી તથા ચર્ચાવિચારણામાંથી બહાર આવેલી કાઉન્ટર વ્યૂહરચનાઓ પર સંતોષ વ્યક્ત કર્યો હતો.
પોતાનાં સંબોધન દરમિયાન પ્રધાનમંત્રીએ ડિજિટલ ગોટાળા, સાયબર અપરાધો અને એઆઈ ટેકનોલોજીને કારણે પેદા થયેલા સંભવિત જોખમો પર ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી, ખાસ કરીને સામાજિક અને પારિવારિક સંબંધોને ખોરવી નાંખવા ઊંડા બનાવટી ઉત્પાદનોની સંભવિતતા પર ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી. તેના જવાબમાં તેમણે પોલીસ નેતૃત્વને આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ અને ‘મહત્વાકાંક્ષી ભારત‘ની ભારતની બેવડી એઆઈ તાકાતનો ઉપયોગ કરીને આ પડકારને તકમાં પરિવર્તિત કરવા અપીલ કરી હતી.
તેમણે સ્માર્ટ પોલીસિંગના મંત્રનો વિસ્તાર કર્યો અને પોલીસને વ્યૂહાત્મક, સાવચેતીપૂર્ણ, અનુકૂલનશીલ, વિશ્વસનીય અને પારદર્શક બનવા હાકલ કરી. શહેરી પોલીસ વ્યવસ્થામાં હાથ ધરવામાં આવેલી પહેલોની પ્રશંસા કરતાં તેમણે સૂચન કર્યું હતું કે, દરેક પહેલોનું સંકલન કરવામાં આવે અને દેશનાં 100 શહેરોમાં સંપૂર્ણપણે તેનો અમલ કરવામાં આવે. તેમણે પોલીસ દળનું કામનું ભારણ ઘટાડવા માટે ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરવાની હાકલ કરી હતી અને સૂચન કર્યું હતું કે, સંસાધનની ફાળવણી માટે પોલીસ સ્ટેશનને કેન્દ્રબિંદુ બનાવવામાં આવે.
કેટલીક મુખ્ય સમસ્યાઓનું સમાધાન કરવામાં હેકાથોનની સફળતાની ચર્ચા કરતા પ્રધાનમંત્રીએ નેશનલ પોલીસ હેકેથોન યોજવા પર પણ વિચાર–વિમર્શ કરવાનું સૂચન કર્યું હતું. પ્રધાનમંત્રીએ બંદરની સુરક્ષા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાની અને તેના માટે ભવિષ્યની કાર્યયોજના તૈયાર કરવાની જરૂરિયાત પર પણ પ્રકાશ પાડ્યો હતો.
ગૃહ મંત્રાલયમાં સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલનાં અપ્રતિમ પ્રદાનને યાદ કરીને પ્રધાનમંત્રીએ ગૃહ મંત્રાલયથી લઈને પોલીસ સ્ટેશન સ્તર સુધી સુરક્ષાનાં તમામ એકમોને પોલીસની છબી, વ્યાવસાયિકતા અને ક્ષમતાઓમાં સુધારો થાય એવા કોઈ પણ પાસા પર લક્ષ્યાંક નિર્ધારિત કરવા અને તેને હાંસલ કરવા માટે કટિબદ્ધતા વ્યક્ત કરીને આગામી વર્ષે તેમની 150મી જન્મજયંતી પર તેમની 150મી જન્મજયંતી પર શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણ કરવા જણાવ્યું હતું. તેમણે પોલીસને ‘વિકસિત ભારત‘ના વિઝન સાથે પોતાની જાતને આધુનિક બનાવવા અને નવેસરથી તૈયાર કરવા વિનંતી કરી હતી.
આ પરિષદ દરમિયાન આતંકવાદનો સામનો, ડાબેરી ઉગ્રવાદ, સાયબર અપરાધ, આર્થિક સુરક્ષા, ઇમિગ્રેશન, દરિયાકિનારાની સુરક્ષા અને નાર્કો–ટ્રાફિકિંગ સહિત રાષ્ટ્રીય સુરક્ષાના વર્તમાન અને ઉભરી રહેલા પડકારો પર ઊંડાણપૂર્વક ચર્ચા થઈ હતી. બાંગ્લાદેશ અને મ્યાનમાર સાથેની સરહદ પર ઉભરતી સુરક્ષા ચિંતાઓ, શહેરી પોલીસિંગના વલણો અને દૂષિત કથાઓનો સામનો કરવા માટેની વ્યૂહરચનાઓ પર પણ વિચાર–વિમર્શ કરવામાં આવ્યો હતો. વધુમાં, નવા ઘડાયેલા મુખ્ય ફોજદારી કાયદાઓ, પહેલો અને પોલીસિંગમાં શ્રેષ્ઠ પદ્ધતિઓ તેમજ પડોશમાં સુરક્ષાની સ્થિતિના અમલીકરણની સમીક્ષા હાથ ધરવામાં આવી હતી. પ્રધાનમંત્રીએ કાર્યવાહી દરમિયાન મૂલ્યવાન આંતરદૃષ્ટિ પ્રસ્તુત કરી હતી અને ભવિષ્ય માટે એક રોડમેપ પ્રસ્તુત કર્યો હતો.
આ સંમેલનમાં કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી, પ્રધાનમંત્રીના અગ્ર સચિવ, રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર, ગૃહ રાજ્યમંત્રી અને કેન્દ્રીય ગૃહ સચિવ પણ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા. હાઈબ્રિડ ફોર્મેટમાં યોજાયેલી આ કોન્ફરન્સમાં તમામ રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના ડીજીએસપી/આઇજીએસપી તથા સીએપીએફ/સીપીઓનાં વડાઓ તથા સીએપીએફ/સીપીઓનાં વડાઓ તથા વર્ચ્યુઅલ રીતે તમામ રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોનાં વિવિધ રેન્કનાં 750થી વધારે અધિકારીઓ ઉપસ્થિત રહ્યાં હતાં.
AP/IJ/GP/JD