પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે કૃષિ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ભંડોળ હેઠળ રૂ. 1 લાખ કરોડની કેન્દ્રીય ક્ષેત્રની નવી યોજનાનો પ્રારંભ કર્યો છે. આ યોજનાથી ખેડૂતો, PACS, FPO, કૃષિ-ઉદ્યોગસાહસિકો વગેરેને સામુદાયિક અસ્કયામતો અને લણણી પછીના ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરનું નિર્માણ કરવામાં મદદ મળી રહેશે. આ અસ્કયામતોથી ખેડૂતો તેમની ઉપજો માટે વધુ સારો ભાવ મેળવી શકશે અને ઉપજોનો સંગ્રહ કરીને ઊંચા ભાવે તે વેચી શકશે, બગાડમાં ઘટાડો થશે અને પ્રસંસ્કરણ તેમજ મૂલ્ય વર્ધનમાં વૃદ્ધિ થશે.
મંત્રીમંડળ દ્વારા ઔપચારિક મંજૂરી મળ્યા પછી માત્ર 30 દિવસમાં જ આજે, 2,280 કૃષિ સંઘો માટે રૂ. 1000 કરોડની પહેલી ફાળવણી મંજૂર કરવામાં આવી છે. વીડિયો કોન્ફરન્સના માધ્યમથી આ કાર્યક્રમનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું, જેમાં લાખોની સંખ્યામાં ખેડૂતો, સહકારી મંડળીઓ, PACS અને અન્ય નાગરિકો સમગ્ર દેશમાંથી જોડાયા હતા.
આ કાર્યક્રમ દરમિયાન, પ્રધાનંમત્રીએ PM-KISAN યોજના અંતર્ગત અંદાજે 8.5 કરોડ ખેડૂતોને રૂ. 17000 કરોડની ચુકવણીનો છઠ્ઠો હપતો પણ વિમુક્ત કર્યો હતો. આ રોકડ સહાય માત્ર એક બટન દબાવીને ખેડૂતોના આધાર સાથે લિંક કરવામાં આવેલા બેંક ખાતાંમાં ડાયરેક્ટ બેનિફિટ ટ્રાન્સફર દ્વારા ચુકવવામાં આવી હતી. આ ચુકવણી સાથે, 01 ડિસેમ્બર, 2018ના રોજ આ યોજનાનો પ્રારંભ થયો, ત્યારથી આજદિન સુધીમાં આ યોજના અંતર્ગત 10 કરોડથી વધુ ખેડૂતોને કુલ રૂપિયા 90,000 કરોડની ચુકવણી કરવામાં આવી છે.
પ્રાથમિક કૃષિ ધિરાણ સંઘો સાથે વાર્તાલાપ
પ્રધાનમંત્રીએ વર્ચ્યુઅલ માધ્યમથી કર્ણાટક, ગુજરાત અને મધ્યપ્રદેશના ત્રણ એવા પ્રાથમિક કૃષિ ધિરાણ સંઘો સાથે વાર્તાલાપ કર્યો હતો. જેઓ યોજનાના પ્રારંભિક લાભાર્થીઓ છે. પ્રધાનમંત્રી તેમની વર્તમાન કામગીરીઓ અને તેઓ કેવી રીતે ધિરાણનો ઉપયોગ કરે છે તે સમજવા માટે આ સંઘોના પ્રતિનિધિઓ સાથે ખૂબ જ રસ લઇને વાર્તાલાપ કર્યો હતો. આ સંઘોએ પ્રધાનમંત્રીને વખાર ઉભા કરવા, ગ્રેડિંગ અને સોર્ટિંગ એકમો શરૂ કરવા જેવી તેમની યોજનાઓ અંગે માહિતી આપી હતી, જે ખેડૂતોને તેમની ઉપજનો ઊંચો ભાવ ચોક્કસપણે મળે તે સુનિશ્ચિત કરવામાં મદદરૂપ થશે.
રાષ્ટ્રજોગ સંબોધન
પ્રાથમિક કૃષિ ધિરાણ સંઘો સાથે વાર્તાલાપ કર્યા પછી, પ્રધાનમંત્રીએ રાષ્ટ્રજોગ સંબંધોન દરમિયાન, આ યોજના કેવી રીતે ખેડૂતો અને કૃષિ ક્ષેત્રને લાભદાયી નીવડશે તે અંગે વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો. તેમણે જણાવ્યું હતું કે, આ યોજના ખેડૂતો અને કૃષિ ક્ષેત્રને આર્થિક વેગ પૂરો પાડશે અને ભારતને વૈશ્વિક સ્તરે સ્પર્ધામાં ઉભા રહેવા માટે સામર્થ્ય પૂરું પાડશે.
પ્રધાનમંત્રીએ પુનરોચ્ચાર કર્યો હતો કે, ભારતમાં લણણી પછીના વ્યવસ્થાપનના ઉકેલો જેમ કે, વખાર, કોલ્ડ ચેઇન અને ખાદ્ય પ્રસંસ્કરણ તેમજ ઓર્ગેનિક તેમજ ફોર્ટિફાઇડ ફૂડ્સ જેવા ક્ષેત્રોમાં વૈશ્વિક ઉપસ્થિતિનું નિર્માણ કરવા માટે રોકાણની તકોની વિપુલ ઉપલબ્ધ છે. તેમણે એવો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો કે, આ યોજના કૃષિ ક્ષેત્રમાં સંકળાયેલા સ્ટાર્ટ અપ્સને લાભો લેવા માટે તેમજ તેમની કામગીરીમાં વૃદ્ધિ કરવા માટે અને તે પ્રકારે દેશમાં દરેક ખૂણામાં વસતા ખેડૂતો સુધી પહોંચતી ઇકોસિસ્ટમનું સર્જન કરવા માટે પણ સારી તકો પૂરી પાડે છે.
PM-KISAN યોજનાનો જે ગતિએ અમલ થઇ રહ્યો છે તે અંગે પ્રધાનમંત્રીએ સંતોષની લાગણી વ્યક્ત કરી હતી. તેમણે ટાંક્યું હતું કે, આ કાર્યક્રમ ખૂબ મોટાપાયાનો છે જેથી આજે રીલિઝ કરવામાં આવેલું ભંડોળ કેટલાક દેશોની કુલ વસ્તી કરતા વધુ લોકો સુધી પહોંચ્યું છે. આ યોજનાના અમલીકરણમાં મહત્વની ભૂમિકા નિભાવવા બદલ તેમજ નોંધણીથી માંડીને નાણાંની ચુકવણી સુધીની સંપૂર્ણ પ્રક્રિયામાં ખેડૂતોને મદદરૂપ થવા બદલ રાજ્યોને પણ પ્રધાનમંત્રીએ અભિનંદન પાઠવ્યા હતા.
કેન્દ્રીય કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ મંત્રી શ્રી નરેન્દ્રસિંહ તોમર પણ આ પ્રસંગે ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.
કૃષિ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ભંડોળ
કૃષિ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર એક મધ્યમ- લાંબાગાળાની મુદત માટે ડેબ્ટ ફાઇનાન્સિંગ સુવિધા છે જે લણણી પછીના વ્યવસ્થાપન અને સામુદાયિક કૃષિ અસ્કયામતોની સક્ષમ પરિયોજનાઓમાં રોકાણ માટે શરૂ કરવામાં આવી છે અને તેમાં વ્યાજ મુક્તિ તેમજ ધિરાણ બાંહેધરી આપવામાં આવે છે. આ યોજનાનો સમયગાળો FY2020થી FY2029 (10 વર્ષ) સુધીનો છે. આ યોજના અંતર્ગત, બેંકો અને નાણાકીય સંસ્થાઓ દ્વારા વાર્ષિક 3%ની વ્યાજમુક્તિ અને CGTMSE યોજના હેઠળ ધિરાણ બાંહેધરી કવરેજ સાથે રૂ. 2 કરોડના ધિરાણ પેટે કુલ રૂપિયા એક લાખ કરોડનું ભંડોળ પૂરું પાડવામાં આવશે. આના લાભાર્થીઓમાં ખેડૂતો, PACS, માર્કેટિંગ સહકારી મંડળીઓ, EPO, SHG, સંયુક્ત ઉત્તરદાયી સમૂહ (JLG), બહુલક્ષી સહકારી મંડળીઓ, કૃષિ-ઉદ્યોગ સાહસિકો, સ્ટાર્ટઅપ્સ અને કેન્દ્ર/ રાજ્યની એજન્સીઓ અથવા જાહેર- ખાનગી ભાગીદારી પરિયોજનાઓ દ્વારા પ્રાયોજિત સ્થાનિક એકમોને સમાવી લેવામાં આવ્યા છે.
જમીન ધરાવતા તમામ ખેડૂતો (બાકાતીના કેટલાક ચોક્કસ માપદંડોને આધિન) તેમની કૃષિ સંબંધિત જરૂરિયાતો પૂરી કરી શકે અને તેમના પરિવારોને મદદરૂપ થઇ શકે તે માટે તેમને રોકડ લાભ આપીને આવકમાં સહાયતા પૂરી પાડવાના આશય સાથે ડિસેમ્બર 2018માં PM-KISAN યોજનાનો પ્રારંભ કરવામાં આવ્યો હતો. આ યોજના અંતર્ગત, યોગ્યતા ધરાવતા લાભાર્થી ખેડૂતોને એક વર્ષમાં ત્રણ સમાન હપતામાં વાર્ષિક કુલ રૂ. 6000/-નો નાણાકીય લાભ આપવામાં આવે છે.
કૃષિ ક્ષેત્ર માટે નવી પરોઢનો ઉદય
પ્રધાનમંત્રીના માર્ગદર્શન હેઠળ ભારત સરકાર દ્વારા કરવામાં આવેલા શ્રેણીબદ્ધ સુધારાઓના ભાગરૂપે તાજેતરમાં આ પગલાં લેવામાં આવ્યા છે. આ પગલાંઓ સંકલિત રીતે ભારતમાં કૃષિ ક્ષેત્રમાં એક નવી પરોઢનો ઉદય માટે અગ્રેસર રહેશે અને ભારતમાં ખેડૂતોના કલ્યાણ તેમજ તેમની આજીવિકાની ટકાઉક્ષમતા સુનિશ્ચિત કરવાની દિશામાં પ્રયાસો કરવા માટે સરકારની પ્રતિબદ્ધતા દર્શાવે છે.
SD/BT
PM @narendramodi begins interaction with Shri Basave Gowda, from Hassan district, Karnataka, a member of the UGANE Primary Agriculture Cooperative Society (PACS) being financed under Agriculture Infrastructure Fund; to discuss his experiences. #AatmaNirbharKrishi
— PMO India (@PMOIndia) August 9, 2020
Sh. Mukesh Sharma, a member of the Lateri PACS from Vidisha district in Madhya Pradesh, sharing his views and feedback with PM @narendramodi #AatmaNirbharKrishi
— PMO India (@PMOIndia) August 9, 2020
PM @narendramodi in conversation with Shri Arvindbhai Tagadia, member of Shree Sanathali Juth Seva Sahakari Mandalo from Rajkot district, Gujarat on the work being done by their society in the region. #AatmaNirbharKrishi
— PMO India (@PMOIndia) August 9, 2020
आज हलषष्टी है, भगवान बलराम की जयंति है।
— PMO India (@PMOIndia) August 9, 2020
सभी देशवासियों को, विशेषतौर पर किसान साथियों को हलछठ की, दाऊ जन्मोत्सव की, बहुत-बहुत शुभकामनाएं !!
इस बेहद पावन अवसर पर देश में कृषि से जुड़ी सुविधाएं तैयार करने के लिए एक लाख करोड़ रुपए का विशेष फंड लॉन्च किया गया है: PM @narendramodi
इससे गांवों-गांवों में बेहतर भंडारण, आधुनिक कोल्ड स्टोरेज की चेन तैयार करने में मदद मिलेगी और गांव में रोज़गार के अनेक अवसर तैयार होंगे: PM @narendramodi #AatmaNirbharKrishi
— PMO India (@PMOIndia) August 9, 2020
इसके साथ-साथ साढ़े 8 करोड़ किसान परिवारों के खाते में, पीएम किसान सम्मान निधि के रूप में 17 हज़ार करोड़ रुपए ट्रांस्फर करते हुए भी मुझे बहुत संतोष हो रहा है।
— PMO India (@PMOIndia) August 9, 2020
संतोष इस बात का है कि इस योजना का जो लक्ष्य था, वो हासिल हो रहा है: PM @narendramodi #AatmaNirbharKrishi
बीते डेढ़ साल में इस योजना के माध्यम से 75 हज़ार करोड़ रुपए सीधे किसानों के बैंक खाते में जमा हो चुके हैं।
— PMO India (@PMOIndia) August 9, 2020
इसमें से 22 हज़ार करोड़ रुपए तो कोरोना के कारण लगे लॉकडाउन के दौरान किसानों तक पहुंचाए गए हैं: PM @narendramodi #AatmaNirbharKrishi
अब आत्मनिर्भर भारत अभियान के तहत किसान और खेती से जुड़े इन सारे सवालों के समाधान ढूंढे जा रहे हैं।
— PMO India (@PMOIndia) August 9, 2020
एक देश, एक मंडी के जिस मिशन को लेकर बीते 7 साल से काम चल रहा था, वो अब पूरा हो रहा है: PM @narendramodi #AatmaNirbharKrishi
पहले e-NAM के ज़रिए, एक टेक्नॉलॉजी आधारित एक बड़ी व्यवस्था बनाई गई।
— PMO India (@PMOIndia) August 9, 2020
अब कानून बनाकर किसान को मंडी के दायरे से और मंडी टैक्स के दायरे से मुक्त कर दिया गया।
अब किसान के पास अनेक विकल्प हैं: PM @narendramodi #AatmaNirbharKrishi
अगर वो अपने खेत में ही अपनी उपज का सौदा करना चाहे, तो वो कर सकता है।
— PMO India (@PMOIndia) August 9, 2020
या फिर सीधे वेयरहाउस से, e-NAM से जुड़े व्यापारियों और संस्थानों को, जो भी उसको ज्यादा दाम देता है, उसके साथ फसल का सौदा किसान कर सकता है: PM @narendramodi #AatmaNirbharKrishi
इस कानून का उपयोग से ज्यादा दुरुपयोग हुआ। इससे देश के व्यापारियों को, निवेशकों को, डराने का काम ज्यादा हुआ।
— PMO India (@PMOIndia) August 9, 2020
अब इस डर के तंत्र से भी कृषि से जुड़े व्यापार को मुक्त कर दिया गया है: PM @narendramodi #AatmaNirbharKrishi
आज जो Agriculture Infrastructure Fund launch किया गया है, इससे किसान अपने स्तर भी गांवों में भंडारण की आधुनिक सुविधाएं बना पाएंगे: PM @narendramodi #AatmaNirbharKrishi
— PMO India (@PMOIndia) August 9, 2020
इस योजना से गांव में किसानों के समूहों को, किसान समितियों को, FPOs को वेयरहाउस बनाने के लिए, कोल्ड स्टोरेज बनाने के लिए, फूड प्रोसेसिंग से जुड़े उद्योग लगाने के लिए 1 लाख करोड़ रुपए की मदद मिलेगी: PM @narendramodi #AatmaNirbharKrishi
— PMO India (@PMOIndia) August 9, 2020
इस आधुनिक इंफ्रास्ट्रक्चर से कृषि आधारित उद्योग लगाने में बहुत मदद मिलेगी।
— PMO India (@PMOIndia) August 9, 2020
आत्मनिर्भर भारत अभियान के तहत हर जिले में मशहूर उत्पादों को देश और दुनिया के मार्केट तक पहुंचाने के लिए एक बड़ी योजना बनाई गई है: PM @narendramodi #AatmaNirbharKrishi
अब हम उस स्थिति की तरफ बढ़ रहे हैं, जहां गांव के कृषि उद्योगों से फूड आधारित उत्पाद शहर जाएंगे और शहरों से दूसरा औद्योगिक सामान बनकर गांव पहुंचेगा।
— PMO India (@PMOIndia) August 9, 2020
यही तो आत्मनिर्भर भारत अभियान का संकल्प है, जिसके लिए हमें काम करना है: PM @narendramodi #AatmaNirbharKrishi
इसमें भी ज्यादा हिस्सेदारी हमारे छोटे किसानों के बड़े समूह, जिनको हम FPO कह रहे हैं, या फिर किसान उत्पादक संघ कह रहे हैं, इनकी होने वाली है।
— PMO India (@PMOIndia) August 9, 2020
इसलिए बीते 7 साल से FPO-किसान उत्पादक समूह का एक बड़ा नेटवर्क बनाने का अभियान चलाया है: PM @narendramodi #AatmaNirbharKrishi
अभी तक लगभग साढ़े 3 सौ कृषि Startups को मदद दी जा रही है।
— PMO India (@PMOIndia) August 9, 2020
ये Start up, Food Processing से जुड़े हैं, Artificial Intelligence, Internet of things, खेती से जुड़े स्मार्ट उपकरण के निर्माण और रिन्यूएबल एनर्जी से जुड़े हैं: PM @narendramodi #AatmaNirbharKrishi
किसानों से जुड़ी ये जितनी भी योजनाएं हैं, जितने भी रिफॉर्म हो रहे हैं, इनके केंद्र में हमारा छोटा किसान है।
— PMO India (@PMOIndia) August 9, 2020
यही छोटा किसान है, जिस पर सबसे ज्यादा परेशानी आती रही है: PM @narendramodi #AatmaNirbharKrishi
2 दिन पहले ही, देश के छोटे किसानों से जुड़ी एक बहुत बड़ी योजना की शुरुआत की गई है, जिसका आने वाले समय में पूरे देश को बहुत बड़ा लाभ होने वाला है।
— PMO India (@PMOIndia) August 9, 2020
देश की पहली किसान रेल महाराष्ट्र और बिहार के बीच में शुरु हो चुकी है: PM @narendramodi #AatmaNirbharKrishi
अब जब देश के बड़े शहरों तक छोटे किसानों की पहुंच हो रही है तो वो ताज़ा सब्जियां उगाने की दिशा में आगे बढ़ेंगे, पशुपालन और मत्स्यपालन की तरफ प्रोत्साहित होंगे।
— PMO India (@PMOIndia) August 9, 2020
इससे कम ज़मीन से भी अधिक आय का रास्ता खुल जाएगा, रोज़गार और स्वरोज़गार के अनेक नए अवसर खुलेंगे: PM @narendramodi
ये जितने भी कदम उठाए जा रहे हैं, इनसे 21वीं सदी में देश की ग्रामीण अर्थव्यवस्था की तस्वीर भी बदलेगी, कृषि से आय में भी कई गुणा वृद्धि होगी।
— PMO India (@PMOIndia) August 9, 2020
हाल में लिए गए हर निर्णय आने वाले समय में गांव के नज़दीक ही व्यापक रोज़गार तैयार करने वाले हैं: PM @narendramodi #AatmaNirbharKrishi
ये हमारे किसान ही हैं, जिन्होंने लॉकडाउन के दौरान देश को खाने-पीने के ज़रूरी सामान की समस्या नहीं होने दी।
— PMO India (@PMOIndia) August 9, 2020
देश जब लॉकडाउन में था, तब हमारा किसान खेतों में फसल की कटाई कर रहा था और बुआई के नए रिकॉर्ड बना रहा था: PM @narendramodi #AatmaNirbharKrishi
सरकार ने भी सुनिश्चित किया कि किसान की उपज की रिकॉर्ड खरीद हो।
— PMO India (@PMOIndia) August 9, 2020
जिससे पिछली बार की तुलना में करीब 27 हज़ार करोड़ रुपए ज्यादा किसानों की जेब में पहुंचा है: PM @narendramodi #AatmaNirbharKrishi
यही कारण है कि इस मुश्किल समय में भी हमारी ग्रामीण अर्थव्यवस्था मज़बूत है, गांव में परेशानी कम हुई है।
— PMO India (@PMOIndia) August 9, 2020
हमारे गांव की ये ताकत देश के विकास की गति को भी तेज़ करने में अग्रणी भूमिका निभाए, इसी विश्वास के साथ आप सभी किसान साथियों को बहुत-बहुत शुभकामनाएं: PM @narendramodi