પીએમઇન્ડિયા

મહામહિમો,

મિત્રો,

હું એક સરળ પ્રયોગથી શરૂઆત કરું છું.

જો તમે તમારા મેડિકલ રિપોર્ટને AI એપ પર અપલોડ કરો છો, તો તે સરળ ભાષામાં, કોઈપણ શબ્દપ્રયોગ વિના, સમજાવી શકે છે કે તેનો તમારા સ્વાસ્થ્ય માટે શું અર્થ છે. પરંતુ, જો તમે તે જ એપને ડાબા હાથથી લખતી કોઈ વ્યક્તિની છબી દોરવા માટે કહો છો, તો એપ મોટે ભાગે કોઈ વ્યક્તિને તેના જમણા હાથથી લખતી વ્યક્તિનું ચિત્ર દોરશે. કારણ કે તાલીમી ડેટા પર આ જ વાતનું પ્રભુત્વ છે.

તે દર્શાવે છે કે જ્યારે AI ની સકારાત્મક સંભાવના એકદમ અદ્ભુત છે, ત્યાં ઘણા પૂર્વગ્રહો છે જેના વિશે આપણે કાળજીપૂર્વક વિચારવાની જરૂર છે. તેથી જ હું મારા મિત્ર, રાષ્ટ્રપતિ મેક્રોનનો આ સમિટનું આયોજન કરવા બદલ અને મને તેની સહ-અધ્યક્ષતા માટે આમંત્રણ આપવા બદલ આભારી છું.

મિત્રો,

AI પહેલેથી જ આપણી રાજનીતિ, આપણી અર્થવ્યવસ્થા, આપણી સુરક્ષા અને આપણા સમાજને ફરીથી આકાર આપી રહ્યું છે. AI આ સદીમાં માનવતા માટે કોડ લખી રહ્યું છે. પરંતુ તે માનવ ઇતિહાસમાં અન્ય ટેકનોલોજી સીમાચિહ્નોથી ખૂબ જ અલગ છે.

AI અભૂતપૂર્વ સ્કેલ અને ગતિએ વિકાસ કરી રહ્યું છે. અને તેને વધુ ઝડપથી અપનાવવામાં અને ઉપયોગમાં લેવામાં આવી રહ્યું છે. સરહદો પાર ગાઢ પારસ્પરિક-નિર્ભરતા પણ છે. તેથી શાસન અને ધોરણો સ્થાપિત કરવા માટે સામૂહિક વૈશ્વિક પ્રયાસોની જરૂર છે. જે આપણા સહિયારા મૂલ્યોને જાળવી રાખે, જોખમોને સંબોધે અને વિશ્વાસ બનાવે.

પરંતુ, શાસન ફક્ત જોખમો અને હરીફાઈઓનું સંચાલન કરવા વિશે નથી. તે નવીનતાને પ્રોત્સાહન આપવા અને વૈશ્વિક સારા માટે તેનો ઉપયોગ કરવા વિશે પણ છે. તેથી આપણે નવીનતા અને શાસન વિશે ઊંડાણપૂર્વક વિચારવું જોઈએ અને ખુલ્લેઆમ ચર્ચા કરવી જોઈએ.

શાસન એ બધા માટે સુલભતા સુનિશ્ચિત કરવા વિશે પણ છે. ખાસ કરીને ગ્લોબલ સાઉથમાં. તે એ સ્થાન છે જ્યાં ક્ષમતાઓનો સૌથી વધુ અભાવ છે – પછી ભલે તે ગણતરી શક્તિ, પ્રતિભા, ડેટા અથવા નાણાકીય સંસાધનો હોય.

મિત્રો,

AI આરોગ્ય, શિક્ષણ, કૃષિ અને ઘણું બધું સુધારીને લાખો લોકોના જીવનમાં પરિવર્તન લાવવામાં મદદ કરી શકે છે. તે એવી દુનિયા બનાવવામાં મદદ કરી શકે છે, જેમાં ટકાઉ વિકાસ લક્ષ્યો તરફની યાત્રા સરળ અને ઝડપી બને.

આ કરવા માટે, આપણે સંસાધનો અને પ્રતિભાને એકસાથે ભેગા કરવા જોઈએ. આપણે ઓપન-સોર્સ સિસ્ટમ્સ વિકસાવવી જોઈએ. જે વિશ્વાસ અને પારદર્શિતામાં વધારો કરે. આપણે પક્ષપાતથી મુક્ત ગુણવત્તાયુક્ત ડેટા સેટ્સ બનાવવા જોઈએ. આપણે ટેકનોલોજીનું લોકશાહીકરણ કરવું જોઈએ અને લોકો-કેન્દ્રિત એપ્લિકેશન્સ બનાવવી જોઈએ. આપણે સાયબર સુરક્ષા, ખોટી માહિતી અને ડીપ ફેક્સ સંબંધિત ચિંતાઓને દૂર કરવી જોઈએ. અને આપણે એ પણ સુનિશ્ચિત કરવું જોઈએ કે ટેકનોલોજી સ્થાનિક ઇકોસિસ્ટમમાં મૂળ ધરાવે છે જેથી તે અસરકારક અને ઉપયોગી બને.

મિત્રો,

નોકરીઓ ગુમાવવી એ AIનો સૌથી ભયાનક વિક્ષેપ છે. પરંતુ  ઇતિહાસે બતાવ્યું છે કે ટેકનોલોજીને કારણે કામ ખતમ થતું નથી. તેનું સ્વરૂપ બદલાય છે અને નવા પ્રકારની નોકરીઓનું સર્જન થાય છે. આપણે AI-સંચાલિત ભવિષ્ય માટે આપણા લોકોને કૌશલ્ય અને પુનઃકૌશલ્યમાં રોકાણ કરવાની જરૂર છે.

મિત્રો,

એમાં કોઈ શંકા નથી કે AIની ઉચ્ચ ઊર્જા તીવ્રતા પર ધ્યાન આપવાની જરૂર છે. આના ભવિષ્યને બળતણ આપવા માટે ગ્રીન પાવરની જરૂર પડશે.

ભારત અને ફ્રાન્સે સૂર્યની શક્તિનો ઉપયોગ કરવા માટે આંતરરાષ્ટ્રીય સૌર જોડાણ જેવી પહેલ દ્વારા વર્ષોથી સાથે કામ કર્યું છે. જેમ જેમ આપણે AI તરફ આપણી ભાગીદારીને આગળ વધારીએ છીએ, તેમ તેમ ટકાઉપણુંથી નવીનતા તરફ એક સ્માર્ટ અને જવાબદાર ભવિષ્યને આકાર આપવા માટે કુદરતી પ્રગતિ છે.

તે જ સમયે, સસ્ટેનેબલ AIનો અર્થ ફક્ત સ્વચ્છ ઊર્જાનો ઉપયોગ જ નથી. AI મોડેલો કદ, ડેટા જરૂરિયાતો અને સંસાધન જરૂરિયાતોમાં પણ કાર્યક્ષમ અને ટકાઉ હોવા જોઈએ. છેવટે, માનવ મગજ મોટાભાગના લાઇટબલ્બ કરતાં ઓછી શક્તિનો ઉપયોગ કરીને કવિતા લખવા અને અવકાશ જહાજો ડિઝાઇન કરવાનું સંચાલન કરે છે.

મિત્રો,

ભારતે ખૂબ જ ઓછા ખર્ચે 1.4 અબજથી વધુ લોકો માટે ડિજિટલ પબ્લિક ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સફળતાપૂર્વક બનાવ્યું છે. તે એક ખુલ્લા અને સુલભ નેટવર્કની આસપાસ બનેલ છે. તેમાં નિયમો અને આપણા અર્થતંત્રને આધુનિક બનાવવા, શાસનમાં સુધારો કરવા અને આપણા લોકોના જીવનમાં પરિવર્તન લાવવા માટે વિશાળ શ્રેણીના એપ્લિકેશનો છે.

અમે અમારા ડેટા સશક્તીકરણ અને સુરક્ષા આર્કિટેક્ચર દ્વારા ડેટાની શક્તિને અનલોક કરી છે. અને અમે ડિજિટલ વાણિજ્યને લોકશાહી અને બધા માટે સુલભ બનાવ્યું છે. આ દ્રષ્ટિ ભારતના રાષ્ટ્રીય AI મિશનનો પાયો છે.

એટલા માટે અમારા G20 પ્રમુખપદ દરમિયાન, અમે AI ને જવાબદારીપૂર્વક, સારા માટે અને બધા માટે ઉપયોગ કરવા પર સર્વસંમતિ બનાવી. આજે ભારત AI અપનાવવામાં અને ડેટા ગોપનીયતા પર ટેક્નો-કાનૂની ઉકેલોમાં આગળ છે.

અમે જાહેર ભલા માટે AI એપ્લિકેશનો વિકસાવી રહ્યા છીએ. આપણી પાસે વિશ્વના સૌથી મોટા AI પ્રતિભા પૂલ પૈકી એક છે. ભારત આપણી વિવિધતાને ધ્યાનમાં રાખીને પોતાનું લાર્જ લેંગ્વેજ મોડેલ બનાવી રહ્યું છે. આપણી પાસે કમ્પ્યુટ પાવર જેવા સંસાધનોને એકત્ર કરવા માટે એક અનોખું જાહેર-ખાનગી ભાગીદારી મોડેલ પણ છે. તે આપણા સ્ટાર્ટ-અપ્સ અને સંશોધકોને સસ્તા ભાવે ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવે છે. અને  ભારત એઆઈ ભવિષ્ય સારા માટે અને બધા માટે છે તેની ખાતરી કરવા માટે પોતાનો અનુભવ અને કુશળતા શેર કરવા તૈયાર છે.

મિત્રો,

આપણે એઆઈ યુગની શરૂઆતમાં છીએ જે માનવતાના માર્ગને આકાર આપશે. કેટલાક લોકો ચિંતા કરે છે કે મશીનો બુદ્ધિમાં મનુષ્યો કરતાં શ્રેષ્ઠ બનશે. પરંતુ  આપણા સામૂહિક ભવિષ્ય અને સહિયારા ભાગ્યની ચાવી આપણા મનુષ્યો સિવાય કોઈ પાસે નથી.

જવાબદારીની આ ભાવના આપણને માર્ગદર્શન આપવી જોઈએ.

આભાર.

મહામહિમો,

મિત્રો,

હું એક સરળ પ્રયોગથી શરૂઆત કરું છું.

જો તમે તમારા મેડિકલ રિપોર્ટને AI એપ પર અપલોડ કરો છો, તો તે સરળ ભાષામાં, કોઈપણ શબ્દપ્રયોગ વિના, સમજાવી શકે છે કે તેનો તમારા સ્વાસ્થ્ય માટે શું અર્થ છે. પરંતુ, જો તમે તે જ એપને ડાબા હાથથી લખતી કોઈ વ્યક્તિની છબી દોરવા માટે કહો છો, તો એપ મોટે ભાગે કોઈ વ્યક્તિને તેના જમણા હાથથી લખતી વ્યક્તિનું ચિત્ર દોરશે. કારણ કે તાલીમી ડેટા પર આ જ વાતનું પ્રભુત્વ છે.

તે દર્શાવે છે કે જ્યારે AI ની સકારાત્મક સંભાવના એકદમ અદ્ભુત છે, ત્યાં ઘણા પૂર્વગ્રહો છે જેના વિશે આપણે કાળજીપૂર્વક વિચારવાની જરૂર છે. તેથી જ હું મારા મિત્ર, રાષ્ટ્રપતિ મેક્રોનનો આ સમિટનું આયોજન કરવા બદલ અને મને તેની સહ-અધ્યક્ષતા માટે આમંત્રણ આપવા બદલ આભારી છું.

મિત્રો,

AI પહેલેથી જ આપણી રાજનીતિ, આપણી અર્થવ્યવસ્થા, આપણી સુરક્ષા અને આપણા સમાજને ફરીથી આકાર આપી રહ્યું છે. AI આ સદીમાં માનવતા માટે કોડ લખી રહ્યું છે. પરંતુ તે માનવ ઇતિહાસમાં અન્ય ટેકનોલોજી સીમાચિહ્નોથી ખૂબ જ અલગ છે.

AI અભૂતપૂર્વ સ્કેલ અને ગતિએ વિકાસ કરી રહ્યું છે. અને તેને વધુ ઝડપથી અપનાવવામાં અને ઉપયોગમાં લેવામાં આવી રહ્યું છે. સરહદો પાર ગાઢ પારસ્પરિક-નિર્ભરતા પણ છે. તેથી શાસન અને ધોરણો સ્થાપિત કરવા માટે સામૂહિક વૈશ્વિક પ્રયાસોની જરૂર છે. જે આપણા સહિયારા મૂલ્યોને જાળવી રાખે, જોખમોને સંબોધે અને વિશ્વાસ બનાવે.

પરંતુ, શાસન ફક્ત જોખમો અને હરીફાઈઓનું સંચાલન કરવા વિશે નથી. તે નવીનતાને પ્રોત્સાહન આપવા અને વૈશ્વિક સારા માટે તેનો ઉપયોગ કરવા વિશે પણ છે. તેથી આપણે નવીનતા અને શાસન વિશે ઊંડાણપૂર્વક વિચારવું જોઈએ અને ખુલ્લેઆમ ચર્ચા કરવી જોઈએ.

શાસન એ બધા માટે સુલભતા સુનિશ્ચિત કરવા વિશે પણ છે. ખાસ કરીને ગ્લોબલ સાઉથમાં. તે એ સ્થાન છે જ્યાં ક્ષમતાઓનો સૌથી વધુ અભાવ છે – પછી ભલે તે ગણતરી શક્તિ, પ્રતિભા, ડેટા અથવા નાણાકીય સંસાધનો હોય.

મિત્રો,

AI આરોગ્ય, શિક્ષણ, કૃષિ અને ઘણું બધું સુધારીને લાખો લોકોના જીવનમાં પરિવર્તન લાવવામાં મદદ કરી શકે છે. તે એવી દુનિયા બનાવવામાં મદદ કરી શકે છે, જેમાં ટકાઉ વિકાસ લક્ષ્યો તરફની યાત્રા સરળ અને ઝડપી બને.

આ કરવા માટે, આપણે સંસાધનો અને પ્રતિભાને એકસાથે ભેગા કરવા જોઈએ. આપણે ઓપન-સોર્સ સિસ્ટમ્સ વિકસાવવી જોઈએ. જે વિશ્વાસ અને પારદર્શિતામાં વધારો કરે. આપણે પક્ષપાતથી મુક્ત ગુણવત્તાયુક્ત ડેટા સેટ્સ બનાવવા જોઈએ. આપણે ટેકનોલોજીનું લોકશાહીકરણ કરવું જોઈએ અને લોકો-કેન્દ્રિત એપ્લિકેશન્સ બનાવવી જોઈએ. આપણે સાયબર સુરક્ષા, ખોટી માહિતી અને ડીપ ફેક્સ સંબંધિત ચિંતાઓને દૂર કરવી જોઈએ. અને આપણે એ પણ સુનિશ્ચિત કરવું જોઈએ કે ટેકનોલોજી સ્થાનિક ઇકોસિસ્ટમમાં મૂળ ધરાવે છે જેથી તે અસરકારક અને ઉપયોગી બને.

મિત્રો,

નોકરીઓ ગુમાવવી એ AIનો સૌથી ભયાનક વિક્ષેપ છે. પરંતુ  ઇતિહાસે બતાવ્યું છે કે ટેકનોલોજીને કારણે કામ ખતમ થતું નથી. તેનું સ્વરૂપ બદલાય છે અને નવા પ્રકારની નોકરીઓનું સર્જન થાય છે. આપણે AI-સંચાલિત ભવિષ્ય માટે આપણા લોકોને કૌશલ્ય અને પુનઃકૌશલ્યમાં રોકાણ કરવાની જરૂર છે.

મિત્રો,

એમાં કોઈ શંકા નથી કે AIની ઉચ્ચ ઊર્જા તીવ્રતા પર ધ્યાન આપવાની જરૂર છે. આના ભવિષ્યને બળતણ આપવા માટે ગ્રીન પાવરની જરૂર પડશે.

ભારત અને ફ્રાન્સે સૂર્યની શક્તિનો ઉપયોગ કરવા માટે આંતરરાષ્ટ્રીય સૌર જોડાણ જેવી પહેલ દ્વારા વર્ષોથી સાથે કામ કર્યું છે. જેમ જેમ આપણે AI તરફ આપણી ભાગીદારીને આગળ વધારીએ છીએ, તેમ તેમ ટકાઉપણુંથી નવીનતા તરફ એક સ્માર્ટ અને જવાબદાર ભવિષ્યને આકાર આપવા માટે કુદરતી પ્રગતિ છે.

તે જ સમયે, સસ્ટેનેબલ AIનો અર્થ ફક્ત સ્વચ્છ ઊર્જાનો ઉપયોગ જ નથી. AI મોડેલો કદ, ડેટા જરૂરિયાતો અને સંસાધન જરૂરિયાતોમાં પણ કાર્યક્ષમ અને ટકાઉ હોવા જોઈએ. છેવટે, માનવ મગજ મોટાભાગના લાઇટબલ્બ કરતાં ઓછી શક્તિનો ઉપયોગ કરીને કવિતા લખવા અને અવકાશ જહાજો ડિઝાઇન કરવાનું સંચાલન કરે છે.

મિત્રો,

ભારતે ખૂબ જ ઓછા ખર્ચે 1.4 અબજથી વધુ લોકો માટે ડિજિટલ પબ્લિક ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સફળતાપૂર્વક બનાવ્યું છે. તે એક ખુલ્લા અને સુલભ નેટવર્કની આસપાસ બનેલ છે. તેમાં નિયમો અને આપણા અર્થતંત્રને આધુનિક બનાવવા, શાસનમાં સુધારો કરવા અને આપણા લોકોના જીવનમાં પરિવર્તન લાવવા માટે વિશાળ શ્રેણીના એપ્લિકેશનો છે.

અમે અમારા ડેટા સશક્તીકરણ અને સુરક્ષા આર્કિટેક્ચર દ્વારા ડેટાની શક્તિને અનલોક કરી છે. અને અમે ડિજિટલ વાણિજ્યને લોકશાહી અને બધા માટે સુલભ બનાવ્યું છે. આ દ્રષ્ટિ ભારતના રાષ્ટ્રીય AI મિશનનો પાયો છે.

એટલા માટે અમારા G20 પ્રમુખપદ દરમિયાન, અમે AI ને જવાબદારીપૂર્વક, સારા માટે અને બધા માટે ઉપયોગ કરવા પર સર્વસંમતિ બનાવી. આજે ભારત AI અપનાવવામાં અને ડેટા ગોપનીયતા પર ટેક્નો-કાનૂની ઉકેલોમાં આગળ છે.

અમે જાહેર ભલા માટે AI એપ્લિકેશનો વિકસાવી રહ્યા છીએ. આપણી પાસે વિશ્વના સૌથી મોટા AI પ્રતિભા પૂલ પૈકી એક છે. ભારત આપણી વિવિધતાને ધ્યાનમાં રાખીને પોતાનું લાર્જ લેંગ્વેજ મોડેલ બનાવી રહ્યું છે. આપણી પાસે કમ્પ્યુટ પાવર જેવા સંસાધનોને એકત્ર કરવા માટે એક અનોખું જાહેર-ખાનગી ભાગીદારી મોડેલ પણ છે. તે આપણા સ્ટાર્ટ-અપ્સ અને સંશોધકોને સસ્તા ભાવે ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવે છે. અને  ભારત એઆઈ ભવિષ્ય સારા માટે અને બધા માટે છે તેની ખાતરી કરવા માટે પોતાનો અનુભવ અને કુશળતા શેર કરવા તૈયાર છે.

મિત્રો,

આપણે એઆઈ યુગની શરૂઆતમાં છીએ જે માનવતાના માર્ગને આકાર આપશે. કેટલાક લોકો ચિંતા કરે છે કે મશીનો બુદ્ધિમાં મનુષ્યો કરતાં શ્રેષ્ઠ બનશે. પરંતુ  આપણા સામૂહિક ભવિષ્ય અને સહિયારા ભાગ્યની ચાવી આપણા મનુષ્યો સિવાય કોઈ પાસે નથી.

જવાબદારીની આ ભાવના આપણને માર્ગદર્શન આપવી જોઈએ.

આભાર.

AP/IJ/GP/JD