પ્રધાનમંત્રીએ પાવાગઢ ડુંગર ખાતે શ્રી કાલિકા માતાના પુનઃવિકાસિત મંદિરનું ઉદ્ઘાટન કર્યું. તે વિસ્તારના સૌથી જૂના મંદિરોમાંનું એક છે અને મોટી સંખ્યામાં યાત્રાળુઓને આકર્ષે છે. મંદિરનો પુનઃવિકાસ 2 તબક્કામાં કરવામાં આવ્યો છે. પુનઃવિકાસના પ્રથમ તબક્કાનું ઉદ્ઘાટન પ્રધાનમંત્રી દ્વારા આ વર્ષની શરૂઆતમાં એપ્રિલમાં કરવામાં આવ્યું હતું. આજના કાર્યક્રમમાં ઉદ્ઘાટન કરાયેલા બીજા તબક્કાના પુનઃવિકાસનો શિલાન્યાસ 2017માં પ્રધાનમંત્રી દ્વારા કરવામાં આવ્યો હતો. આમાં મંદિરના પાયા અને ‘પરિસર‘નું ત્રણ સ્તરે વિસ્તરણ, સ્ટ્રીટ લાઇટ, CCTV સિસ્ટમ વગેરે જેવી સુવિધાઓની સ્થાપનાનો સમાવેશ થાય છે.
પ્રધાનમંત્રીએ મંદિરમાં આવવાના તેમના સૌભાગ્ય બદલ આભાર વ્યક્ત કર્યો. તેમણે આજે એ ક્ષણના મહત્વને રેખાંકિત કર્યું કે જ્યારે 5 સદીઓ પછી અને આઝાદીના 75 વર્ષ પછી પણ મંદિર પર ‘ધ્વજા’, પવિત્ર ધ્વજ ફરકાવવામાં આવ્યો હતો. તેમણે કહ્યું કે આજે સદીઓ બાદ ફરી એકવાર પાવાગઢ મંદિરના શિખર પર ધ્વજ ફરકાવવામાં આવ્યો છે. આ ‘શિખર ધ્વજ’, ધ્વજ માત્ર આપણી આસ્થા અને આધ્યાત્મિકતાનું પ્રતીક નથી પરંતુ આ ધ્વજ એ હકીકતનું પણ પ્રતીક છે કે સદીઓ બદલાય છે, યુગ બદલાય છે, પરંતુ આસ્થા શાશ્વત રહે છે.” તેમણે કહ્યું કે આગામી ‘ગુપ્ત નવરાત્રિ’ પહેલા આ પુનઃવિકાસ એ સંકેત છે કે ‘શક્તિ’ ક્યારેય મંદ કે અદૃશ્ય થતી નથી.
અયોધ્યામાં રામ મંદિર, કાશી વિશ્વનાથ ધામ અને કેદાર ધામનો ઉલ્લેખ કરતા પ્રધાનમંત્રીએ નિર્દેશ કર્યો કે “આજે ભારતનું આધ્યાત્મિક અને સાંસ્કૃતિક ગૌરવ પુનઃસ્થાપિત થઈ રહ્યું છે. આજે ન્યૂ ઈન્ડિયા તેની આધુનિક આકાંક્ષાઓ સાથે તેની પ્રાચીન ઓળખ ગર્વથી જીવી રહ્યું છે. આસ્થાના કેન્દ્રોની સાથે સાથે આપણી પ્રગતિની નવી સંભાવનાઓ ઉભરી રહી છે અને પાવાગઢ ખાતેનું આ ભવ્ય મંદિર એ યાત્રાનો એક ભાગ છે, એમ તેમણે જણાવ્યું હતું. તેમણે કહ્યું કે આ મંદિર સબકા સાથ સબકા વિકાસ, સબકા વિશ્વાસ અને સબકા પ્રયાસનું પણ પ્રતીક છે.
પ્રધાનમંત્રીએ યાદ કર્યું કે કેવી રીતે સ્વામી વિવેકાનંદે મા કાલિનો બોધ મેળવ્યા પછી જનસેવા માટે પોતાને સમર્પિત કર્યા. તેમણે કહ્યું કે આજે તેમણે દેવીને લોકોની સેવા કરવા માટે શક્તિ આપવા કહ્યું હતું. શ્રી મોદીએ પ્રાર્થના કરી કે “મા, મને આશીર્વાદ આપો કે હું વધુ ઊર્જા, બલિદાન અને સમર્પણ સાથે લોકોના સેવક તરીકે દેશના લોકોની સેવા કરવાનું ચાલુ રાખું. મારી પાસે જે પણ શક્તિ છે, મારા જીવનમાં જે પણ ગુણો છે, મારે તેને દેશની માતાઓ અને બહેનોના કલ્યાણ માટે સમર્પિત કરવાનું ચાલુ રાખવું જોઈએ.”
આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવના સંદર્ભમાં પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે, ગુજરાતે સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામમાં તેમજ રાષ્ટ્રની વિકાસયાત્રામાં અભૂતપૂર્વ યોગદાન આપ્યું છે. ગરવી ગુજરાત એ ભારતના ગૌરવ અને ગૌરવનો પર્યાય છે, એમ તેમણે જણાવ્યું હતું. તેમણે કહ્યું કે સોમનાથ મંદિરની ભવ્ય પરંપરામાં; પંચમહાલ અને પાવાગઢ આપણા વારસાના ગૌરવ માટે કામ કરતા રહ્યા છે. તેમણે કહ્યું કે આજે મા કાલિએ પુનઃવિકાસ પૂર્ણ કરીને અને ધ્વજા ફરકાવીને તેમના ભક્તોને સૌથી મોટી ભેટ આપી છે. જીર્ણોદ્ધારમાં, મંદિરના પ્રાચીન ગોખને સ્પર્શ કરવામાં આવ્યો ન હતો, એમ તેમણે જણાવ્યું હતું. પ્રધાનમંત્રી મંદિરમાં પ્રવેશની સરળતાની પણ નોંધ લીધી. “પહેલાં પાવાગઢની યાત્રા એટલી મુશ્કેલ હતી કે લોકો કહેતા કે જીવનમાં એક વાર તો માતાના દર્શન તો કરવા જ જોઈએ. આજે, અહીં વધતી જતી સવલતોએ મુશ્કેલ દર્શનને સુલભ બનાવ્યા છે”, તેમણે કહ્યું. તેમણે ભક્તોને અનુશાસન જાળવવા જણાવ્યું હતું. “પાવાગઢમાં આધ્યાત્મિકતા છે, ઈતિહાસ, પ્રકૃતિ, કલા અને સંસ્કૃતિ પણ છે. અહીં એક તરફ મા મહાકાળીનું શક્તિપીઠ છે તો બીજી બાજુ હેરિટેજ જૈન મંદિર પણ છે. એટલે કે, પાવાગઢ એક રીતે ભારતની ઐતિહાસિક વિવિધતા સાથે સાર્વત્રિક સંવાદિતાનું કેન્દ્ર રહ્યું છે”,એમ પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું. માતાના વિવિધ મંદિરોનો ઉલ્લેખ કરતાં પ્રધાનમંત્રીએ નોંધ્યું હતું કે ગુજરાતમાં માતાના આશીર્વાદની સુરક્ષા રિંગ છે.
પ્રધાનમંત્રીએ નોંધ્યું હતું કે આસ્થાના સ્થળોના વિકાસ સાથે પ્રદેશ માટે નવી તકો ઉભરી આવે છે કારણ કે પ્રવાસન, રોજગાર અને પ્રદેશની કલા અને હસ્તકલા વિશે જાગૃતિ વધે છે. પંચમહાલ એ સુપ્રસિદ્ધ સંગીતકાર બૈજુ બાવરાની ભૂમિ હોવાનું યાદ કરતાં પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે જ્યાં વારસો અને સંસ્કૃતિને બળ મળે છે ત્યાં કલા અને પ્રતિભા પણ ખીલે છે. પ્રધાનમંત્રીએ યાદ કર્યું કે તે ચાંપાનેરથી ‘જ્યોતિર્ગામ’ યોજના 2006 માં શરૂ કરવામાં આવી હતી.
May Kalika Mata’s blessings be upon all of us. Addressing a programme at Pavagadh Hill. https://t.co/poLpvqwmy2
— Narendra Modi (@narendramodi) June 18, 2022
आज सदियों बाद पावागढ़ मंदिर में एक बार फिर से मंदिर के शिखर पर ध्वज फहरा रहा है।
ये शिखर ध्वज केवल हमारी आस्था और आध्यात्म का ही प्रतीक नहीं है!
ये शिखर ध्वज इस बात का भी प्रतीक है कि सदियाँ बदलती हैं, युग बदलते हैं, लेकिन आस्था का शिखर शाश्वत रहता है: PM @narendramodi
— PMO India (@PMOIndia) June 18, 2022
आज भारत के आध्यात्मिक और सांस्कृतिक गौरव पुनर्स्थापित हो रहे हैं।
आज नया भारत अपनी आधुनिक आकांक्षाओं के साथ साथ अपनी प्राचीन पहचान को भी जी रहा है, उन पर गर्व कर रहा है: PM @narendramodi
— PMO India (@PMOIndia) June 18, 2022
मां, मुझे भी आशीर्वाद दो कि मैं और अधिक ऊर्जा के साथ, और अधिक त्याग और समर्पण के साथ देश के जन-जन का सेवक बनकर उनकी सेवा करता रहूं।
मेरा जो भी सामर्थ्य है, मेरे जीवन में जो कुछ भी पुण्य हैं, वो मैं देश की माताओं-बहनों के कल्याण के लिए, देश के लिए समर्पित करता रहूं: PM
— PMO India (@PMOIndia) June 18, 2022
पहले पावागढ़ की यात्रा इतनी कठिन थी कि लोग कहते थे कि कम से कम जीवन में एक बार माता के दर्शन हो जाएँ।
आज यहां बढ़ रही सुविधाओं ने मुश्किल दर्शनों को सुलभ कर दिया है: PM @narendramodi
— PMO India (@PMOIndia) June 18, 2022
पावागढ़ में आध्यात्म भी है, इतिहास भी है, प्रकृति भी है, कला-संस्कृति भी है।
यहाँ एक ओर माँ महाकाली का शक्तिपीठ है, तो दूसरी ओर जैन मंदिर की धरोहर भी है।
यानी, पावागढ़ एक तरह से भारत की ऐतिहासिक विविधता के साथ सर्वधर्म समभाव का एक केंद्र रहा है: PM @narendramodi
— PMO India (@PMOIndia) June 18, 2022
********
DS
SD/GP/NP
સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો : @PIBAhmedabad /pibahmedabad1964 /pibahmedabad pibahmedabad1964@gmail.com
May Kalika Mata's blessings be upon all of us. Addressing a programme at Pavagadh Hill. https://t.co/poLpvqwmy2
— Narendra Modi (@narendramodi) June 18, 2022
आज सदियों बाद पावागढ़ मंदिर में एक बार फिर से मंदिर के शिखर पर ध्वज फहरा रहा है।
— PMO India (@PMOIndia) June 18, 2022
ये शिखर ध्वज केवल हमारी आस्था और आध्यात्म का ही प्रतीक नहीं है!
ये शिखर ध्वज इस बात का भी प्रतीक है कि सदियाँ बदलती हैं, युग बदलते हैं, लेकिन आस्था का शिखर शाश्वत रहता है: PM @narendramodi
आज भारत के आध्यात्मिक और सांस्कृतिक गौरव पुनर्स्थापित हो रहे हैं।
— PMO India (@PMOIndia) June 18, 2022
आज नया भारत अपनी आधुनिक आकांक्षाओं के साथ साथ अपनी प्राचीन पहचान को भी जी रहा है, उन पर गर्व कर रहा है: PM @narendramodi
मां काली का आशीर्वाद लेकर विवेकानंद जी जनसेवा से प्रभुसेवा में लीन हो गए थे: PM @narendramodi
— PMO India (@PMOIndia) June 18, 2022
मां, मुझे भी आशीर्वाद दो कि मैं और अधिक ऊर्जा के साथ, और अधिक त्याग और समर्पण के साथ देश के जन-जन का सेवक बनकर उनकी सेवा करता रहूं।
— PMO India (@PMOIndia) June 18, 2022
मेरा जो भी सामर्थ्य है, मेरे जीवन में जो कुछ भी पुण्य हैं, वो मैं देश की माताओं-बहनों के कल्याण के लिए, देश के लिए समर्पित करता रहूं: PM
पहले पावागढ़ की यात्रा इतनी कठिन थी कि लोग कहते थे कि कम से कम जीवन में एक बार माता के दर्शन हो जाएँ।
— PMO India (@PMOIndia) June 18, 2022
आज यहां बढ़ रही सुविधाओं ने मुश्किल दर्शनों को सुलभ कर दिया है: PM @narendramodi
पावागढ़ में आध्यात्म भी है, इतिहास भी है, प्रकृति भी है, कला-संस्कृति भी है।
— PMO India (@PMOIndia) June 18, 2022
यहाँ एक ओर माँ महाकाली का शक्तिपीठ है, तो दूसरी ओर जैन मंदिर की धरोहर भी है।
यानी, पावागढ़ एक तरह से भारत की ऐतिहासिक विविधता के साथ सर्वधर्म समभाव का एक केंद्र रहा है: PM @narendramodi