প্ৰধানমন্ত্ৰী শ্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ অধ্যক্ষতাত অনুষ্ঠিত কেন্দ্ৰীয় কেবিনেটে আজি পশুধন খণ্ডৰ বিকাশ বৃদ্ধিৰ বাবে সংশোধিত ৰাষ্ট্ৰীয় গোকুল মিছন (আৰজিএম)ত অনুমোদন জনাইছে। উন্নয়ন কাৰ্যসূচী আঁচনিৰ কেন্দ্ৰীয় খণ্ডৰ উপাদান হিচাপে সংশোধিত আৰ জি এমৰ ৰূপায়ণ ১০০০ কোটি টকাৰ অতিৰিক্ত ব্যয়ৰ সৈতে কৰা হৈছে, যাৰ ফলত ২০২১-২২ চনৰ পৰা ২০২৫-২৬ চনলৈ পঞ্চদশ বিত্ত আয়োগৰ চক্ৰত মুঠ ব্যয় ৩৪০০ কোটি টকালৈ বৃদ্ধি পাইছে।
ইয়াত দুটা নতুন কাৰ্য্যপন্থা সংযোজন কৰা হৈছে: (i) মুঠ ১৫০০০ পশুধন থকা ৩০টা গৃহ নিৰ্মাণৰ সুবিধা সৃষ্টিৰ বাবে কাৰ্যকৰী সংস্থাসমূহক গাইগুৰু পালন কেন্দ্ৰ স্থাপনৰ বাবে মূলধনী ব্যয়ৰ ৩৫% এককালীন সাহায্য আৰু (ii) কৃষকসকলক গাখীৰ সংঘৰ পৰা কৃষকে লোৱা ঋণৰ ওপৰত ৩% সুতৰ সাহায্য প্ৰদান কৰিবলৈ উচ্চ আনুবংশিক যোগ্যতা (এইচজিএম) আইভিএফ পশুধন ক্ৰয় কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰা কৰা যাতে কৃষকসকলে এনে ক্ৰয়ৰ বাবে দুগ্ধ সংঘ/বিত্তীয় প্ৰতিষ্ঠান/বেংকৰ পৰা লোৱা ঋণৰ ওপৰত 3 শতাংশ সুতৰ ৰেহাই প্ৰদান কৰিব পাৰে। ই উচ্চ উৎপাদনশীল প্ৰজাতিৰ প্ৰণালীবদ্ধ অন্তৰ্ভুক্তিত সহায় কৰিব।
পঞ্চদশ বিত্ত আয়োগৰ চক্ৰত (২০২১-২২ৰ পৰা ২০২৫-২৬) সংশোধিত ৰাষ্ট্ৰীয় গোকুল মিছনৰ বাবে ৩৪০০ কোটি টকা আবণ্টনত অনুমোদন জনোৱা হৈছে।
এই আঁচনিখন ৰাষ্ট্ৰীয় গোকুল মিছনৰ চলিত কাৰ্যকলাপৰ ধাৰাবাহিকতাৰ বাবে বীৰ্যকেন্দ্ৰ শক্তিশালী কৰা, কৃত্ৰিম প্ৰজনন নেটৱৰ্ক, বলধ উৎপাদন কাৰ্যসূচী ৰূপায়ণ, লিংগ বিভাজিত বীৰ্য্য ব্যৱহাৰ কৰি প্ৰজাতিৰ উন্নয়ন কাৰ্যসূচী ত্বৰান্বিত কৰা, কৃষক সজাগতা, উৎকৃষ্টতা কেন্দ্ৰ স্থাপনকে ধৰি উদ্ভাৱনীমূলক কাৰ্যকলাপৰ বাবে সমৰ্থন, কেন্দ্ৰীয় গো প্ৰজনন পামসমূহ শক্তিশালী কৰা আৰু আৰ্হিৰ কোনো পৰিৱৰ্তন নোহোৱাকৈ কেন্দ্ৰীয় গো প্ৰজনন পামবোৰ শক্তিশালী কৰা এই যিকোনো কাৰ্য্যকলাপত সহায়ৰ হাত আগবঢ়াব পাৰিব।
ৰাষ্ট্ৰীয় গোকুল মিছনৰ ৰূপায়ণ আৰু চৰকাৰৰ অন্যান্য প্ৰচেষ্টাৰ সৈতে, যোৱা দহ বছৰত গাখীৰৰ উৎপাদন ৬৩.৫৫% বৃদ্ধি পাইছে, লগতে প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ গাখীৰৰ উপলব্ধতা, যিটো ২০১৩-১৪ত প্ৰতিদিনে ৩০৭ গ্ৰাম আছিল, ২০২৩-২৪ চনত প্ৰতিদিনে ৪৭১ গ্ৰামলৈ বৃদ্ধি পাইছে। যোৱা দহ বছৰত উৎপাদনশীলতাও ২৬.৩৪% বৃদ্ধি পাইছে।
আৰজিএমৰ অধীনত ৰাষ্ট্ৰীয় কৃত্ৰিম প্ৰজনন কাৰ্যসূচীয়ে (এনএআইপি) সমগ্ৰ দেশৰ ৬০৫ খন জিলাত কৃষকৰ দুৱাৰমুখত বিনামূলীয়াকৈ কৃত্ৰিম বীৰ্যৰোপণ (এআই) প্ৰদান কৰে, য’ত ভিত্তি ৰেখাৰ এ আয়ে সামৰি লোৱা পৰিমান ৫০%ৰ তলত আছিল। আজিলৈকে ৮.৩৯ কোটিৰো অধিক পশুধনক সামৰি লোৱা হৈছে আৰু ৫.২১ কোটি কৃষক উপকৃত হৈছে। প্ৰজননৰ ক্ষেত্ৰত শেহতীয়া প্ৰযুক্তিগত হস্তক্ষেপ কৃষকৰ দুৱাৰমুখলৈ অনাৰ ক্ষেত্ৰতো আৰ জি এম আগৰণুৱা হৈ আহিছে। ৰাজ্যিক পশুধন ব’ৰ্ডৰ অধীনত বা বিশ্ববিদ্যালয়সমূহত সমগ্ৰ দেশতে মুঠ ২২টা ইন ভিট্ৰ’ ফাৰ্টিলাইজেচন (আইভিএফ) পৰীক্ষাগাৰ স্থাপন কৰা হৈছে আৰু ২৫৪১টাতকৈও অধিক এইচজিএম পোৱালি জন্ম হৈছে। আত্মনিৰ্ভৰ প্ৰযুক্তিৰ দুটা পথ প্ৰদৰ্শনকাৰী পদক্ষেপ হ’ল ৰাষ্ট্ৰীয় দুগ্ধ উন্নয়ন ব”ৰ্ড (এন. ডি. ডি. বি.) আৰু আই. চি. এ. আৰ. ৰাষ্ট্ৰীয় পশুধন আনুবংশিক সম্পদ ব্যুৰ”(এন. বি. এ. জি. আৰ.) আৰু এন. ডি. ডি. বি.-ৰ দ্বাৰা দেশীয়ভাৱে বিকশিত উৎপাদন প্ৰযুক্তিৰ দ্বাৰা উন্নত কৰা থলুৱা গৰু-ম”হৰ বাবে গো চিপ আৰু মহীশ চিপ।
এই আঁচনিখনে উল্লেখযোগ্যভাৱে গাখীৰৰ উৎপাদন আৰু উৎপাদনশীলতা বৃদ্ধি কৰিব আৰু অৱশেষত কৃষকসকলৰ উপাৰ্জন বৃদ্ধি কৰিব। ই পশুধন উৎপাদনত পদ্ধতিগত আৰু বৈজ্ঞানিক প্ৰচেষ্টাৰ জৰিয়তে ভাৰতৰ থলুৱা গৰুৰ প্ৰজাতিৰ সুৰক্ষা আৰু সংৰক্ষণ আৰু থলুৱা গৰুৰ জিনোমিক চিপছৰ বিকাশৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে। ইয়াৰ উপৰিও, আঁচনিখনৰ অধীনত গ্ৰহণ কৰা পদক্ষেপৰ বাবে ইন ভিট্ৰ ‘ফাৰ্টিলাইজেচন (আইভিএফ) এক প্ৰতিষ্ঠিত প্ৰযুক্তিত পৰিণত হৈছে। এই উদ্যোগটোৱে কেৱল উৎপাদনশীলতা বৃদ্ধি কৰাই নহয়, দুগ্ধ উৎপাদনত নিয়োজিত ৮.৫০ কোটি কৃষকৰ জীৱিকাও উন্নত কৰিব।
*****
MJPS/BM/KD