পি এম ইণ্ডিয়া

প্ৰধানমন্ত্ৰী শ্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ অধ্যক্ষতাত কেন্দ্ৰীয় কেবিনেটে মীন পালন খণ্ড আনুষ্ঠানিককৰণ আৰু মীন মাইক্ৰ’ক সহায় কৰাৰ বাবে প্ৰধানমন্ত্ৰী মৎস্য সম্পদৰ অধীনত কেন্দ্ৰীয় খণ্ডৰ উপ-আঁচনি “প্ৰধানমন্ত্ৰী মৎস্য কিষাণ সমৃদ্ধি সহ-যোজনা (PM-MKSSY)”ত অনুমোদন জনায় আৰু ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগৰ বাবে ২০২৩-২৪ বিত্তীয় বৰ্ষৰ পৰা ২০২৬-২৭ বিত্তীয় বৰ্ষলৈকে সকলো ৰাজ্য/কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলত অহা চাৰি (৪) বছৰৰ ভিতৰত ৬,০০০ কোটি টকা বিনিয়োগ কৰি সমৰ্থন আগবঢ়োৱাৰ পৰিকল্পনা কৰিছে।

ইয়াত হ‘বলগীয়া ব্যয়

এই উপ-আঁচনিখন পিএমএমএছৱাইৰ কেন্দ্ৰীয় খণ্ডৰ উপাদানৰ অধীনত কেন্দ্ৰীয় খণ্ডৰ উপ-আঁচনি হিচাপে ৰূপায়ণ কৰা হ’ব আৰু ইয়াত আনুমানিক ৬,০০০ কোটি টকা ব্যয় কৰা হ’ব যিটো ৫০% অৰ্থাৎ বিশ্ব বেংক আৰু এএফডিৰ বহিঃবিত্তকে ধৰি ৩,০০০ কোটি টকা ৰাজহুৱা বিত্তীয় সাহায্যৰে গঠিত হ’ব, আৰু বাকী ৫০% অৰ্থাৎ ৩,০০০ কোটি টকা হিতাধিকাৰী/ব্যক্তিগত খণ্ডৰ লিভাৰেজৰ পৰা প্ৰত্যাশিত বিনিয়োগ হ’ব। ইয়াক ২০২৩-২৪ বিত্তীয় বৰ্ষৰ পৰা ২০২৬-২৭ বিত্তীয় বৰ্ষলৈকে সকলো ৰাজ্য আৰু কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলত ৪ (চাৰি) বছৰৰ বাবে কাৰ্যকৰী কৰা হ’ব।

অভিপ্ৰেত হিতাধিকাৰী:

• মাছমৰীয়া, মৎস্য (জলজ কৃষি) কৃষক, মৎস্য শ্ৰমিক, মাছ বিক্ৰেতা বা মীন পালন মূল্য শৃংখলত প্ৰত্যক্ষভাৱে জড়িত এনে আন ব্যক্তি।
• ভাৰতত পঞ্জীয়নভুক্ত মালিকানাধীন প্ৰতিষ্ঠান, অংশীদাৰিত্ব প্ৰতিষ্ঠান আৰু কোম্পানী, সমাজ, সীমিত দায়বদ্ধতা অংশীদাৰিত্ব (এলএলপি), সমবায়, ফেডাৰেচন, গাঁও পৰ্যায়ৰ সংস্থা যেনে আত্মসহায়ক গোট (এছএইচজি), মীন পালক উৎপাদক সংস্থা (এফএফপিঅ’)ৰ ৰূপত থকা অতি ক্ষুদ্ৰ আৰু ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগ আৰু মীন আৰু জলজ কৃষিৰ মূল্য শৃংখলত জড়িত ষ্টাৰ্টআপ।
• এফপিঅ’ৰ ভিতৰত কৃষক উৎপাদক সংস্থা (এফপিঅ’)ও অন্তৰ্ভুক্ত।
• ভাৰত চৰকাৰৰ মীনপালন বিভাগে অন্তৰ্ভুক্ত কৰা আন যিকোনো হিতাধিকাৰী।

নিয়োগ সৃষ্টিৰ সম্ভাৱনাকে ধৰি, প্ৰধান প্ৰভাৱ

• ৪০ লাখ অতি ক্ষুদ্ৰ আৰু ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগক কৰ্মভিত্তিক পৰিচয় প্ৰদানৰ বাবে নেশ্যনেল ফিছাৰিজ ডিজিটেল প্লেটফৰ্ম সৃষ্টি কৰা।
• মীন খণ্ডক ক্ৰমান্বয়ে আনুষ্ঠানিককৰণ কৰা আৰু প্ৰতিষ্ঠানিক ঋণৰ সুবিধা বৃদ্ধি কৰা। এই পদক্ষেপে ৬.৪ লাখ অতি ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগ আৰু ৫৫০০ মীন সমবায়ক সহায় কৰিব, প্ৰতিষ্ঠানিক ঋণৰ সুবিধা প্ৰদান কৰিব।
• মীনপালনক গতানুগতিক ৰাজসাহায্যৰ পৰা কৰ্মক্ষমতা ভিত্তিক উদ্গনিলৈ ক্ৰমান্বয়ে পৰিৱৰ্তন কৰা।
• এই কাৰ্যসূচীয়ে মূল্য শৃংখলৰ কাৰ্যক্ষমতা উন্নত কৰাৰ লগতে ৫৫,০০০টা অভিপ্ৰেত অতি ক্ষুদ্ৰ আৰু ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগক সহায় কৰি সুৰক্ষিত, গুণগত মাছ নিশ্চিত কৰাত গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছে।
• পৰিৱেশ আৰু দীৰ্ঘস্থায়িত্বৰ পদক্ষেপৰ প্ৰসাৰ।
• ব্যৱসায় কৰাত সহজতা আৰু স্বচ্ছতাৰ সুবিধা প্ৰদান কৰা।
• জলজ কৃষিৰ বাবে বীমা কভাৰেজৰ জৰিয়তে ৰোগৰ ফলত হোৱা জলজ শস্যৰ ক্ষতিৰ সমস্যাসমূহ সমাধান কৰি উৎপাদন, উৎপাদনশীলতা শক্তিশালী কৰা।
• মূল্য সংযোজন, মূল্য উপলব্ধি আৰু মূল্য সৃষ্টিৰ জৰিয়তে ৰপ্তানিৰ প্ৰতিযোগিতামূলক ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰা।
• মূল্য শৃংখলৰ দক্ষতাৰ বাবে লাভৰ হাৰ বৃদ্ধিৰ বাবে আয় বৃদ্ধি কৰা।
• ঘৰুৱা বজাৰত মাছ আৰু মীনজাত সামগ্ৰীৰ মান উন্নত কৰা।
• ঘৰুৱা বজাৰ শক্তিশালী আৰু গভীৰ কৰা।
• ব্যৱসায়ৰ বৃদ্ধি, চাকৰি সৃষ্টি আৰু ব্যৱসায়িক সুযোগ সৃষ্টিৰ সুবিধা প্ৰদান কৰা।
• চাকৰি আৰু নিৰাপদ কৰ্মস্থলী সৃষ্টিৰ জৰিয়তে মহিলা সবলীকৰণ কৰা।
• ইয়াৰ দ্বাৰা ১.৭ লাখ নতুন চাকৰিৰ সৃষ্টি হ’ব বুলি প্ৰকল্প কৰা হৈছে, য’ত ৭৫ হাজাৰ মহিলাক নিয়োগ কৰাত বিশেষ গুৰুত্ব দিয়া হৈছে আৰু লগতে অতি ক্ষুদ্ৰ আৰু ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগৰ মূল্য শৃংখলত ৫.৪ লাখ অবিৰত নিয়োগৰ সুযোগ সৃষ্টি কৰাৰ লক্ষ্য লোৱা হৈছে।

PM-MKSSYৰ লক্ষ্য আৰু উদ্দেশ্য:

১। উন্নত সেৱা প্ৰদানৰ বাবে মীন শ্ৰমিকৰ কামভিত্তিক ডিজিটেল পৰিচয় সৃষ্টিকে ধৰি ৰাষ্ট্ৰীয় মীন খণ্ডৰ ডিজিটেল মঞ্চৰ অধীনত মাছমৰীয়া, মীনপালক আৰু সহায়ক শ্ৰমিকৰ স্ব-পঞ্জীয়নৰ জৰিয়তে অসংগঠিত মীন খণ্ডৰ ক্ৰমান্বয়ে আনুষ্ঠানিককৰণ।

২। মীন খণ্ডৰ অতি ক্ষুদ্ৰ আৰু ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগসমূহক প্ৰতিষ্ঠানিক বিত্তীয় সাহায্যৰ সুবিধা প্ৰদান কৰা।

৩। জলজ কৃষিৰ বীমা ক্ৰয়ৰ বাবে হিতাধিকাৰীসকলক এককালীন প্ৰৰোচনা প্ৰদান কৰা।

৪। চাকৰি সৃষ্টি আৰু ৰক্ষণাবেক্ষণকে ধৰি মীন খণ্ডৰ মূল্য শৃংখলৰ দক্ষতা উন্নত কৰাৰ বাবে পৰিৱেশন অনুদানৰ জৰিয়তে মীন আৰু জলজ কৃষি ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগসমূহক প্ৰৰোচিত কৰা।

৫। মাছ আৰু মীনজাত সামগ্ৰীৰ সুৰক্ষা আৰু চাকৰি সৃষ্টি আৰু ৰক্ষণাবেক্ষণকে ধৰি গুণগত নিশ্চয়তা ব্যৱস্থা গ্ৰহণ আৰু সম্প্ৰসাৰণৰ বাবে কাৰ্য সম্পাদন অনুদানৰ জৰিয়তে অতি ক্ষুদ্ৰ আৰু ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগসমূহক প্ৰৰোচিত কৰা।

ৰূপায়নৰ ৰণনীতি:

এই উপ-আঁচনিখনত নিম্নোল্লিখিত উপাদানসমূহ আছে:

ক। উপাদান ১–ক: মীন খণ্ডৰ আনুষ্ঠানিককৰণ আৰু কাৰ্যকৰী মূলধন বিত্তীয় সাহায্যৰ বাবে ভাৰত চৰকাৰৰ কাৰ্যসূচীত মীন ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগসমূহৰ প্ৰৱেশৰ সুবিধা প্ৰদান কৰা:

মীনপালন, এক অসংগঠিত খণ্ড হোৱাৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত এই খণ্ডত কাম কৰা অতি ক্ষুদ্ৰ আৰু ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগকে ধৰি মীন উৎপাদক আৰু অন্যান্য সহায়ক কাৰ্যকাৰক যেনে মীন শ্ৰমিক, বিক্ৰেতা আৰু প্ৰচেছৰৰ পঞ্জীয়ন সৃষ্টি কৰি ক্ৰমান্বয়ে আনুষ্ঠানিক কৰি তোলাৰ প্ৰয়োজন। ইয়াৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰীয় মীন ডিজিটেল মঞ্চ (এনএফডিপি) সৃষ্টি কৰা হ’ব আৰু ইয়াত পঞ্জীয়ন কৰিবলৈ সকলো অংশীদাৰক সংগঠিত কৰা হ’ব। আৰ্থিক প্ৰৰোচনা প্ৰদানৰ জৰিয়তে তেওঁলোকক উৎসাহিত কৰা হ’ব। এনএফডিপিয়ে আৰ্থিক প্ৰৰোচনা প্ৰদানকে ধৰি একাধিক কাম কৰিব। ইয়াৰ উপৰিও, প্ৰশিক্ষণ আৰু সম্প্ৰসাৰণ সহায়, বিত্তীয় সাক্ষৰতা উন্নত কৰা, আৰ্থিক সহায়ৰ জৰিয়তে প্ৰকল্প প্ৰস্তুত আৰু নথিপত্ৰৰ সুবিধা প্ৰদান, প্ৰক্ৰিয়াকৰণ মাচুল আৰু এনে অন্যান্য চাৰ্জ, যদি আছে, পৰিশোধ কৰা আৰু বৰ্তমানৰ মীন সমবায় সমিতিসমূহ শক্তিশালী কৰা আদি কাৰ্যকলাপ গ্ৰহণ কৰাৰ প্ৰস্তাৱ দিয়া হৈছে।

ই। উপাদান ১–খ: জলজ কৃষি বীমা গ্ৰহণৰ সুবিধা প্ৰদান কৰা:

 উপযুক্ত বীমা সামগ্ৰী সৃষ্টিৰ সুবিধা প্ৰদান কৰা আৰু প্ৰকল্পৰ সময়ছোৱাত কমেও ১ লাখ হেক্টৰ জলজ কৃষি পাম সামৰি লোৱাৰ প্ৰস্তাৱ দিয়া হৈছে যাতে কাৰ্যকলাপৰ পৰিসৰ প্ৰদান কৰিব পৰা যায়। তদুপৰি, ইচ্ছুক কৃষকসকলক ৪ হেক্টৰ পানী বিস্তাৰিত এলেকা আৰু তাতকৈ কম পামৰ আকাৰৰ বীমা ক্ৰয়ৰ বিৰুদ্ধে এককালীন প্ৰৰোচনা প্ৰদান কৰাৰ প্ৰস্তাৱ দিয়া হৈছে। জলজ কৃষি পামৰ প্ৰতি হেক্টৰ পানী বিস্তাৰিত এলেকাৰ ২৫০০০ টকাৰ সীমাৰ অধীনত প্ৰিমিয়াম খৰচৰ ৪০% হাৰত ‘এককালীন প্ৰৰোচনা’ হ’ব। একক কৃষকক প্ৰদান কৰিবলগীয়া সৰ্বোচ্চ প্ৰৰোচনা ১,০০,০০০ টকা আৰু প্ৰৰোচনাৰ বাবে যোগ্য সৰ্বোচ্চ পামৰ আকাৰ হ’ব ৪ হেক্টৰ পানী বিস্তাৰিত এলেকা। পিঞ্জৰা সংস্কৃতি, পুনৰ পৰিসঞ্চালন জলজ কৃষি ব্যৱস্থা (RAS), জৈৱ-ফ্লক, ৰেচৱে আদিৰ দৰে পামৰ বাহিৰেও অধিক নিবিড় জলজ কৃষিৰ বাবে প্ৰদান কৰিবলগীয়া প্ৰৰোচনা প্ৰিমিয়ামৰ ৪০%। সৰ্বোচ্চ প্ৰৰোচনা প্ৰদান কৰিবলগীয়া ১ লাখ আৰু সৰ্বোচ্চ ইউনিটৰ আকাৰ যোগ্য হ’ব ১৮০০ মিটাৰ কুইণ্টল। কেৱল এটা শস্য অৰ্থাৎ এটা শস্য চক্ৰৰ বাবে ক্ৰয় কৰা জলজ কৃষি বীমাৰ বাবে ‘এককালীন প্ৰৰোচনা’ৰ পূৰ্বতে উল্লেখ কৰা সুবিধা প্ৰদান কৰা হ’ব। অনুসূচিত জাতি, অনুসূচিত জনজাতি আৰু মহিলা হিতাধিকাৰীসকলক সাধাৰণ শ্ৰেণীৰ বাবে প্ৰদান কৰিবলগীয়া প্ৰৰোচনাৰ ১০% @ অতিৰিক্ত প্ৰৰোচনা প্ৰদান কৰা হ’ব। ইয়াৰ ফলত জলজ কৃষি বীমা সামগ্ৰীৰ বাবে এক শক্তিশালী বজাৰ সৃষ্টি হ’ব আৰু ভৱিষ্যতে বীমা কোম্পানীসমূহে আকৰ্ষণীয় বীমা সামগ্ৰী উদ্ভাৱন কৰিবলৈ সক্ষম হ’ব বুলি আশা কৰা হৈছে।

গ। উপাদান ২: মীন খণ্ডৰ মূল্য শৃংখলৰ দক্ষতা উন্নত কৰিবলৈ অতি ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগসমূহক সহায় কৰা:

এই উপাদানে সংশ্লিষ্ট বিশ্লেষণ আৰু সজাগতা অভিযানৰ সৈতে কাৰ্য সম্পাদন অনুদানৰ ব্যৱস্থাৰ জৰিয়তে মীন খণ্ডত মূল্য শৃংখলৰ দক্ষতা উন্নত কৰিব বিচাৰে। মহিলাসকলৰ বাবে অগ্ৰাধিকাৰ দি চাকৰিৰ উৎপাদন, সৃষ্টি আৰু ৰক্ষণাবেক্ষণত পুনৰ জড়িত হ’বলৈ আৰু জুখিব পৰা পৰিমাপৰ এটা গোটৰ অধীনত নিৰ্বাচিত মূল্য শৃংখলৰ ভিতৰত কাৰ্য সম্পাদন অনুদানৰ ব্যৱস্থাৰ জৰিয়তে মূল্য শৃংখলৰ দক্ষতা বৃদ্ধি কৰাৰ প্ৰস্তাৱ দিয়া হৈছে।

কাৰ্য সম্পাদন অনুদানৰ পৰিসৰ আৰু পৰিৱেশন অনুদান প্ৰদানৰ মাপকাঠী তলত উল্লেখ কৰা হৈছে:

১। এটা অতি ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগৰ বাবে কাৰ্য সম্পাদন অনুদান সাধাৰণ শ্ৰেণীৰ বাবে মুঠ বিনিয়োগৰ ২৫% বা ৩৫ লাখ টকা, যিটো কম, আৰু অনুসূচিত জাতি, অনুসূচিত জনজাতি আৰু মহিলাৰ মালিকানাধীন অতি ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগ বাবে মুঠ বিনিয়োগৰ ৩৫% বা ৪৫ লাখ টকা, যিটো কম, অধিক হ’ব নালাগে।

২। গাঁও পৰ্যায়ৰ সংগঠন আৰু এছএইচজি, এফএফপিঅ’ আৰু সমবায়ৰ ফেডাৰেচনৰ বাবে কাৰ্য সম্পাদন অনুদান মুঠ বিনিয়োগৰ ৩৫% বা ২০০ লাখ টকা, যিটো কম, ইয়াতকৈ অধিক হ’ব নালাগে।

৩। ওপৰৰ উদ্দেশ্যৰ বাবে মুঠ বিনিয়োগ (১, ২ আৰু ৩) নতুন উদ্যোগ আৰু যন্ত্ৰপাতি, কাৰিকৰী অসামৰিক/বৈদ্যুতিক কাম আৰু সংশ্লিষ্ট আন্তঃগাঁথনিকে ধৰি সঁজুলি, পৰিবহণ আৰু বিতৰণ আন্তঃগাঁথনি, নবীকৰণকে ধৰি শক্তি দক্ষ যন্ত্ৰৰ ওপৰত কৰা ব্যয়ৰ দ্বাৰা গঠিত হ’ব। শক্তিৰ যন্ত্ৰ, প্ৰযুক্তিৰ হস্তক্ষেপ, এনে অন্যান্য হস্তক্ষেপ যিয়ে মূল্য শৃংখলৰ কাৰ্যক্ষমতা উন্নত কৰে; আৰু আঁচনিৰ অধীনত কৰা আবেদন বছৰত সৃষ্টি হোৱা অতিৰিক্ত চাকৰিৰ দৰমহাৰ বিল আদিৰে গঠিত হ’ব।

ঘ। উপাদান ৩: মাছ আৰু মীনজাত সামগ্ৰীৰ সুৰক্ষা আৰু গুণগত মান নিশ্চয়তাৰ ব্যৱস্থা গ্ৰহণ আৰু সম্প্ৰসাৰণ:

মীনপালন অতি ক্ষুদ্ৰ আৰু ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগসমূহক জুখিব পৰা পৰিমাপসমূহৰ বিপৰীতে পৰিৱেশন অনুদান প্ৰদানৰ জৰিয়তে মাছ আৰু মীনজাত সামগ্ৰীৰ বিপণনত সুৰক্ষা আৰু গুণগত মানৰ নিশ্চয়তা ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিবলৈ প্ৰৰোচিত কৰাৰ প্ৰস্তাৱ কৰা হৈছে। ইয়াৰ দ্বাৰা মাছৰ বজাৰ সম্প্ৰসাৰিত হোৱাৰ লগতে বিশেষকৈ মহিলাসকলৰ বাবে চাকৰিৰ সৃষ্টি আৰু অটুট ৰখাৰ আশা কৰা হৈছে। এই হস্তক্ষেপে নিৰাপদ মাছ আৰু মীনজাত সামগ্ৰীৰ যোগান বৃদ্ধিৰ জৰিয়তে মাছৰ ঘৰুৱা বজাৰ সম্প্ৰসাৰণ কৰিব বুলি আশা কৰা হৈছে যিয়ে নতুন গ্ৰাহকক আকৰ্ষণ কৰিব। কাৰ্য সম্পাদন অনুদানৰ পৰিসৰ কাৰ্য সম্পাদন অনুদান প্ৰদানৰ মাপকাঠীসমূহ তলত উল্লেখ কৰা হৈছে:

১। অতি ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগৰ বাবে কাৰ্য সম্পাদন অনুদান সাধাৰণ শ্ৰেণীৰ বাবে মুঠ বিনিয়োগৰ ২৫% বা, ৩৫ লাখ টকা, যিটো কম, আৰু অনুসূচিত জাতি, অনুসূচিত জনজাতি আৰু মহিলাসকলৰ মালিকানাধীন অতি ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগৰ বাবে মুঠ বিনিয়োগৰ ৩৫%, বা ৪৫ লাখ টকা, যিটো কম।

২। অতি ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগৰ বাবে কাৰ্য সম্পাদন অনুদানৰ সৰ্বোচ্চ আকাৰ সাধাৰণ শ্ৰেণীৰ বাবে মুঠ বিনিয়োগৰ ২৫% বা ৭৫ লাখ টকা, যিটো কম, আৰু অনুসূচিত জাতি, অনুসূচিত জনজাতি আৰু মহিলাৰ মালিকানাধীন অতি ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগৰ বাবে মুঠ বিনিয়োগৰ ৩৫% বা ১০০ লাখ টকা, যিটো কম, ইয়াতকৈ অধিক হ’ব নালাগে।

৩। ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগৰ বাবে পৰিৱেশন অনুদানৰ সৰ্বোচ্চ আকাৰ সাধাৰণ শ্ৰেণীৰ বাবে মুঠ বিনিয়োগৰ ২৫% বা ৭৫ লাখ টকা, যিটো কম, আৰু এছচি, এছটি আৰু মহিলাৰ মালিকানাধীন ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগৰ বাবে মুঠ বিনিয়োগৰ ৩৫% বা ১০০ লাখ টকা, যিটো কম, ইয়াতকৈ অধিক হ’ব নালাগে।

৪। গাঁও পৰ্যায়ৰ সংস্থা আৰু এছএইচজি, এফএফপিঅ’ আৰু সমবায়ৰ ফেডাৰেচনৰ বাবে কাৰ্য সম্পাদন অনুদানৰ সৰ্বোচ্চ আকাৰ মুঠ বিনিয়োগৰ ৩৫% বা ২০০ লাখ টকা, যিটো কম, ইয়াতকৈ অধিক হ’ব নালাগে।

৫। ওপৰৰ উদ্দেশ্যৰ বাবে মুঠ বিনিয়োগ হ’ব ক) নতুন উদ্যোগ আৰু যন্ত্ৰপাতিৰ ওপৰত কৰা মূলধনী বিনিয়োগ, খ) কাৰিকৰী অসামৰিক/বৈদ্যুতিক কাম আৰু সংশ্লিষ্ট আন্তঃগাঁথনিকে ধৰি সঁজুলি, গ) পৰিবহণ আৰু বিতৰণ আন্তঃগাঁথনি, ঘ) সংগ্ৰহ আৰু পৰিশোধনৰ সুবিধা আৱৰ্জনাসমূহৰ বাবে, ঙ) ৰোগ ব্যৱস্থাপনা, উত্তম ব্যৱস্থাপনা পদ্ধতি, মানদণ্ড, প্ৰমাণীকৰণ আৰু অনুসন্ধানযোগ্যতা, প্ৰযুক্তিৰ হস্তক্ষেপ, আৰু এনে অন্যান্য বিনিয়োগ যিয়ে নিৰাপদ মাছৰ উৎপাদন আৰু যোগান নিশ্চিত কৰে আৰু চ) আঁচনিৰ অধীনত কৰা আবেদনৰ বছৰত সৃষ্টি হোৱা অতিৰিক্ত চাকৰিৰ বাবে দৰমহাৰ বিল।

ঙ। ২ আৰু ৩ উপাদানৰ বাবে কাৰ্য সম্পাদন অনুদান বিতৰণৰ মাপকাঠী

ক। সৃষ্টি আৰু ৰক্ষণাবেক্ষণ কৰা চাকৰিৰ সংখ্যা; মহিলাসকলৰ বাবে সৃষ্টি আৰু ৰক্ষণাবেক্ষণ কৰা চাকৰিকে ধৰি। এগৰাকী মহিলাৰ বাবে সৃষ্টি আৰু ৰক্ষণাবেক্ষণ কৰা প্ৰতিটো চাকৰিৰ বাবে বছৰি ১৫,০০০ টকাৰ পৰিমাণ দিয়া হ’ব, একেদৰে এজন পুৰুষৰ বাবে সৃষ্টি আৰু ৰক্ষণাবেক্ষণ কৰা প্ৰতিটো চাকৰিৰ বাবে বছৰি ১০,০০০ টকাৰ পৰিমাণ দিয়া হ’ব, মুঠ যোগ্য অনুদানৰ ৫০% সীমাৰ ভিতৰত।

খ। উপাদান ২ৰ বাবে মূল্য শৃংখলৰ কাৰ্যক্ষমতা বৃদ্ধিৰ বাবে মূল্য শৃংখলত কৰা বিনিয়োগ আৰু উপাদান ৩ৰ অধীনত মাছ আৰু মীনজাত সামগ্ৰীৰ সুৰক্ষা আৰু গুণগত মান নিশ্চয়তা ব্যৱস্থা গ্ৰহণ আৰু সম্প্ৰসাৰণৰ বাবে কৰা বিনিয়োগৰ বাবে কাৰ্য সম্পাদন অনুদান বিনিয়োগৰ বিষয় সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ পিছত প্ৰদান কৰা হ’ব, যোগ্য অনুদানৰ ৫০% সীমালৈকে।

চ। উপাদান ৪: প্ৰকল্প ব্যৱস্থাপনা, নিৰীক্ষণ আৰু প্ৰতিবেদন:

এই উপাদানৰ অধীনত প্ৰকল্পৰ কাৰ্যকলাপ পৰিচালনা, ৰূপায়ণ, নিৰীক্ষণ আৰু মূল্যায়নৰ বাবে প্ৰকল্প ব্যৱস্থাপনা ইউনিট (পিএমইউ) স্থাপন কৰাৰ প্ৰস্তাৱ দিয়া হৈছে।

পৃষ্ঠভূমি:

১। ২০১৩-১৪ চনৰ পৰা ২০২৩-২৪ চনলৈকে মীন খণ্ডত মাছ উৎপাদনৰ ক্ষেত্ৰত যথেষ্ট উন্নতি হৈছে, যিটো ৭৯.৬৬ লাখ টন বৃদ্ধি পাইছে; ৪৩ বছৰত (১৯৭১ চনৰ পৰা ২০১৪ চনলৈ) বৃদ্ধিৰ সমতুল্য, ২০১৩-১৪ চনৰ পৰা ২০২২-২৩ চনলৈকে উপকূলীয় জলজ কৃষিৰ শক্তিশালী বৃদ্ধি, চিংৰা উৎপাদন ৩.২২ লাখ টনৰ পৰা —১১.৮৪ লাখ টনলৈ বৃদ্ধি পাইছে (২৭০%), চিংৰাৰ ৰপ্তানি ১৯,৩৬৮ কোটি টকাৰ পৰা ৪৩,১৩৫ কোটি টকা (১২৩%)লৈ দুগুণতকৈও অধিক বৃদ্ধি পাইছে, প্ৰায় ৬৩ লাখ মাছমৰীয়া আৰু মীনপালকৰ নিয়োগ আৰু জীৱিকাৰ সুযোগ হৈছে। গ্ৰুপ দুৰ্ঘটনা বীমা আঁচনিৰ অধীনত প্ৰতিজন মাছমৰীয়াৰ কভাৰেজ ১.০০ লাখৰ পৰা ৫.০০ লাখ টকালৈ বৃদ্ধি হৈছে, যাৰ ফলত মুঠ ২৬৭.৭৬ লাখ মাছমৰীয়া উপকৃত হয়। পৰম্পৰাগত মাছমৰীয়া পৰিয়ালৰ বাবে জীৱিকা আৰু পুষ্টিৰ সহায়ৰ পৰিমাণ উল্লেখযোগ্যভাৱে ৩,৪০,৩৯৭ৰ পৰা ৫,৯৭,৭০৯লৈ বৃদ্ধি পাইছে। প্ৰাইঅ’ৰিটি ছেক্টৰ লেণ্ডিঙত ৩৪,৩৩২ কোটি টকাৰ নিৰ্দিষ্ট আবণ্টন পোৱা গৈছে, যিটো ২০১৩-১৪ চনত কোনো পৃথক আবণ্টন নাছিল। ২০১৯ চনত কিষাণ ক্ৰেডিট কাৰ্ড (কেচিচি) মীনপালনলৈ সম্প্ৰসাৰণৰ ফলত ১.৮ লাখ কাৰ্ড জাৰি কৰা হৈছে।

২। উল্লেখযোগ্য সাফল্যৰ পিছতো এই খণ্ডত কেইবাটাও খণ্ডগত প্ৰত্যাহ্বান অনুভৱ কৰা হৈছে। এই খণ্ডটো অনানুষ্ঠানিক প্ৰকৃতিৰ, শস্যৰ বিপদ প্ৰশমনৰ অভাৱ, কৰ্মভিত্তিক পৰিচয়ৰ অভাৱ, প্ৰতিষ্ঠানিক ঋণৰ দুৰ্বল সুবিধা, অতি ক্ষুদ্ৰ আৰু ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগে বিক্ৰী কৰা মাছৰ উপ-অনুকূল সুৰক্ষা আৰু গুণগত মান। বৰ্তমানৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী মৎস্য সম্পদ আঁচনি (পিএমএমএছৱাই)ৰ অধীনত নতুন-উপ-আঁচনিখনৰ লক্ষ্য হৈছে মুঠ ব্যয় ৬,০০০ কোটি টকাৰে এই সমস্যাসমূহ সমাধান কৰা।

 **********

DS/SKS