পি এম ইণ্ডিয়া

কেন্দ্ৰীয় মন্ত্ৰী পৰিষদৰ মোৰ সতীৰ্থ ড^০ জিতেন্দ্ৰ সিং জী, বিশ্ব বতৰ বিজ্ঞান সংস্থাৰ সচিব প্ৰধান অধ্যাপক ছেলেষ্টে চাওলে জী, বিদেশৰ পৰা অহা আমাৰ অতিথিবৃন্দ, পৃথিৱী বিজ্ঞান মন্ত্ৰালয়ৰ সচিব ড০ এম ৰবিচন্দ্ৰন জী, আইএমডিৰ সঞ্চালক প্ৰধান ড০ মৃত্যুঞ্জয় মহাপাত্ৰ জী, অন্যান্য অতিথিসকল, বৈজ্ঞানিকসকল আৰু বিভিন্ন বিভাগ তথা সংস্থাৰ বিষয়া, ভদ্ৰ পুৰুষ-মহিলাসকল।

আজি আমি ভাৰতীয় বতৰ বিজ্ঞান বিভাগ, আইএমডিৰ ১৫০সংখ্যক বৰ্ষপূৰ্তি উদযাপন কৰিছো। এই ১৫০বছৰীয়া আই এম ডি, ই কেৱল ভাৰতীয় বতৰ বিজ্ঞান বিভাগৰ যাত্ৰা নহয়। আমাৰ ভাৰতত আধুনিক বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিৰো এক গৌৰৱময় যাত্ৰা। এই ১৫০ বছৰত আই এম ডিয়ে কোটি কোটি ভাৰতীয়ক সেৱা আগবঢ়োৱাই নহয় ভাৰতৰ বৈজ্ঞানিক যাত্ৰাৰ প্ৰতীকত পৰিণত হৈছে। এই কৃতিত্বসমূহক লৈ আজি এটা ডাক টিকট আৰু এটা বিশেষ মুদ্ৰাও উন্মোচন কৰা হৈছে। ২০৪৭ চনত ভাৰতৰ বতৰ বিজ্ঞান বিভাগৰ আকৃতি কি হ’ব, সেই সন্দৰ্ভতো এক ভিজন ডকুমেণ্ট প্ৰকাশ কৰা হৈছে, যেতিয়া দেশখনে স্বাধীনতাৰ ১০০ বছৰ উদযাপন কৰিব। এই গৌৰৱ উপলক্ষে আপোনালোক সকলোকে লগতে দেশবাসীলৈ মোৰ শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিছোঁ। ১৫০ বছৰীয়া এই যাত্ৰাৰ সৈতে যুৱক-যুৱতীসকলক সংযোগ কৰিবলৈ আইএমডিয়ে ৰাষ্ট্ৰীয় বতৰ বিজ্ঞানসন্মত অলিম্পিয়াডৰ আয়োজন কৰে। ইয়াত সহস্ৰাধিক ছাত্ৰ-ছাত্ৰীয়ে অংশগ্ৰহণ কৰে। ইয়াৰ ফলত বতৰ বিজ্ঞানৰ প্ৰতি তেওঁলোকৰ আগ্ৰহ আৰু অধিক বৃদ্ধি পাব। এই ডেকা বন্ধু কেইজনমানৰ লগত কথা পতাৰ সুযোগ মাত্ৰ পাইছো, আৰু আজিও মোক কোৱা হৈছে যে দেশৰ সকলো ৰাজ্যৰ আমাৰ যুৱক-যুৱতীসকল ইয়াত উপস্থিত আছে। এই কাৰ্যসূচীত আগ্ৰহ প্ৰকাশ কৰাৰ বাবে তেওঁক বিশেষভাৱে অভিনন্দন জনাইছো। এই সকলো অংশগ্ৰহণকাৰী যুৱক-যুৱতীলৈ আৰু বিজয়ী ছাত্ৰ-ছাত্ৰীলৈও বহুত অভিনন্দন জনালোঁ।

বন্ধুসকল,

১৮৭৫ চনৰ ১৫ জানুৱাৰীত মকৰ সংক্ৰান্তিৰ আশে-পাশে ভাৰতীয় বতৰ বিজ্ঞান বিভাগ প্ৰতিষ্ঠা কৰা হয়। ভাৰতীয় পৰম্পৰাত মকৰ সংক্ৰান্তিৰ কিমান গুৰুত্ব আছে আমি সকলোৱে জানো। আৰু মই গুজৰাটৰ, গতিকে আগতে মকৰ সংক্ৰান্তি মোৰো প্ৰিয় উৎসৱ আছিল, কাৰণ আজি গুজৰাটৰ সকলো মানুহ ছাদত থাকি গোটেই দিনটো চিলা উৰুৱাই ভাল পায়, ময়ো এসময়ত তাতেই বাস কৰিছিলো যেতিয়া মই ডাঙৰ হৈছিলো মকৰ সংক্ৰান্তি পালন মোৰ চখ আছিল, কিন্তু আজি মই আপোনালোকৰ মাজত উপস্থিত আছো।

বন্ধুসকল,

আজি ধনু ৰাশিৰ পৰা সূৰ্য্য মকৰ ৰাশিত প্ৰৱেশ কৰে। সূৰ্য্য ক্ৰমান্বয়ে উত্তৰ দিশলৈ স্থানান্তৰিত হয়। আমাৰ ভাৰতীয় পৰম্পৰাত ইয়াক উত্তৰায়ণ বুলি কোৱা হয়। অগোলাৰ্ধত আমি ক্ৰমান্বয়ে বৃদ্ধি পোৱা সূৰ্য্যৰ পোহৰ অনুভৱ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰোঁ। কৃষি-কৰ্মৰ প্ৰস্তুতি আৰম্ভ হয়। আৰু সেইবাবেই ভাৰতীয় পৰম্পৰাত এই দিনটোক ইমান গুৰুত্বপূৰ্ণ বুলি গণ্য কৰা হয়। উত্তৰৰ পৰা দক্ষিণলৈ, পূবৰ পৰা পশ্চিমলৈ বিভিন্ন সাংস্কৃতিক ৰঙেৰে উদযাপন কৰা হয়। এই উপলক্ষে মকৰ সংক্ৰান্তিৰ লগত জড়িত বিভিন্ন উৎসৱৰ বাবে সকলো দেশবাসীলৈ আন্তৰিক শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিছোঁ।

বন্ধুসকল,

যিকোনো দেশৰ বৈজ্ঞানিক প্ৰতিষ্ঠানৰ অগ্ৰগতিয়ে বিজ্ঞানৰ প্ৰতি ইয়াৰ সচেতনতা প্ৰকাশ কৰে। বৈজ্ঞানিক প্ৰতিষ্ঠানত গৱেষণা আৰু উদ্ভাৱন নতুন ভাৰতৰ স্বভাৱৰ অংশ। সেইবাবেই আই এম ডিৰ আন্তঃগাঁথনি আৰু প্ৰযুক্তিবিদ্যাও বিগত ১০ বছৰত অভূতপূৰ্বভাৱে সম্প্ৰসাৰিত হৈছে। ডপলাৰ বতৰ ৰাডাৰ, স্বয়ংক্ৰিয় বতৰ ষ্টেচন, ৰাণৱে বতৰ নিৰীক্ষণ ব্যৱস্থা, জিলাভিত্তিক বৰষুণ নিৰীক্ষণ ষ্টেচন, এনে বহু আধুনিক আন্তঃগাঁথনিৰ সংখ্যা বহুগুণ বৃদ্ধি পাইছে, সেইবোৰো উন্নীত কৰা হৈছে। আৰু এতিয়া ড^০ জিতেন্দ্ৰ সিং জীয়েও আপোনালোকক পৰিসংখ্যাত ক’লে যে আপোনালোকে আগতে ক’ত আছিল আৰু আজি ক’ত উপনীত হৈছে। ভাৰতৰ মহাকাশ প্ৰযুক্তি আৰু ডিজিটেল প্ৰযুক্তিৰ দ্বাৰা বতৰ বিজ্ঞানেও সম্পূৰ্ণ লাভ অৰ্জন কৰিছে। আজি দেশখনত এণ্টাৰ্কটিকাত মৈত্ৰী আৰু ভাৰতী নামৰ দুটা বতৰ বিজ্ঞানৰ মানৱ নিৰীক্ষণ কেন্দ্ৰ আছে। যোৱা বছৰ আৰ্ক আৰু অৰুণিকা ছুপাৰ কম্পিউটাৰ মুকলি কৰা হৈছিল। ইয়াৰ বাবে বতৰ বিজ্ঞান বিভাগৰ বিশ্বাসযোগ্যতা পূৰ্বতকৈ অধিক বৃদ্ধি পাইছে। ভৱিষ্যতে ভাৰত প্ৰতিটো বতৰৰ পৰিস্থিতিৰ বাবে সাজু হ’ব লাগে, ভাৰত জলবায়ু স্মাৰ্ট নেচন হ’ব লাগে, ইয়াৰ বাবে আমি ‘মিছন মৌছমো’ আৰম্ভ কৰিছো। মিছন মৌছম ভাৰতৰ বহনক্ষম ভৱিষ্যত আৰু ভৱিষ্যতৰ প্ৰস্তুতিৰ প্ৰতি থকা দায়বদ্ধতাৰো প্ৰতীক।

বন্ধুসকল,

বিজ্ঞানৰ প্ৰাসংগিকতা কেৱল নতুন উচ্চতা স্পৰ্শ কৰাতে নিহিত নহয়। বিজ্ঞান তেতিয়াহে প্ৰাসংগিক হয়, যেতিয়া ই সাধাৰণ মানুহৰ জীৱনৰ বাবে আৰু তেওঁৰ জীৱন উন্নত কৰাৰ বাবে আৰু সহজ-সৰল জীৱনৰ মাধ্যম হৈ পৰে। এই মাপকাঠীত আগবাঢ়ি আছে ভাৰতৰ বতৰ বিজ্ঞান বিভাগ। বতৰৰ তথ্য যাতে সঠিক হয় আৰু প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ মাজলৈ যায় তাৰ বাবে আই এম ডিয়ে আজি ভাৰতত বিশেষ অভিযান আৰম্ভ কৰিছে সকলোৰে বাবে আগতীয়া সতৰ্কবাণীৰ সুবিধা দেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক লোকৰ ওচৰলৈ গৈছে; যিকোনো ব্যক্তিয়ে যোৱা ১০ দিন আৰু অহা ১০ দিনৰ বতৰৰ বিষয়ে যিকোনো সময়তে তথ্য লাভ কৰিব পাৰিব। বতৰৰ আগজাননীও পোনে পোনে হোৱাটছএপত পোৱা যায়। আমি মেঘদূত মোবাইল এপৰ দৰে সেৱা আৰম্ভ কৰিলোঁ, য’ত দেশৰ সকলো স্থানীয় ভাষাত তথ্য উপলব্ধ। ইয়াৰ প্ৰভাৱ আপোনালোকে দেখিব পাৰে ১০ বছৰ আগতে দেশৰ মাত্ৰ ১০ শতাংশ কৃষক আৰু পশুপালকে বতৰ সম্পৰ্কীয় পৰামৰ্শ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল। আজি এই সংখ্যা ৫০ শতাংশতকৈও অধিক হৈছেগৈ। আনকি মানুহে মোবাইলত বজ্ৰপাতৰ দৰে সতৰ্কবাণী পোৱাটোও সম্ভৱ হৈ উঠিছে। আগতে দেশৰ লাখ লাখ মাছমৰীয়া যেতিয়া সাগৰলৈ গৈছিল, তেতিয়া তেওঁলোকৰ পৰিয়াল সদায় চিন্তাত আছিল। কোনো অশুভ ঘটনা ঘটিব বুলি সদায় ভয় এটা আছিল। কিন্তু এতিয়া আই এম ডিৰ সহায়ত মাছমৰীয়াসকলেও সময়মতে সতৰ্কবাণী লাভ কৰে। এই সঠিক সময়ৰ আপডেটসমূহে কেৱল মানুহৰ সুৰক্ষা নিশ্চিত কৰাই নহয়, কৃষি আৰু নীলা অৰ্থনীতিৰ দৰে খণ্ডসমূহো শক্তিশালী কৰিছে।

বন্ধুসকল,

যিকোনো দেশৰ দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনা ক্ষমতাৰ আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ শক্তি হৈছে বতৰ বিজ্ঞান। দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনাৰ সৈতে জড়িত বৃহৎ সংখ্যক লোক ইয়াত বহি আছে। প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ প্ৰভাৱ কম কৰিবলৈ আমি বতৰ বিজ্ঞানৰ কাৰ্যক্ষমতা সৰ্বাধিক কৰিব লাগিব। ভাৰতে ইয়াৰ গুৰুত্ব ধাৰাবাহিকভাৱে বুজি পাইছে। আগতে ভাগ্য বুলি আওকাণ কৰা সেই দুৰ্যোগবোৰৰ দিশ সলনি কৰাত আজি আমি সফল হৈছো। ১৯৯৮ চনত কচ্চৰ কণ্ডলাত ঘূৰ্ণীবতাহৰ ফলত হোৱা ধ্বংসলীলা আপোনালোকৰ হয়তো মনত আছে। সেই সময়ত বৃহৎ সংখ্যক লোকৰ মৃত্যু হৈছিল। একেদৰে ১৯৯৯ চনত ওড়িশাৰ ছুপাৰ চাইক্ল’নৰ বাবে হাজাৰ হাজাৰ লোকে প্ৰাণ হেৰুৱাইছিল। বিগত বছৰবোৰত বহু বৃহৎ ঘূৰ্ণীবতাহ আৰু দুৰ্যোগে দেশত আঘাত হানিছে। কিন্তু, বেছিভাগ ক্ষেত্ৰতে আমি জীৱনৰ ক্ষতি শূন্য বা ন্যূনতমলৈ হ্ৰাস কৰাত সফল হৈছিলো। এই সফলতাসমূহত বতৰ বিজ্ঞান বিভাগৰ বৃহৎ ভূমিকা আছে। বিজ্ঞান আৰু প্ৰস্তুতিৰ এই ঐক্যই লাখ লাখ কোটি টকালৈ চলি থকা অৰ্থনৈতিক লোকচানো হ্ৰাস কৰে। ইয়াৰ ফলত দেশৰ অৰ্থনীতিত সুস্থিৰতা সৃষ্টি হয়, বিনিয়োগকাৰীৰ আস্থাও বৃদ্ধি পায় আৰু মোৰ দেশৰ বাবে ই অতি উপকাৰী। কালি মই সোণমাৰ্গত আছিলো, প্ৰথম অৱস্থাত সেই কাৰ্যসূচী আগতীয়াকৈ প্ৰস্তুত কৰা হৈছিল, কিন্তু বতৰ বিজ্ঞান বিভাগৰ সকলো তথ্যৰ পৰা গম পোৱা গৈছিল যে সেই সময় মোৰ বাবে উপযুক্ত নহয়, তেতিয়া বতৰ বিজ্ঞান বিভাগে মোক কৈছিল যে ছাৰ ১৩ তাৰিখটো ঠিকেই আছে। তাৰ পিছত কালি তালৈ গৈছিলো, তাপমাত্ৰা মাইনাছ ৬ ডিগ্ৰী আছিল, কিন্তু গোটেই সময়খিনি তাত অলপো ডাৱৰ নাছিল, সম্পূৰ্ণ ৰ’দ আছিল। বতৰ বিজ্ঞান বিভাগৰ এই তথ্যৰ বাবেই মই ইমান সহজে কাৰ্যসূচী সম্পূৰ্ণ কৰি উভতি আহিব পাৰিলোঁ।

বন্ধুসকল,

বিজ্ঞানৰ ক্ষেত্ৰখনৰ অগ্ৰগতি আৰু ইয়াৰ সম্পূৰ্ণ সম্ভাৱনাৰ ব্যৱহাৰ যিকোনো দেশৰ বৈশ্বিক ভাবমূৰ্তিৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ আধাৰ। আজি আপোনালোকে দেখিছে, আমাৰ বতৰ বিজ্ঞানৰ উন্নতিৰ বাবে আমাৰ দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনা ক্ষমতা গঢ় লৈ উঠিছে। ইয়াৰ দ্বাৰা সমগ্ৰ বিশ্বই লাভৱান হৈছে। আজি আমাৰ ফ্লেচ ফ্লাড গাইডেন্স ব্যৱস্থাই নেপাল, ভূটান, বাংলাদেশ আৰু শ্ৰীলংকালৈও তথ্য প্ৰদান কৰি আছে। আমাৰ ওচৰ-চুবুৰীয়াৰ ক’ৰবাত যদি কোনো দুৰ্যোগৰ সৃষ্টি হয়, তেন্তে ভাৰতে সহায় কৰিবলৈ প্ৰথমে উপস্থিত থাকে। ইয়াৰ ফলত ভাৰতৰ বিশ্বৰ প্ৰতি আস্থাও বাঢ়িছে। বিশ্বৰ বন্ধু হিচাপে ভাৰতৰ ভাবমূর্তি বিশ্বত অধিক শক্তিশালী হৈ পৰিছে৷ ইয়াৰ বাবে মই আই এম ডিৰ বিজ্ঞানীসকলক বিশেষভাৱে শলাগ লৈছো।

বন্ধুসকল,

আজি ১৫০ বছৰীয়া আই এম ডিৰ ওপৰত ভাৰতৰ হাজাৰ হাজাৰ বছৰৰ অভিজ্ঞতা আৰু বতৰ বিজ্ঞানৰ বিশেষজ্ঞতাৰ বিষয়েও আলোচনা কৰিম। বিশেষকৈ মই স্পষ্ট কৰিব বিচাৰিছো যে এই গাঁথনিগত ব্যৱস্থাটো ১৫০ বছৰ ধৰি চলি আছে, কিন্তু তাৰ আগতেও আমাৰ হাতত জ্ঞান আছিল আৰু আমাৰ পৰম্পৰাও আছিল। বিশেষকৈ আমাৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় অতিথিসকলে এই বিষয়ে জানিবলৈ অতি ইচ্ছুক হ’ব। আপোনালোকে জানে, বতৰ হৈছে অন্যতম প্ৰাথমিক কাৰক যিয়ে মানুহৰ বিৱৰ্তনত আটাইতকৈ বেছি প্ৰভাৱ পেলোৱা দেখিবলৈ পাওঁ। পৃথিৱীৰ প্ৰতিটো প্ৰান্ততে মানুহে বতৰ আৰু পৰিবেশ বুজিবলৈ অহৰহ চেষ্টা কৰি আহিছে। এই দিশত ভাৰত এনে এখন দেশ য’ত বতৰ বিজ্ঞানৰ ক্ষেত্ৰখনত আনকি হাজাৰ হাজাৰ বছৰৰ আগতেও পদ্ধতিগত অধ্যয়ন আৰু গৱেষণা কৰা হৈছিল। ইয়াত পৰম্পৰাগত জ্ঞান লিখি পৰিশোধন কৰা হৈছিল। আমাৰ বেদ, সংহিতা আৰু সূৰ্য সিদ্ধান্তৰ দৰে জ্যোতিষ গ্ৰন্থত বতৰ বিজ্ঞানৰ ওপৰত বহু কাম কৰা হৈছে। তামিলনাডুৰ সংগম সাহিত্য আৰু উত্তৰৰ ঘাঘ ভদ্দাৰীৰ লোক সাহিত্যতো বহু তথ্য পোৱা যায়। আৰু, বতৰ বিজ্ঞান কেৱল এটা সুকীয়া শাখা নাছিল। ইয়াৰ ভিতৰত জ্যোতিৰ্বিজ্ঞানৰ গণনা, জলবায়ু অধ্যয়ন, প্ৰাণীৰ আচৰণ, সামাজিক অভিজ্ঞতা আদি আছিল। ইয়াত গ্ৰহৰ অৱস্থানত কিমান গাণিতিক কাম কৰা হৈছে সেই বিষয়ে সমগ্ৰ বিশ্বই জানে। আমাৰ ঋষিসকলে গ্ৰহবোৰৰ অৱস্থান বুজি পাইছিল। আমি ৰাশি, নক্ষত্ৰমণ্ডল আৰু ঋতুৰ লগত জড়িত হিচাপ-নিকাচ কৰিলোঁ। কৃষি পৰাশৰ, পৰাশৰ ৰুচি আৰু বৃহৎ সংহিতাৰ দৰে গ্ৰন্থত ডাৱৰৰ গঠন আৰু ইয়াৰ প্ৰকাৰৰ ওপৰত গভীৰ অধ্যয়ন পোৱা যায়। কৃষি পৰাশৰত কোৱা হৈছে-

অত্যন্ত গৰম আৰু শীতল, সকলো ধূলি আৰু ডাৱৰৰ পৰা অত্যন্ত মুক্ত।

অৰ্থাৎ বায়ুমণ্ডলৰ চাপ বেছি বা কম, উষ্ণতা অধিক বা কম হোৱাটোৱে ডাৱৰ আৰু বৰষুণৰ বৈশিষ্ট্যত প্ৰভাৱ পেলায়। আপোনালোকে কল্পনা কৰিব পাৰে, লাখ লাখ বছৰৰ আগতে আধুনিক যন্ত্ৰপাতি অবিহনে সেই ঋষিসকলে, সেই পণ্ডিতসকলে কিমান গৱেষণা কৰিলেহেঁতেন। কেইবছৰমানৰ আগতে মই এই বিষয়ক, ‘প্ৰি-মডাৰ্ণ কুচি নেভিগেচন টেকনিকছ আৰু ভয়েজ’ শীৰ্ষক এখন কিতাপ উন্মোচন কৰিছিলো । এই গ্ৰন্থখন সাগৰ আৰু বতৰৰ লগত জড়িত গুজৰাটৰ নাৱিকসকলৰ কেইবাশ বছৰ পুৰণি জ্ঞানৰ প্ৰতিলিপি। আমাৰ জনজাতীয় সমাজতো এনে জ্ঞানৰ এক অতি চহকী ঐতিহ্য আছে। ইয়াৰ আঁৰত প্ৰকৃতিৰ বুজাবুজি আৰু প্ৰাণীৰ আচৰণৰ অতি বিশদ অধ্যয়ন আছে।

মনত আছে, নিশ্চয় ৫০ বছৰতকৈও অধিক আগৰ কথা যে মই গিৰ বনাঞ্চলত কিছু সময় কটাবলৈ গৈছিলোঁ। গতিকে তাত চৰকাৰী মানুহে মাপকাঠী হিচাপে এজন জনজাতীয় শিশুক প্ৰতিমাহে ৩০ টকা দিছিল, গতিকে মই সুধিলোঁ এইটো কি? এই শিশুটিক কিয় দিয়া হৈছে এই টকা? তেওঁ ক’লে যে এই শিশুটিৰ এক বিশেষ ধৰণৰ ক্ষমতা আছে, যদি হাবিখনৰ বহু দূৰত ক’ৰবাত জুই লাগে, তেন্তে প্ৰথম অৱস্থাত তেওঁ গম পায় যে ক’ৰবাত জুই লাগিছে, তেওঁৰ সেই অনুভূতি জাগ্ৰত আছিল আৰু তেওঁ লগে লগে ব্যৱস্থাটোক জনাই দিছিল আৰু সেয়েহে আমি তেওঁক ৩০ টকা দিছিলো। মানে সেই জনজাতীয় শিশুটিৰ যি ক্ষমতা থাকিব পাৰে, তেওঁ ক’লেহেঁতেন যে ছাৰ, মই এই দিশত ক’ৰবাৰ পৰা গোন্ধ পাইছো।

বন্ধুসকল,

বৰ্তমান সময়ত আমি এই দিশত অধিক গৱেষণা কৰা উচিত। প্ৰমাণিত জ্ঞানক আধুনিক বিজ্ঞানৰ সৈতে সংযোগ কৰাৰ উপায় বিচাৰি উলিয়াওক।

বন্ধুসকল,

বতৰ বিভাগৰ ভৱিষ্যদ্বাণী যিমানেই সঠিক হৈ উঠে সিমানেই ই তথ্য প্ৰদান কৰে। আগন্তুক সময়ত আই এম ডিৰ তথ্যৰ চাহিদা বৃদ্ধি পাব। এই তথ্যৰ উপযোগিতা বিভিন্ন খণ্ড, উদ্যোগ, আনকি সাধাৰণ মানুহৰ জীৱনতো বৃদ্ধি পাব। গতিকে ভৱিষ্যতৰ প্ৰয়োজনীয়তাক মনত ৰাখি আমি কাম কৰিব লাগিব। ভূমিকম্পৰ দৰে প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ প্ৰত্যাহ্বানো আছে, য’ত আমি সতৰ্কবাণী ব্যৱস্থা গঢ়ি তুলিব লাগিব। আমাৰ বিজ্ঞানী, গৱেষক পণ্ডিত আৰু আই এম ডিৰ দৰে প্ৰতিষ্ঠানে এই দিশত নতুন অগ্ৰগতিৰ দিশত কাম কৰাটো মই বিচাৰিম। বিশ্বৰ সেৱা কৰাৰ সমান্তৰালকৈ ভাৰতে বিশ্বৰ নিৰাপত্তাৰ ক্ষেত্ৰতো গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিব। এই মনোভাৱেৰে মই নিশ্চিত যে আগন্তুক সময়ত আইএমডিয়ে নতুন উচ্চতা বৃদ্ধি কৰিব। ১৫০ বছৰৰ এই গৌৰৱময় যাত্ৰাৰ বাবে আই এম ডি আৰু বতৰ বিজ্ঞানৰ সৈতে জড়িত সকলোকে পুনৰবাৰ অভিনন্দন জনাইছো। আৰু যিসকল লোকে এই ১৫০ বছৰত এই অগ্ৰগতি ত্বৰান্বিত কৰিছে তেওঁলোকো সমানেই প্ৰশংসাৰ যোগ্য। পুনৰবাৰ আপোনালোক সকলোকে বহুত ধন্যবাদ জনালোঁ।

***

MJPS/VJ/RK/DB