पीएम्इंडिया
नवी दिल्ली, 2 मे 2021
कोविड 19 महामारीच्या परिस्थितीत वैद्यकीय ऑक्सिजनची गरज लक्षात घेऊन केंद्र सरकारने ऑक्सिजन निर्मितीसाठी विद्यमान नायट्रोजन प्रकल्पांचे रूपांतर करण्याच्या व्यवहार्यतेची चाचपणी केली. विद्यमान नायट्रोजन प्रकल्प ऑक्सिजन उत्पादनासाठी वापरता येतील अशा अनेक संभाव्य उद्योगांची निवड करण्यात आली आहे.
ऑक्सिजनच्या उत्पादनासाठी विद्यमान प्रेशर स्विंग ऍबसॉरप्शन (पीएसए) नायट्रोजन प्रकल्पांचे रूपांतर करण्याच्या प्रक्रियेवर यावेळी चर्चा झाली. नायट्रोजन प्रकल्पांमध्ये कार्बन मॉलेक्युलर सिव्ह (CMS) वापरले जाते तर ऑक्सिजन तयार करण्यासाठी झीओलाइट मॉलेक्युलर सिव्ह (ZMS) आवश्यक असते. म्हणूनच, सीएमएसच्या ऐवजी झेडएमएस वापरून आणि ऑक्सिजन अ‍ॅनालायझर, कंट्रोल पॅनेल सिस्टम, फ्लो व्हॉल्व्ह इत्यादी सारखे काही बदल करून सध्याच्या नायट्रोजन प्रकल्पांमध्ये ऑक्सिजन निर्मितीसाठी बदल करता येतील.
उद्योगांबरोबर चर्चा केल्यावर आतापर्यंत 14 उद्योगांची निवड करण्यात आली आहे, ज्यात प्रकल्पांचे परिवर्तन प्रगतीपथावर आहे. आणखी 37 नायट्रोजन प्रकल्प देखील उद्योग संघटनांच्या मदतीने निवडण्यात आले आहेत.
ऑक्सिजनच्या उत्पादनासाठी सुधारित नायट्रोजन प्रकल्प जवळच्या रूग्णालयात हलवता येऊ शकतो किंवा जर प्रकल्प हलवणे व्यवहार्य नसेल तर ते ऑक्सिजनच्या ऑन-साईट उत्पादनासाठी वापरले जाऊ शकतात, जे नंतर सिलेंडर/ विशिष्ट उपकरणाच्या माध्यमातून रुग्णालयात पाठवले जाऊ शकते.
पंतप्रधानांचे प्रधान सचिव, कॅबिनेट सचिव, गृह सचिव, रस्ते वाहतूक व महामार्ग सचिव आणि अन्य वरिष्ठ अधिकाऱ्यांची या बैठकीला उपस्थिती होती.
* * *
S.Thakur/S.Kane/D.Rane
सोशल मिडियावर आम्हाला फॉलो करा: 
@PIBMumbai 
/PIBMumbai 
/pibmumbai 
pibmumbai@gmail.com
In order to ramp up oxygen supplies, the Government is working on converting nitrogen plants into oxygen plants. Potential industries where current nitrogen plants could be spared, are being identified & converted. https://t.co/Gl9E6a7sCl
— Narendra Modi (@narendramodi) May 2, 2021
Considering the requirement of medical oxygen amidst the COVID-19 situation, GoI is exploring the feasibility of conversion of existing nitrogen plants to produce oxygen. https://t.co/LglC89tv8R
— PMO India (@PMOIndia) May 3, 2021
The process of converting the existing Pressure Swing Absorption (PSA) nitrogen plants for production of oxygen was discussed. In the nitrogen plants Carbon Molecular Sieve (CMS) is used whereas Zeolite Molecular Sieve (ZMS) is required for producing oxygen.
— PMO India (@PMOIndia) May 3, 2021
Therefore, by replacing CMS with ZMS and carrying out few other changes such as oxygen analyzer, control panel system, flow valves etc. existing nitrogen plants can be modified to produce oxygen.
— PMO India (@PMOIndia) May 3, 2021
On deliberation with the industries, so far 14 industries have been identified where conversion of plants is under progress. Further 37 Nitrogen plants have been also identified with the help of industry associations.
— PMO India (@PMOIndia) May 3, 2021
A nitrogen plant modified for the production of oxygen can be either shifted to a nearby hospital or, in case it is not feasible to shift the plant, it can be used for on-site production of oxygen, which can be be transported to hospital through specialized vessels/cylinders.
— PMO India (@PMOIndia) May 3, 2021
