ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਅੱਜ ਵੀਡੀਓ–ਕਾਨਫ਼ਰੰਸਿੰਗ ਜ਼ਰੀਏ ਆਈਆਈਟੀ, ਗੁਵਾਹਾਟੀ ਦੀ ਕਨਵੋਕੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕੀਤਾ।
ਕਹਾਵਤ ज्ञानम् विज्ञान सहितम् यत् ज्ञात्वा मोक्ष्यसे अशुभात्। ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦਿਆਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਸਮਝਾਇਆ ਕਿ ਵਿਗਿਆਨ ਸਮੇਤ ਸਮੁੱਚਾ ਗਿਆਨ ਸਮੱਸਿਆਵਾ ਹੱਲ ਦਾ ਇੱਕ ਸਾਧਨ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਈਆਈਟੀਜ਼ ਜਿਹੇ ਸੰਸਥਾਨਾਂ ਉੱਤੇ ਮਾਣ ਪ੍ਰਗਟਾਉਂਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਇਹ ਸਭ ਅੱਜ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਨਵੀਨਤਾ ਲਈ ਇਸੇ ਊਰਜਾ ਨੇ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਜਿਊਂਦਾ ਰੱਖਿਆ ਹੈ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਤਿਆਰ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਫਿਟ ਰਹਿਣ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੁਪਨੇ ਤੇ ਇੱਛਾਵਾਂ ਹੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਆਕਾਰ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਪ੍ਰਗਟਾਈ ਕਿ ਆਈਆਈਟੀ ਗੁਵਾਹਾਟੀ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਜਤਨ ਕਰਨੇ ਅਰੰਭ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਇਸ ਸੰਸਥਾਨ ਦੇ ਜਤਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸੈਸ਼ਨ ਤੇ ਖੋਜ–ਕਾਰਜ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਅਸਾਨੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ‘ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ 2020’ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦਿਆਂ ਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਤੇ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵ–ਆਗੂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ‘ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ 2020’ ਨੂੰ ਬਹੁ–ਅਨੁਸ਼ਾਸਨੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਵਿਭਿੰਨ ਕੋਰਸ ਚੁਣਨ ਦੀ ਲਚਕਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਤੇ ਨਿਕਾਸੀ ਬਿੰਦੂਆਂ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ‘ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ’ ਵਿੱਚ ‘ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖੋਜ ਫ਼ਾਊਂਡੇਸ਼ਨ’ ਕਾਇਮ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਵੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਖੋਜ ਫ਼ੰਡਿੰਗ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਸਾਰੀਆਂ ਫ਼ੰਡਿੰਗ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨਾਲ ਬਿਹਤਰ ਤਾਲਮੇਲ ਕਾਇਮ ਹੋ ਸਕੇ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨਾਂ ਨੂੰ ਫ਼ੰਡ ਮੁਹੱਈਆ ਹੋ ਸਕਣ, ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਸਾਇੰਸ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਹਿਊਮੈਨਿਟੀਜ਼।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ‘ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ’ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਜ਼ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਔਫ਼ਸ਼ੋਰ ਕੈਂਪਸ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸਮੁੱਚੇ ਵਿਸ਼ਵ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ‘ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ’ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਿੱਦਿਅਕ ਟਿਕਾਣੇ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰੇਗੀ।
ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉੱਤਰ–ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ‘ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਕਾਰਜ ਕਰਨ ਦੀ ਨੀਤੀ’ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਦੱਖਣ–ਪੂਰਬੀ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਬੰਧਾਂ ਦਾ ਗੇਟਵੇਅ ਹੈ। ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਵਣਜ, ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਅਤੇ ਸਮਰੱਥਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਾਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਣ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਿੱਖਿਆ ਇੱਕ ਹੋਰ ਨਵਾਂ ਮਾਧਿਅਮ ਬਣਨ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਈਆਈਟੀ ਗੁਵਾਹਾਟੀ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੇਂਦਰ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਉੱਤਰ–ਪੂਰਬ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਪਹਿਚਾਣ ਮਿਲੇਗੀ ਤੇ ਇੱਥੇ ਨਵੇਂ ਅਵਸਰ ਪੈਦਾ ਹੋਣਗੇ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉੱਤਰ–ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਅਵਸਰ ਪੈਦਾ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰੇਲਵੇ, ਰਾਜ–ਮਾਰਗਾਂ, ਹਵਾਈ ਮਾਰਗਾਂ ਤੇ ਜਲ ਮਾਰਗਾਂ ਜਿਹੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਉੱਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਨਵੋਕੇਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ 300 ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪੀ–ਐੱਚਡੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਮਿਲਣ ਉੱਤੇ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਪ੍ਰਗਟਾਈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਬਿਹਤਰੀ ਲਈ ਆਪਣੀ ਖੋਜ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਨੂੰ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਜੋੜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਆਈਆਈਟੀ ਗੁਵਾਹਾਟੀ ਨੂੰ ਆਪਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਤੇ ਜੋਖਮ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਕੇਂਦਰ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੀਆਂ ਆਫ਼ਤਾਂ ਨਾਲ ਨਿਪਟਣ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮੁਹਾਰਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕੇ।
****
ਵੀਆਰਆਰਕੇ/ਏਕੇ
मेरा स्पष्ट मानना है:
— PMO India (@PMOIndia) September 22, 2020
The future of a nation is what its youth think today.
Your dreams are going to shape the reality of India.
इसलिए, ये time future ready होने का है, ये time अभी से future fit होने का है: PM
मुझे भलीभाँति अहसास है कि इस pandemic के दौरान
— PMO India (@PMOIndia) September 22, 2020
academic sessions को conduct करना, research work को जारी रखना, कितना कठिन रहा है।
लेकिन फिर भी आपने ये सफलता पाई।
आपके इस effort के लिए, देश को आत्मनिर्भर बनाने की दिशा में आपके इस contribution के लिए मैं आपको बधाई देता हूँ: PM
राष्ट्रीय शिक्षा नीति को multi-disciplinary बनाया गया है, subjects की flexibility दी गई है, multiple entry-exit के अवसर दिये गए हैं।
— PMO India (@PMOIndia) September 22, 2020
राष्ट्रीय शिक्षा नीति education को technology से जोड़ेगी
यानि, students technology के बारे में भी पढ़ेंगे, और technology के जरिए भी पढ़ेंगे: PM
देश में research culture को enrich करने के लिए NEP में एक National Research Foundation का भी प्रस्ताव किया गया है।
— PMO India (@PMOIndia) September 22, 2020
NRF research funding को लेकर सभी funding agencies के साथ coordinate करेगा और सभी disciplines, चाहे वो science हो या humanities, सभी के लिए fund provide करेगा: PM
मुझे खुशी है कि आज इस convocation में हमारे करीब 300 युवा साथियों को PhD award की जा रही है, और ये एक बहुत positive trend है।
— PMO India (@PMOIndia) September 22, 2020
मुझे विश्वास है कि आप सब यहीं नहीं रुकेंगे, बल्कि research आपके लिए एक habit हो जाएगी, आपके Thought Process का part बनी रहेगी: PM
NEP देश के education sector को open up करने की बात करती है।
— PMO India (@PMOIndia) September 22, 2020
मकसद है कि foreign universities के campus देश में खुलें और global exposure हमारे students को यहीं पर मिले।
Indian और global institutions के बीच research collaboration और exchange programs को promote किया जाएगा: PM
पूर्वोत्तर का ये क्षेत्र, भारत की एक्ट ईस्ट पॉलिसी का केंद्र भी है।
— PMO India (@PMOIndia) September 22, 2020
यही क्षेत्र, साउथ ईस्ट एशिया से भारत के संबंध का gateway भी है,
इन देशों से संबंधों का मुख्य आधार, Culture, Commerce, Connectivity और Capacity रहा है।
अब education एक और नया माध्यम बनने जा रही है: PM
मैं IIT गुवाहाटी से ये भी अनुरोध करूंगा कि आप एक Center for disaster management and risk reduction की स्थापना भी करें।
— PMO India (@PMOIndia) September 22, 2020
ये center इस इलाके की आपदाओं से निपटने की expertise भी provide कराएगा, और आपदाओं को अवसर में भी बदलेगा: PM