ભારતનાપ્રધાનમંત્રીનરેન્દ્રમોદીએશનિવારેકહ્યુંહતુંકેકુવૈતઅનેભારતવચ્ચેનાદ્વિપક્ષીયસંબંધોનાવેપારઅનેવાણિજ્યમહત્વપૂર્ણઆધારસ્તંભરહ્યાછે, જેમાંદ્વિ-માર્ગીયવેપારવધીરહ્યોછે.
પ્રધાનમંત્રીએકહ્યુંહતુંકે, “વેપારઅનેવાણિજ્યઆપણાંદ્વિપક્ષીયસંબંધોમાંમહત્ત્વપૂર્ણઆધારસ્તંભછે. અમારોદ્વિપક્ષીયવેપારસતતવધીરહ્યોછે.
ભારતીયપ્રધાનમંત્રીએકુનાનેઆપેલીએકમુલાકાતમાંજણાવ્યુંહતુંકે, અમારીઊર્જાભાગીદારીઆપણાદ્વિપક્ષીયવેપારમાંએકઅનન્યમૂલ્યઉમેરશે.
ભારતીયપ્રધાનમંત્રીચારદાયકામાંકુવૈતનીપ્રથમમુલાકાતમાંશનિવારેકુવૈતપહોંચ્યાહતા.
“કુવૈતમાં ‘મેડઇનઇન્ડિયા’ ઉત્પાદનો, ખાસકરીનેઓટોમોબાઇલ, ઇલેક્ટ્રિકલઅનેમિકેનિકલમશીનરીઅનેટેલિકોમસેગમેન્ટમાંનવાપ્રવેશનેજોઈનેઅમનેઆનંદથાયછે. અત્યારેભારતસૌથીવધુવાજબીકિંમતેવૈશ્વિકકક્ષાનાંઉત્પાદનોનુંઉત્પાદનકરીરહ્યુંછે. તેમણેજણાવ્યુંહતુંકે, “વધુદ્વિપક્ષીયવેપારહાંસલકરવામાટેનોન-ઓઇલવેપારમાંવૈવિધ્યકરણચાવીરૂપછે.”
તેમણેઉમેર્યુંહતુંકે, ફાર્માસ્યુટિકલ, હેલ્થ, ટેકનોલોજી, ડિજિટલ, ઇનોવેશનઅનેટેક્સટાઇલક્ષેત્રોમાંદ્વિપક્ષીયસહકારવધારવાનીનોંધપાત્રસંભવિતતાછે, જેમાંબિઝનેસચેમ્બર્સ, ઉદ્યોગસાહસિકોઅનેનવપ્રવર્તકોએએકબીજાસાથેવધુજોડાણઅનેઆદાનપ્રદાનકરવુંજોઈએએવીઅપીલકરીહતી.
કુવૈતનીમુલાકાતઅંગેતેમણેજણાવ્યુંહતુંકે, “કુવૈતનીમુલાકાતલઈનેમનેઆનંદથાયછે. હુંકુવૈતનામહામહિમઆમિરશેખમેશાલઅલ-અહમદઅલ-જાબેરઅલ-સબાહનોતેમનાકૃપાળુઆમંત્રણબદલઆભારમાનુંછું. આમુલાકાતનુંવિશેષમહત્વછે. ચારદાયકામાંકોઈપણભારતીયપ્રધાનમંત્રીનીકુવૈતનીઆપ્રથમમુલાકાતછે.”
“અરેબિયનગલ્ફકપનાઉદ્ઘાટનમાંભાગલેવામાટેમનેઆમંત્રણઆપવાબદલહુંહિઝહાઇનેસનોઆભારમાનુંછું. આમારામાટેસન્માનનીવાતછે. તેમણેકહ્યુંકે, હુંટૂર્નામેન્ટનાસફળઆયોજનમાટેશુભકામનાઓપાઠવુંછું.
ભારતીયપ્રધાનમંત્રીએઆગળકહ્યુંહતુંકે, ભારતઅનેકુવૈતવચ્ચેગાઢઅનેઐતિહાસિકજોડાણછેતથાબંનેદેશોવચ્ચેનાંસંબંધોહંમેશાઉષ્માઅનેમૈત્રીપૂર્ણરહ્યાંછેતથાઇતિહાસઅનેવિચારોઅનેવાણિજ્યનાંઆદાન-પ્રદાનનાંવિવિધપરિબળોએલોકોનેનજીકઅનેસાથેલાવ્યાંછે.
“અમેઆદિકાળથીએકબીજાસાથેવેપારકરીએછીએ. ફેલિકાઆઇલેન્ડનીશોધોઆપણાસહિયારાભૂતકાળનીવાતકરેછે. ભારતીયરૂપિયો1961સુધીએકસદીથીવધુસમયમાટેકુવૈતમાંકાનૂનીટેન્ડરહતું. આદર્શાવેછેકેઆપણીઅર્થવ્યવસ્થાઓકેટલીનજીકથીસંકલિતહતી, “મોદીએજણાવ્યુંહતું.
તેમણેનોંધ્યુંહતુંકે, ભારતકુવૈતનોસ્વાભાવિકવેપારીભાગીદારદેશરહ્યોછેઅનેસમકાલીનસમયમાંપણઆવુંજરહ્યુંછેતથાસદીઓથીલોકોવચ્ચેનાંજોડાણનેકારણેબંનેદેશોવચ્ચેવિશેષમૈત્રીપૂર્ણજોડાણનેપ્રોત્સાહનમળ્યુંછે.
તેમણેઉમેર્યુંહતુંકે, “એકંદરેદ્વિપક્ષીયસંબંધોસારીરીતેપ્રગતિકરીરહ્યાંછેઅનેજોહુંકહીશકુંતોનવીઊંચાઈઓસરકરીરહ્યોછું. હુંસંરક્ષણ, વેપાર, રોકાણઅનેઊર્જાસહિતવિવિધક્ષેત્રોમાંઆપણાસંબંધોનેમજબૂતકરવામાટેહિઝહાઇનેસધઆમિરસાથેનીમારીવાટાઘાટોમાટેઆતુરતાથીઆતુરછું.”
પ્રધાનમંત્રીએકહ્યુંહતુંકે, “આપણાંઐતિહાસિકસંબંધોનાંમજબૂતમૂળનેઆપણી 21મીસદીનીભાગીદારીનાંફળ – ગતિશીલ, મજબૂતઅનેબહુઆયામી – સાથેમેળખાતાંહોવાંજોઈએ. આપણેસાથેમળીનેઘણુંબધુંહાંસલકર્યુંછે, પરંતુઆપણીભાગીદારીમાટેશક્યતાઓઅમર્યાદિતછે. મનેખાતરીછેકેઆમુલાકાતથીતેનેનવીપાંખોમળશે, એમમોદીએભારપૂર્વકજણાવ્યુંહતું.
ભારતીયપ્રધાનમંત્રીએનોંધ્યુંહતુંકે, કુવૈતમાં 10 લાખથીવધારેભારતીયોસૌથીવધુવિદેશીસમુદાયછેઅનેભારતકુવૈતનાંટોચનાંવેપારીભાગીદારોમાંસામેલછેતથાઘણીભારતીયકંપનીઓમાળખાગતપ્રોજેક્ટ્સહાથધરીરહીછેઅનેકુવૈતમાંવિવિધક્ષેત્રોમાંસેવાઓપ્રદાનકરેછે.
તેમણેજણાવ્યુંહતુંકેકુવૈતઇન્વેસ્ટમેન્ટઓથોરિટીએભારતમાંનોંધપાત્રરોકાણકર્યુંછેઅનેહવેભારતમાંરોકાણકરવામાંરસવધીરહ્યોછે, તેમણેઉમેર્યુંહતુંકેદ્વિપક્ષીયઅનેબહુપક્ષીયરીતેએકબીજાનાહિતોનીસારીસમજણરહીછે.
મોદીએશેખીમારીહતીકેતેમનોદેશહાલમાંવિશ્વમાંસૌથીઝડપથીવિકસતીમોટીઅર્થવ્યવસ્થાઓમાંનોએકછે, કારણકેએકદાયકાથીપણઓછાસમયમાંતેવિશ્વની 11મીસૌથીમોટીઅર્થવ્યવસ્થામાંથીવિશ્વનાપાંચમાક્રમનાસૌથીમોટાઅર્થતંત્રતરફઆગળવધીગયોછેઅનેટૂંકસમયમાંજતેત્રીજુંસૌથીમોટુંઅર્થતંત્રબનવાનીતૈયારીમાંછે.
તેમનુંમાનવુંહતુંકે, આવૃદ્ધિવિવિધક્ષેત્રોમાંરોકાણમાટેપુષ્કળતકોઊભીકરેછેઅનેભારતમાંમાળખાગતવિકાસનીગતિઅસાધારણછે, પછીતેએક્સપ્રેસવેહોય, રેલવેહોય, એરપોર્ટહોય, બંદરહોય, ઊર્જાગ્રીડહોયકેડિજિટલકનેક્ટિવિટીહોય.
પ્રધાનમંત્રીએકહ્યુંહતુંકે, “છેલ્લાંએકદાયકામાંઅમેઅમારાંએરપોર્ટનેવર્ષ 2014માં 70થીબમણાંકરીદીધાંછે, જેવર્ષ 2024માં 150થીવધારેથઈગયાંછે. આગામીપાંચવર્ષમાંભારતના 31 શહેરોનેમેટ્રોટ્રાન્સપોર્ટસિસ્ટમદ્વારાસેવાપૂરીપાડવામાંઆવશે. વર્ષ 2014થીઅત્યારસુધીમાંશિક્ષણઅનેકૌશલ્યવિકાસસંસ્થાઓનીસંખ્યાપણબમણીથઈગઈછે, જેમાનવમૂડીવિકાસપરમજબૂતધ્યાનકેન્દ્રિતકરેછે. આનેઅનુકૂળવસ્તીવિષયકઅનેઉચ્ચકુશળકાર્યબળદ્વારાટેકોઆપવામાંઆવ્યોછે, “તેમણેજણાવ્યુંહતું.
“ડિજિટલઅર્થતંત્રઅનેસેવાઓઉત્પાદકતામાંવધારોકરીરહીછે, કાર્યદક્ષતામાંવધારોકરીરહીછેઅનેગ્રાહકોનીનવીમાગનુંસર્જનકરીરહીછે. તમામવૈશ્વિકડિજિટલચુકવણીઓમાંથીલગભગ 50 ટકાભારતમાંથઈરહીછે. ટેકનોલોજીભારતીયઅર્થતંત્રનોચહેરોડ્રોનથીબદલીનેગ્રીનહાઇડ્રોજનમાંપરિવર્તિતકરીરહીછે, એમતેમણેઉમેર્યુંહતું.
તેમણેઉમેર્યુંહતુંકે, “આપણીરાજકીયસ્થિરતા, નીતિગતઆગાહીઅનેસુધારાલક્ષીવ્યાવસાયિકઅભિગમેભારતનેવૈશ્વિકરોકાણ, ઉત્પાદનઅનેપુરવઠાશ્રુંખલામાટેઆકર્ષણનુંકેન્દ્રબનાવ્યુંછે. ભારતીયવિકાસનીગાથાસેમીકન્ડક્ટર્સ, એરક્રાફ્ટ, ડ્રોનથીમાંડીનેઇ-વાહનોસુધીનાવૈશ્વિકઉત્પાદકોનેદેશમાંદુકાનસ્થાપવામાટેઆકર્ષિતકરીરહીછે.”
તેમણેનોંધ્યુંહતુંકે, ભારતનુંગતિશીલઆર્થિકવાતાવરણપણનવીનતાઅનેઉદ્યોગસાહસિકતાનીલાક્ષણિકતાધરાવેછે, જેમાંસ્ટાર્ટ-અપ્સમાંનોંધપાત્રવધારોથયોછેઅનેઉત્પાદનક્ષેત્રમાંનોંધપાત્રવધારોજોવામળ્યોછે, જેસ્થાનિકવૃદ્ધિઅનેનિકાસવિસ્તરણએમબંનેતરફદોરીગયુંછે, કારણકેગ્રાહકોનીવધતીજતીમાગનેટાંકીને, ઝડપથીવિસ્તરતામધ્યમવર્ગદ્વારાઇંધણપૂરુંપાડવામાંઆવ્યુંછે, જેભારતીયઅર્થતંત્રનીજીવંતતાનેવધુરેખાંકિતકરેછે.
તેમણેકહ્યુંહતુંકે, “સમગ્રવિશ્વમાં, જોકોઈદેશઝડપથીવિકસીરહ્યોછે, વેપાર-વાણિજ્યકરવાનીસરળતામાંવધારોકરીરહ્યોછે, આંતરરાષ્ટ્રીયરોકાણકારોમાટેસ્થિરતાઅનેપારદર્શકતાધરાવેછે, તોતેભારતછે.”
પરિણામે, તેમણેજણાવ્યુંહતુંકે, ભારતઆંતરરાષ્ટ્રીયરોકાણમાટેનાસૌથીઆકર્ષકસ્થળોમાંનુંએકછેઅનેકુવૈતનારોકાણકારોમાટેતેકોઈનવુંબજારનથી, તેમણેઉમેર્યુંહતુંકે, “ઘણાકુવૈતીવ્યવસાયોછેજેઓભારતીયબિઝનેસઇકોસિસ્ટમમાંઊંડેસુધીફસાયેલાછેઅનેતેમનાસંબંધિતઉદ્યોગોમાંનેતૃત્વનીસ્થિતિનોઆનંદમાણેછે. અમારુંરોકાણકાર-મૈત્રીપૂર્ણશાસનઅનેઉચ્ચ-વૃદ્ધિધરાવતુંઅર્થતંત્રઅન્યઘણાંનેઆવકારવાનીરાહજોઈરહ્યુંછે.” વર્ષ 2047 સુધીમાંભારતનેએકવિકસિતદેશમાંપરિવર્તિતકરવાનીતેમનીસરકારનીદ્રષ્ટિપરતેમણેકહ્યુંહતુંકે, “અમારુંઅને 140 કરોડભારતીયોનુંવિઝનવર્ષ 2047 સુધીમાંભારતનેએકવિકસિતદેશતરીકેજોવાનુંછે, જ્યારેઆપણેઆપણીઆઝાદીનાં 100 વર્ષનીઉજવણીકરીશું. અમેઅમારાલોકોનાંજીવનધોરણનેસુધારવામાટેતમામક્ષેત્રોમાંવૃદ્ધિનેવેગઆપવાઆતુરછીએ. અમેએકએવાભારતનુંનિર્માણકરીરહ્યાછીએજ્યાંભૌતિકઅનેસામાજિકમાળખુંવિશ્વસ્તરીયહોયઅનેતમામનાગરિકોનેઉત્કૃષ્ટદેખાવકરવાનીતકમળે.” પ્રધાનમંત્રીએકહ્યુંહતુંકે, “અમેદરેકભારતીયનેઉચ્ચવિકાસનાંમાર્ગેઅગ્રેસરકરવામાટેઅમારાવિકાસચક્રમાંકૂદકોમારવાકટિબદ્ધછીએ. પરિણામોબધાનેજોવામાટેછે. વીતેલા 10 વર્ષોમાંઅમે 25 કરોડલોકોનેગરીબીમાંથીબહારકાઢ્યાછે. અમેએપણસુનિશ્ચિતકરીરહ્યાછીએકેઅમારાતમામનિયમોઅનેકાયદાવૈશ્વિકધોરણોઅનુસારછેજેથીરોકાણકારોનેઘરજેવુંલાગે, “તેમણેજણાવ્યુંહતું.
મોદીએઆગળકહ્યું, “એજરીતે, મનેકહેવામાંઆવ્યુંછેકેકુવૈતવિઝન 2035 દેશનેઆર્થિકઅનેકનેક્ટિવિટીહબબનાવીનેદેશનાપરિવર્તનપરધ્યાનકેન્દ્રિતકરેછે. હુંએપણસમજુંછુંકેએરપોર્ટટર્મિનલથીલઈનેસી-પોર્ટથીલઈનેરેલવેલિંક, વીજળીટ્રાન્સમિશન, નવીનીકરણીયઉર્જાપ્રોજેક્ટ્સઅનેવિશેષઆર્થિકઝોનસુધીનીમોટીસંખ્યામાંમાળખાગતપ્રોજેક્ટ્સપાઇપલાઇનમાંછે.” જોકે, તેમણેજણાવ્યુંહતુંકેબંનેપક્ષોનાદ્રષ્ટિકોણમાંઘણોસુમેળછેજેઘણામોરચેસુસંગતછેકારણકેબંનેદેશોમાંઆર્થિકપ્રવૃત્તિનીજબરદસ્તગતિબંનેસરકારોઅનેકંપનીઓમાટેસહકારઅનેસહયોગમાટેમોટીતકોખોલેછે.
તેમણેધ્યાનદોર્યુંહતુંકેકુવૈતઅનેભારતશિક્ષણ, કૌશલ્ય, ટેકનોલોજીઅનેસંરક્ષણસહકારસહિતપરંપરાગતઊર્જાક્ષેત્રનીભાગીદારીઉપરાંતમોટીસંખ્યામાંક્ષેત્રોમાંઘણીવ્યાપકભાગીદારીધરાવેછે.
“સંખ્યાબંધભારતીયકંપનીઓકુવૈતમાંવિવિધક્ષેત્રોમાંઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરપ્રોજેક્ટ્સનાઅમલીકરણમાંપહેલેથીજસંકળાયેલીછે. એજરીતે, આપણેભારતમાંકુવૈતનીકંપનીઓતરફથીરોકાણજોઈરહ્યાછીએ. સાચાઅર્થમાંઆપારસ્પરિકલાભદાયકભાગીદારીછે, એમતેમણેજણાવ્યુંહતું.
ભારતનીસોફ્ટપાવરતેનીવૈશ્વિકપહોંચનેકેવીરીતેપ્રભાવિતકરીશકેછેતેઅંગેનાએકપ્રશ્નનાજવાબમાંતેમણેજણાવ્યુંહતુંકે, ભારતનીસભ્યતાનીનૈતિકતાઅનેવારસોતેનીસોફ્ટપાવરનોપાયોરચેછે, જેતેનીવધતીજતીવૈશ્વિકહાજરીનીસાથે-સાથેતેનીસોફ્ટપાવરમાંનોંધપાત્રવધારોથયોછે, ખાસકરીનેછેલ્લાદાયકામાં.
“કુવૈતઅનેઅખાતમાં, ભારતીયફિલ્મોઆસાંસ્કૃતિકજોડાણનામુખ્યઉદાહરણતરીકેઅલગતરીઆવેછે. આપણેજોયુંછેકેકુવૈતનાલોકોનેભારતીયસિનેમાપ્રત્યેવિશેષપસંદછે. મનેકહેવામાંઆવ્યુંછેકેકુવૈતટેલિવિઝનપરભારતીયફિલ્મોઅનેકલાકારોપરત્રણસાપ્તાહિકશોછે, “તેમણેકહ્યું.
“એજરીતે, અમેઅમારીવાનગીઓઅનેરાંધણપરંપરાઓમાંઘણીલાક્ષણિકતાઓવહેંચીએછીએ. સદીઓથીલોકો-થી-લોકોનાસંપર્કનેકારણેભાષાકીયસમાનતાઅનેસહિયારુંશબ્દભંડોળપણમળ્યુંછે. ભારતનીવિવિધતાઅનેશાંતિ, સહિષ્ણુતાઅનેસહઅસ્તિત્વપરભારકુવૈતનાબહુસાંસ્કૃતિકસમાજનામૂલ્યોસાથેપ્રતિબિંબિતથાયછે. તાજેતરમાં, કુવૈતનાએકવિદ્વાનેરામાયણઅનેમહાભારતનુંઅરબીમાંભાષાંતરકર્યુંહતું, “મોદીએભારપૂર્વકજણાવ્યુંહતું.
ભારતીયપ્રધાનમંત્રીએગૌરવવ્યક્તકર્યુંહતુંકે, ભારતીયસમુદાયબંનેદેશોવચ્ચેજીવંતસેતુનુંકામકરેછે, જેભારતીયફિલસૂફી, સંગીતઅનેપરફોર્મિંગઆર્ટ્સનીઊંડીપ્રશંસાનેપ્રોત્સાહનઆપેછે. તેમણેએજાણીનેઆનંદવ્યક્તકર્યોહતોકે, આવર્ષેકુવૈતનેશનલરેડિયોદ્વારા ‘નમસ્તેકુવૈત’ નામનોસાપ્તાહિકહિન્દીભાષાનોકાર્યક્રમશરૂકરવામાંઆવ્યોછે.
ભારતનુંપર્યટનક્ષેત્રસોફ્ટપાવરનુંબીજુંપરિમાણપ્રદાનકરેછે. તેમણેનોંધ્યુંહતુંકે, યુનેસ્કોની 43 વર્લ્ડહેરિટેજસાઇટ્સનીસાથે-સાથેમુલાકાતીઓનીસુવિધાઓવધારવાનાંસતતપ્રયાસોસાથેભારતઇતિહાસ, સંસ્કૃતિઅનેકુદરતીસૌંદર્યનુંઅનોખુંમિશ્રણપ્રદાનકરેછે.
તેમણેજણાવ્યુંહતુંકે, કુવૈતજેવાસમાજમાટે, જેનીસાથેભારતસમૃદ્ધઐતિહાસિકજોડાણધરાવેછે, ભારતનીપ્રવાસનતકોસહિયારાસાંસ્કૃતિકસંબંધોનેચકાસવાઅનેગાઢબનાવવામાટેઆમંત્રણછે.
તેમણેહિઝહાઇનેસઅમીરઅનેકુવૈતરાજ્યનીસરકારનોભારતીયસમુદાયનેઆશ્રયઆપવાબદલઅનેતેમનાકલ્યાણઅનેસુખાકારીનીદેખરેખરાખવાબદલઆભારમાન્યોહતો.
તેમણેઉમેર્યુંહતુંકે, કુવૈતમાંભારતીયો, કેજેઓસૌથીમોટાવિદેશીજૂથછે, તેમણેકુવૈતનાવિકાસમાંડૉક્ટર્સ, ઉદ્યોગપતિઓ, બાંધકામકામદારો, ઇજનેરો, નર્સોઅનેઅન્યવ્યાવસાયિકોતરીકેમોટોફાળોઆપ્યોછે.
“જેમજેમઆપણેકુવૈતસાથેનાઆપણાસંબંધોનાસ્તરનેવ્યૂહાત્મકભાગીદારીમાંઉન્નતકરીરહ્યાછીએ, તેમતેમહુંમાનુંછુંકેભારતીયસમુદાયનીભૂમિકાફક્તમહત્વમાંવધશે. મનેવિશ્વાસછેકેકુવૈતનાસત્તાવાળાઓઆવાઇબ્રન્ટસમુદાયનાઅપારયોગદાનનેઓળખેછેઅનેપ્રોત્સાહનઅનેટેકોઆપવાનુંચાલુરાખશે, એમતેમણેઉમેર્યુંહતું.
કુવૈતી-ભારતનાઊર્જાસંબંધોવિશેપૂછવામાંઆવતાપ્રધાનમંત્રીએકહ્યુંહતુંકે, ઊર્જાદ્વિપક્ષીયભાગીદારીનોમહત્ત્વપૂર્ણઆધારસ્તંભછે, જેનોઅંદાજછેકેગયાવર્ષેવેપારનુંઆદાન-પ્રદાન 10 અબજડોલરનેવટાવીગયુંહતું, જેઆભાગીદારીમાંઊંડાવિશ્વાસઅનેપારસ્પરિકલાભનેપ્રતિબિંબિતકરેછે.
“બંનેદેશોએઊર્જાક્ષેત્રમાંટોચનાદસવેપારીભાગીદારોમાંસતતસ્થાનમેળવ્યુંછે. ભારતીયકંપનીઓકુવૈતથીક્રૂડઓઇલ, એલપીજીઅનેપેટ્રોલિયમઉત્પાદનોનીઆયાતકરવામાંસક્રિયપણેજોડાયછે, જ્યારેકુવૈતમાંપેટ્રોલિયમઉત્પાદનોનીનિકાસપણકરેછે. હાલમાં, કુવૈતભારતનોછઠ્ઠોસૌથીમોટોક્રૂડસપ્લાયરઅનેચોથાક્રમનોસૌથીમોટોએલપીજીસપ્લાયરછે, “તેમણેજણાવ્યુંહતું.
ભારતવિશ્વનાત્રીજાક્રમનાસૌથીમોટાઊર્જાઉપભોક્તા, તેલઉપભોક્તાઅનેએલપીજીઉપભોક્તાતરીકેઉભરીરહ્યુંછેઅનેકુવૈતવૈશ્વિકતેલભંડારોમાંઆશરે 6.5 ટકાહિસ્સોધરાવેછે, ત્યારેવધુસહયોગમાટેનોઅવકાશપુષ્કળછે, એમતેમણેનોંધ્યુંહતુંકે, બંનેદેશોસમગ્રઓઇલઅનેગેસવેલ્યુચેઇનમાંતકોનીશોધકરીનેતેમનાપરંપરાગતખરીદનારઅનેવેચાણકર્તાસંબંધોનેવ્યૂહાત્મકભાગીદારીમાંપરિવર્તિતકરવામાટેસજ્જછે.
તેમણેઉમેર્યુંહતુંકે, પરંપરાગતહાઇડ્રોકાર્બનવેપારઉપરાંતસહકારમાટેઘણાંનવાંક્ષેત્રોઅસ્તિત્વમાંછે, જેમાંઓઇલઅનેગેસનીસંપૂર્ણમૂલ્યશ્રુંખલામાંતેમજગ્રીનહાઇડ્રોજન, જૈવઇંધણઅનેકાર્બનકેપ્ચરટેકનોલોજીઓજેવાઓછા-કાર્બનસોલ્યુશનમાંસંયુક્તપ્રયાસોસામેલછે.
મોદીએનોંધ્યુંહતુંકેપેટ્રોરસાયણક્ષેત્રસહયોગમાટેવધુએકઆશાસ્પદમાર્ગપૂરોપાડેછેકારણકેભારતનોઝડપથીવિકસતોપેટ્રોકેમિકલઉદ્યોગ 2025 સુધીમાં 300 અબજડોલરનોથઈજશે, કારણકેકુવૈતનીવ્યૂહરચના 2040 હેઠળનુંમહત્વાકાંક્ષીપેટ્રોકેમિકલવિઝનસહ-રોકાણ, ટેકનોલોજીવિનિમયઅનેપરસ્પરવિકાસમાટેનાદરવાજાખોલીશકેછે.
તેમણેભારતઅનેકુવૈતવચ્ચેનીઊર્જાભાગીદારીનેમાત્રઆર્થિકસંબંધોનોઆધારસ્તંભજનહીં, પણવૈવિધ્યસભરઅનેસાતત્યપૂર્ણવિકાસમાટેપ્રેરકબળતરીકેપણવ્યક્તકરીહતી, જેણેસહિયારીસમૃદ્ધિ, ઊર્જાસુરક્ષાઅનેપર્યાવરણીયકારભારીનાંભવિષ્યતરફનોમાર્ગપ્રશસ્તકર્યોહતો.
જીસીસી-ભારતવચ્ચેનાસંબંધોઅંગેતેમણેજીસીસીનીભારતમાટેએકસામૂહિકસંસ્થાતરીકેપ્રશંસાકરીહતીઅનેકહ્યુંહતુંકે, ભારતઅનેખાડીનાંદેશોવચ્ચેનાંસંબંધોનાંમૂળિયાઐતિહાસિક, સાંસ્કૃતિકઅનેવેપારીજોડાણોતથાસહિયારામૂલ્યોમાંરહેલાંછેતથાઆજોડાણમજબૂતથયુંછેઅનેવિવિધક્ષેત્રોમાંભાગીદારીમાંપરિવર્તિતથયુંછે.
તેમણેનોંધ્યુંહતુંકે, જીસીસીક્ષેત્રભારતનાંકુલવેપારનોછઠ્ઠોભાગધરાવેછેઅનેઆશરેએકતૃતીયાંશભારતીયડાયસ્પોરાનુંઆયોજનકરેછે. તેમણેકહ્યુંહતુંકે, આશરે 90 લાખભારતીયોગલ્ફરિજનમાંવસવાટકરેછે, જેતમામછજીસીસીદેશોમાંનોંધપાત્રસમુદાયનીરચનાકરેછેતથાતેમનીઆર્થિકવૃદ્ધિઅનેવિકાસમાંસકારાત્મકપ્રદાનકરેછે.
તેમણેકહ્યુંહતુંકે, આવર્ષેસપ્ટેમ્બરમાંવિદેશમંત્રીઓનાંસ્તરેવ્યૂહાત્મકસંવાદમાટેસૌપ્રથમભારત-જીસીસીસંયુક્તમંત્રીસ્તરીયબેઠકરિયાધમાંયોજાઈહતી. તેમણેઉમેર્યુંહતુંકે, બેઠકમાંરાજકીયસંવાદ, સુરક્ષા, વેપારઅનેરોકાણ, ઊર્જા, સ્વાસ્થ્ય, શિક્ષણ, કૃષિઅનેખાદ્યસુરક્ષાસહિતવિવિધક્ષેત્રોમાંસહકારનેમજબૂતકરવાઇન્ડિયા-જીસીસીસંયુક્તકાર્યયોજનાઅપનાવવામાંઆવીહતી. પરિવહન, અનેસંસ્કૃતિ.
ખાસકરીનેગ્લોબલસાઉથનાઅવાજતરીકેભારતનીવૈશ્વિકભૂમિકાઅંગેપૂછવામાંઆવતાતેમણેકહ્યુંહતુંકે, “ભારતનેવૈશ્વિકદક્ષિણમાટેબોલવાનોલહાવોમળ્યોછે. ઇતિહાસથીલઈનેઅમારાલોકોનીઆકાંક્ષાઓસુધીઆપણેઆપણાસાથીવિકાસશીલદેશોસાથેઘણીસમાનતાધરાવીએછીએ. તેથીઆપણેમાત્રસમજીએછીએએટલુંજનહીં, પરંતુતેમનીચિંતાઓઅનુભવીએછીએ. હાલમાંચાલીરહેલાસંઘર્ષોઅનેતેનાપરિણામેખોરાક, બળતણઅનેખાતરનાપડકારોએવૈશ્વિકદક્ષિણનેભારેફટકોમાર્યોછે. તેઓહવામાનપરિવર્તનનોભોગપણઅપ્રમાણસરરીતેસહનકરીરહ્યાછે.
તેમણેતેમનાદેશનેવૈશ્વિકદક્ષિણમાટેવિશ્વસનીયવિકાસભાગીદાર, તેમનામાટેકટોકટીનાસમયેપ્રથમપ્રતિસાદઆપનાર, આબોહવાક્રિયાપરનાનેતાઅનેસર્વસમાવેશકવિકાસઅનેવિકાસનાહિમાયતીતરીકેબિરદાવ્યોહતો.
તેમણેઆગળકહ્યું: “જ્યારેઅમેજી -20નુંરાષ્ટ્રપતિપદસંભાળ્યુંત્યારેઅમેવિકાસશીલદેશોનીચિંતાઓનેઅવાજઆપ્યોહતો. લોકોનીતાકીદનીજરૂરિયાતોનેવિસ્તૃતકરવાઅનેતેનાપરકાર્યકરવામાટેઅમેત્રણવોઇસઓફધગ્લોબલસાઉથસમિટનુંઆયોજનકર્યુંહતું. નવીદિલ્હીસમિટમાંઆફ્રિકનયુનિયનજી-20નુંકાયમીસભ્યબન્યુંતેનુંઅમનેસન્માનમળ્યુંહતું. આગ્લોબલસાઉથમાટેઐતિહાસિકસિદ્ધિહતીઅનેઅમારામાટેગર્વનીક્ષણહતી.” પ્રાદેશિકઅનેવૈશ્વિકસંઘર્ષો, મુખ્યત્વેગાઝાઅનેયુક્રેનઅંગે, મોદીએકહ્યુંહતુંકેયુદ્ધનામેદાનમાંઉકેલોશોધીશકાતાનથી, મતભેદોદૂરકરવાઅનેવાટાઘાટોદ્વારાસમાધાનોપ્રાપ્તકરવામાટેહિસ્સેદારોવચ્ચેનિષ્ઠાવાનઅનેવ્યવહારિકજોડાણનામહત્વપરભારમૂક્યોહતો.
આસંદર્ભમાંતેમણેખાસકરીનેગાઝાઅનેયુક્રેનમાંશાંતિનીવહેલીતકેપુનઃસ્થાપનાતરફદોરીજઈશકેતેવાપ્રામાણિકપ્રયાસોનેટેકોઆપવામાટેમદદકરવાનીઇચ્છાવ્યક્તકરીહતી.
માનવતાવાદીપક્ષે, તેમણેજણાવ્યુંહતુંકેતેમનાદેશેગયામહિનેગાઝામાં 70 ટનમાનવતાવાદીસહાય, લગભગ 65 ટનદવાઓમોકલીહતી, આઉપરાંતછેલ્લાબેવર્ષમાં 10 મિલિયનડોલરયુએનઆરડબ્લ્યુએનેમોકલ્યાહતા.
મોદીએસુરક્ષિતઅનેમાન્યતાપ્રાપ્તસરહદોનીઅંદરપેલેસ્ટાઇનનાએકસાર્વભૌમ, સ્વતંત્રઅનેવ્યવહારુરાજ્યનીસ્થાપનામાટેવાટાઘાટોદ્વારાબે-રાજ્યસમાધાનમાટેભારતનાસમર્થનનોપુનરોચ્ચારકર્યોહતો.
પર્યાવરણીયસ્થિરતાનીપહેલઅંગેમોદીએકહ્યું, “આપણેઅનેકપડકારોનોસામનોકરીરહ્યાછીએ, પરંતુજળવાયુપરિવર્તનથીવધુમહત્વનુંબીજુંકોઈનથી. આપણોગ્રહતણાવમાંછે. આપણનેતાત્કાલિકસામૂહિકકામગીરીનીજરૂરછેઅનેજેમાંસંપૂર્ણવૈશ્વિકસમુદાયસામેલહોય. કોઈપણવ્યક્તિતેએકલાનકરીશકે. આપણેસાથેઆવવુંજોઈએ.”
“ભારતગ્રહ-તરફીકાર્યવાહીનેપ્રોત્સાહનઆપવામાટેતમામદેશોનુંનેતૃત્વકરવાઅનેએકસાથેલાવવામાંગેછે. આપણીવિવિધહરિયાળીવૈશ્વિકપહેલોનેચેમ્પિયનબનાવવાપાછળનોઆવિચારછે, એમતેમણેજણાવ્યુંહતું.
તેમણેભારતનીઆગેવાનીહેઠળનીહરિયાળીપહેલનેતમામદેશોમાટેઆબોહવામાંપરિવર્તનનેસામૂહિકરીતેહાથધરવા, પર્યાવરણનેલગતીસ્થિરતાનેપ્રોત્સાહનઆપવા, આપત્તિનેઅનુકૂળમાળખાગતસુવિધાઓનુંનિર્માણકરવાઅનેસ્વચ્છઊર્જાતરફવૈશ્વિકસંક્રમણનેઆગળવધારવાનાંમંચતરીકેગણાવીહતી.